Nga Alba Skëndaj
Njihuni me Estela Hysajn, vajzën e Kelmendit, që ka lënë ëndrrën italiane për t’u kthyer në fshatin e lindjes, ku ka vendosur të investojë në turizëm me një restorant tradicional….
Në mes të maleve të Kelmendit, atje ku dielli del vonë dhe perëndon herët, një vajzë e vogël me një emër italian, Stela, që në shqip do të thotë “yll”, ëndërronte të largohej nga fshati dhe të shihte botën e qytetëruar.
Ishte vetëm 13 vjeçe kur zbriti nga malet e Kelmendit në qytetin e Shkodrës, për të studiuar për Gjuhë të Huaja. Më tej ajo fitoi të drejtën e studimit jashtë vendit, pranë Universitetit të Shkencave Gastronomike në Brá të Italisë.
Gjatë shkollës pati mundësinë të provonte pjatat e kuzhinierëve më të famshëm italianë, të njihte nga afër shërbimin në restorante dhe të kuptonte si funksionon turizmi gastronomik. Por, megjithëse mund të gjente punë dhe të jetonte në vendin ku mijëra shqiptarë e shohin si një mundësi për të ardhmen e tyre, Stela vendosi të kthehej.
Fillimisht punoi me një shoqatë italiane për promovimin e turizmit, e tani, që prej disa muajsh drejton restorantin e saj në Tamarë, Kelmend.
“Bukë, kripë e zemër”, quhet restoranti i vogël në qendrën e vogël të shtruar me gurë, buzë ujërave të akullt të lumit Cem, po aty gjen më shumë se sa “bukë e kripë”, “zemër”.
Mikëpritja, komunikimi me turistët dhe servirja me aq përkujdes, e bën Stelën të jetë e preferuara e atyre që vendosin të kalojnë një ditë mes maleve, kryesisht turistë të huaj, por dhe shqiptarë të ardhur nga Tirana posaçërisht.
Dreka nis me një gotë lëng shege, që ka një shije të mrekullueshme. Menuja është e vogël, por të gjitha gjërat janë tradicionale, bio dhe shumë të shijshme. Kryesisht ajo shërben mish të zonës, peshk troftë, Kaçimak, Djath të zier, Mishavine, Ferlik, Mazë, etj., të gjitha gatime tipike të zonës, recetat e trashëguara nga stërgjyshet.
“Të gjitha produktet që shërbej i marr nga zonat përreth. Peshkun ose nga lumi ose nga vaskat që ka babai dhe vëllai im në fshat, mishin ua blej banorëve, djathin dhe kosin e zë vetë”- thotë Stela.
Është e vetmja grua në këto male të ashpra që ka hapur një biznes të sajin dhe e ndjen shpesh mbi kurriz atë maskilizmin tipik shqiptar, por nuk mërzitet.
“Në fillim kur shkoja të flisja me banorët e Kelmendit që t’i këshilloja si të kthenin shtëpitë në bujtina për turistët e huaj, se si të shërbenin ushqimin, etj.. më shihnin me habi dhe madje më thonin: ‘ti vajzë kaq e vogël po na mëson ne’, por tani gjërat kanë ndryshuar. Ata vetë e kanë kuptuar sa i rëndësishëm është shërbimi për turistin dhe po ia shohin hajrin”- thotë ajo për tesheshi.com.
Ajo mendon se ky vend akoma nuk e ka fituar vëmendjen që meriton, edhe pse tash pas bërjes së rrugës së re që të çon deri në Lëpushe, ka shumë lëvizje turistësh.
Ëndrra e saj është të investojë në agroturizëm, një model i “Mrizit të Zanave”, ku ajo dhe ka bërë një lloj shkolle kuzhine (intership) me shef Altin Prengën para se të hapte restorantin e saj.
Kur shumica e të rinjve hedhin sytë përtej detit e përtej maleve për të ardhmen e tyre, Stela ka vendosur të jetë një yll mes Alpeve, për t’i dhënë jetë traditës dhe për të ndërtuar jetën e saj, aty ku fati e përcaktoi që në lindje.
Duket një histori e rrallë ndoshta, por jo e pamundur. /tesheshi.com/