Strategu politik, i cili kontribuoi shumë në rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë, tani ka sjellë ekspertizën e tij në Ballkan. Chris LaCivita po punon me ish-Presidentin e Shqipërisë Sali Berishën si pjesë e përpjekjeve të opozitës për t’u rikthyer në pushtet pas 12 vitesh sundimi të Ramës.
Zgjedhja e La Civita-s për të mbështetur Berishën forcon një pol politik që përputhet hapur me retorikën e Trump-it, në një vend me rëndësi strategjike për Shtetet e Bashkuara dhe Evropën, pikërisht sepse konsiderohet i prekshëm ndaj ndikimit rus dhe kinez. Siç i tha Politico-s zëdhënësi i Partisë Demokratike, Alfred Lela, “dy njerëzit që LaCivita i ka këshilluar në dy vitet e fundit janë Trump dhe Berisha”. Sipas tij, të dy burrat kanë “profile çuditërisht të ngjashme”, pasi ata “u persekutuan nga establishmenti, u etiketuan si të rrezikshëm nga elitat dhe u paraqitën si të huaj që duheshin eliminuar politikisht me çdo mjet”.
Në një aktivitet publik, vetë La Civita do deklaronte: “Me një demokraci të lulëzuar dhe miqësi të vërtetë me Amerikën, ne mund ta bëjmë Shqipërinë përsëri të madhe”, duke përvetësuar qartë gjuhën politike “Ta bëjmë Amerikën përsëri të madhe”.
Berisha, i cili ka shërbyer si president dhe dy herë si kryeministër, u tërhoq nga udhëheqja e partisë në vitin 2013. Megjithatë, në vitin 2021, administrata Biden e shpalli atë person “non grata” me arsyen e “korrupsionit serioz”, duke sanksionuar dhe familjen tij. Ai u akuzua për përvetësim të fondeve publike dhe nepotizëm politik në kurriz të besimit të popullit shqiptar tek institucionet.
Anthony Blinken, si Sekretar i Shtetit, nuk i bëri publike provat pavarësisht kërkesave të vazhdueshme si nga Berisha ashtu edhe nga ligjvënësit amerikanë.
Ky vendim e zhyti të djathtën në krizë. Berisha u përjashtua nga grupi parlamentar, u përball me një hetim gjyqësor, u akuzua për korrupsion dhe u vu në arrest shtëpiak. Gjatë izolimit, ai iu drejtua mbështetësve të tij nga dritarja e apartamentit të tij në katin e tetë, me ndihmën e një mikrofoni dhe altoparlantësh. Në vjeshtën e vitit 2024, gjykata e njohu përsëri udhëheqjen e tij të partisë.
Por në sondazhe, socialistët dalin fitues me 48%, me një epërsi prej të paktën 10-12 pikësh, ku shpresa mbetet te vota e diasporës. Nëse Berisha ia del mbanë, ky do të jetë një rikthim spektakolar politik për një figurë që shumë e konsideronin përfundimisht të përfunduar.
Në të kundërt, Edi Rama, i cili ka dominuar skenën politike që nga viti 2013, kërkon të rinovojë mandatin e tij duke promovuar rrugën evropiane të vendit si një përparësi. Nga kryetar bashkie i Tiranës, ai evoluoi në një udhëheqës socialist, me retorikë që kombinon populizmin me pro-evropianizmin. Ai ka investuar në aleanca pro-perëndimore, duke punësuar këshilltarë britanikë që nga viti 2012, si Alastair Campbell dhe më vonë Tony Blair. Në të njëjtën kohë, në një përpjekje për të mbajtur kontaktin me kampin e Trump, Rama ka deklaruar se Trump është “i mirë për të gjithë” dhe se “Zoti e shpëtoi atë” nga atentati në vitin 2024 “jo vetëm për ta bërë Amerikën përsëri të madhe, por edhe për ta zgjuar Evropën”.
Përveç kësaj, Rama i dha Jared Kushner-it, dhëndrit të Trump, dy nga projektet më të mëdha të investimeve në historinë e vendit: ishullin e Sazanit, një ish-bazë ushtarake, dhe një zonë në grykëderdhjen e lumit Vjosa për zhvillim turistik.
Në këtë klimë përçarjeje, konflikti politik merr një dimension më të gjerë gjeopolitik. Marrëdhëniet me SHBA-në mbahen lart në axhendë – Shqipëria është një nga vendet më pro-amerikane në Evropë – por mënyra se si secili prej dy pretendentëve kryesorë përpiqet t’i afrohet Uashingtonit ndryshon rrënjësisht.
