Gjermania filloi shënimin e 80-vjetorit të rënies së regjimit nazist dhe përfundimit të Luftës së Dytë Botërore në Evropë me një shërbesë në Kishën Kaiser Wilhelm të Berlinit.
Pastaj në Bundestag u diskutua lufta, krimet e nazistëve dhe kërcënimi aktual ndaj demokracisë dhe paqes.
Në shërbesën e së enjtes në mëngjes morën pjesë Presidenti Walter Steinmeier dhe kancelari i ri gjerman Friedrich Merz.
“Trishtimi mbetet, habia dhe tmerri mbeten, edhe pas 80 vjetësh”, tha Kirsten Fehrs, një peshkope e kishës protestante.
Presidenti i konferencës së peshkopëve të Kishës Katolike Gjermane, Georg Bätzing, theksoi se përvjetori bie në një kohë të dhunës në rritje dhe sjelljes autokratike në të gjithë botën.
“Të bekuar janë të dobëtit dhe paqebërësit – ky mesazh duhet të qeverisë dhe formësojë në thelb shoqërinë”, tha ai.
Steinmeier më vonë mbajti një fjalim në një seancë të posaçme të Bundestagut. Ai bëri thirrje për të kujtuar mësimet e Luftës së Dytë Botërore dhe diktaturës naziste.
“Ne e dimë se ku çojnë mbyllja, nacionalizmi agresiv dhe anashkalimi i institucioneve demokratike”, tha ai. “Pra, ne e kemi humbur tashmë demokracinë në Gjermani një herë.”
Sipas tij, bashkësia ndërkombëtare, në përgjigje të luftës së shfarosjes dhe gjenocidit, vendosi një rend ndërkombëtar të bazuar në të drejtën ndërkombëtare.
Steinmeier kritikoi politikat e Presidentit të SHBA-së Donald Trump – megjithëse pa e përendur me emër – dhe vënien në pikëpyetje të rendit dhe ligjit ndërkombëtar nga Amerika.
Presidenti theksoi se me joshjen e autoritarizmit dhe populizmit, forcat e ekstremizmit po forcohen edhe në Gjermani.
Kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve, Julia Klöckner, iu drejtua gjithashtu deputetëve dhe të ftuarve nga trupi diplomatik. Ajo i paralajmëroi bashkëqytetarët se duhet ta kuptojnë “shkallën monstruoze” të krimeve të kryera nga vendi i tyre në Luftën e Dytë Botërore.
“Forcat pushtuese gjermane kryen krime pothuajse kudo në Evropë, por edhe sot e kësaj dite jo të gjithë janë të vetëdijshëm për shkallën monstruoze të krimit gjerman”, tha ajo.
Klockner kujtoi vuajtjet e polakëve dhe shkatërrimin masiv gjerman në Bjellorusinë dhe Rusinë e sotme. Në të njëjtën kohë, ajo dënoi paralelet me Luftën e Dytë Botërore që të dy vendet po përdorin për të justifikuar sulmin e tyre ndaj Ukrainës.
Ambasadorët e Rusisë dhe Bjellorusisë nuk u ftuan në seancën e Bundestagut për shkak të Ukrainës.
Gjermania naziste u dorëzua pa kushte më 8 maj 1945. Paqja hyri në fuqi kur kishte kaluar mesnata në Moskë dhe filloi 9 maji.
Në luftën që u shkaktua nga regjimi i Adolf Hitlerit në vitin 1939, midis 50 dhe mbi 60 milionë njerëz u vranë, u plagosën ose u vranë në të gjithë botën.
Përkujtimore po shënohet gjithashtu në Paris dhe Otavë, dhe do të ketë një paradë ushtarake në Moskë të premten.
Lufta e Dytë Botërore zgjati në Indo-Paqësor deri në dorëzimin e Japonisë më 2 shtator 1945. /tesheshi.com/
