Gjatë 24 orëve të fundit, Izraeli ka kryer shumë sulme ajrore në të gjithë Libanin.
Qindra libanezë janë vrarë, shumë të plagosur dhe mijëra të zhvendosur ndërsa përpiqen të gjejnë zona të sigurta për të çuar familjet e tyre.
Duke e quajtur atë pjesë të një “faze të re” të luftës së Gazës, ushtria izraelite tha se kishte goditur më shumë se një mijë objektiva në Liban – duke pretenduar se ato ishin bastione të Hezbollahut ose objekte ushtarake të vendosura në shtëpitë e njerëzve.
Çfarë ndodhi dhe kur?
Izraeli vrau të paktën 558 libanezë.
Midis tyre janë 50 fëmijë dhe 94 gra, ndërsa rreth dy mijë persona janë plagosur, njoftoi Ministria e Shëndetësisë Publike libaneze.
Më shumë se 10,000 njerëz u dëbuan nga shtëpitë e tyre në sulmin më të keq që Libani ka parë që nga lufta civile e viteve 1975-1990.
Sulmet e para izraelite në Liban u regjistruan në orën 6:30 të mëngjesit të së hënës, duke goditur një zonë të pabanuar pranë Byblos, në veri të Bejrutit.
Bëhet fjalë për më shumë se 1300 sulme ndaj atyre që Izraeli pretendon se janë objektiva ushtarake të Hezbollahut.
Ku sulmon Izraeli në Liban?
Një hartë satelitore nga Al Jazeera tregon sulmet në të gjithë Libanin, me përqendrimin më të madh në jug dhe në Luginën Bekaa, ku ndikimi i Hezbollahut shihet të jetë më i fortë.
Para sulmit, u regjistruan rreth 80,000 telefonata nga ushtria izraelite me libanezët, kryesisht në jug, duke u kërkuar atyre të largoheshin nga shtëpitë e tyre dhe të kërkonin “siguri”.
Rezultati ishte paniku, kaosi dhe ngërçet, me rrugën kryesore bregdetare për në kryeqytetin Bejrut të bllokuar për disa kilometra ndërsa banorët u përpoqën t’i shpëtonin sulmit që pasoi.
Disa nga vendet që Izraeli goditi gjatë sulmeve
Izraeli thotë se po sulmon Hezbollahun në mënyrë që të mund t’i kthejë qytetarët e tij të zhvendosur në veri të vendit.
Të mërkurën, ministri izraelit i Mbrojtjes Yoav Gallant njoftoi një rishpërndarje të “forcave, burimeve dhe energjisë” drejt veriut dhe Hezbollahut, ndërsa lufta hyri në një “fazë të re”, duke sinjalizuar se lufta në Gaza po mbyllet.
Sipas Gallant, kjo është pjesë e një përpjekjeje për të rikthyer 65,000 izraelitë që u urdhëruan të evakuoheshin në ditët e para të konfliktit, në pritje të sulmeve të Hezbollahut në shtëpitë e tyre pranë kufirit libanez.
Ai sulm i madh i Hezbollahut nuk ndodhi kurrë, por që nga tetori 2023, Izraeli dhe Hezbollahu kanë shkëmbyer vazhdimisht zjarr përtej kufirit jugor të Libanit.
Hezbollahu është zotuar të vazhdojë sulmet derisa Izraeli të arrijë një marrëveshje armëpushimi me Hamasin.
Në një konferencë për shtyp të hënën në mbrëmje, një zëdhënës ushtarak izraelit nuk përjashtoi një pushtim tokësor të Libanit, duke thënë: “Ne do të bëjmë gjithçka që duhet për të sjellë në shtëpi të gjithë qytetarët tanë në kufirin e sigurt verior”.
A është kjo e lidhur me sulmet ndaj pagerave?
Kështu duket. Më 17 shtator, një ditë para shpalljes së Gallant për një “fazë të re”, qindra mjete komunikimi që i përkisnin anëtarëve të Hezbollahut u shpërthyen në një sulm që besohet se ishte kryer nga Izraeli.
Izraeli nuk ka komentuar.
Të nesërmen, një tjetër sulm goditi telekomandat e Hezbollahut. Në dy sulmet, 37 njerëz u vranë, duke përfshirë dy fëmijë, dhe mijëra u plagosën dhe u gjymtuan.
Sulmet kërcënuan komunikimet e grupit dhe, sipas analistëve, goditën moralin e tij.
Shkëmbimi midis Izraelit dhe Hezbollahut që atëherë është përshkallëzuar, me një sulm shkatërrues izraelit në Bejrutin jugor të shtunën duke vrarë 45 njerëz dhe duke plagosur shumë të tjerë.
Sa e rrezikshme është kjo?
Shumë, sepse konflikti mund të tërheqë vende të tjera.
Aleati i Izraelit, SHBA, ka njoftuar se po dërgon trupa shtesë në zonë, pa specifikuar se sa dhe për çfarë qëllimi. SHBA aktualisht ka rreth 40,000 trupa në rajon.
Hezbollahu dhe Irani kanë bashkëpunuar që kur grupi libanez u themelua në përgjigje të pushtimit të Izraelit të Libanit në vitin 1982.
Izraeli ka nisur beteja me grupe të tilla si Hamasi dhe Hezbollahu, si pjesë e një lufte më të gjerë kundër Iranit.
Edhe pse nuk e ka pranuar kurrë se ka armë bërthamore, Izraeli vlerësohet të ketë një arsenal prej 90 kokash bërthamore.
Irani, megjithëse nuk është ende i armatosur me armë bërthamore, besohet se është afër të jetë i tillë, pasi ish-presidenti i SHBA Donald Trump hoqi një marrëveshje për të frenuar programin bërthamor të Iranit në vitin 2018.
Megjithatë, Irani ka një nga ushtritë më të mëdha dhe më të fuqishme në rajon, si dhe një rrjet aleancash me grupe, duke përfshirë Huthi të Jemenit.
Çfarë do të duhej për të përfshirë vendet e tjera?
Si SHBA ashtu edhe Irani kanë treguar se janë të vetëdijshëm për rreziqet që mund të sjellë çdo përshkallëzim.
Pavarësisht provokimeve izraelite – të tilla si një sulm ajror në konsullatën iraniane në Damask, Siri, në prill 2024 dhe vrasja e liderit politik të Hamasit Ismail Haniyeh në Teheran në korrik – përgjigja e Iranit ndaj Izraelit deri më tani ka qenë e vakët.
Hakmarrja për sulmin në prill u njoftua paraprakisht dhe kryesisht u kap. Nuk ka përgjigje për vrasjen e Haniyeh.
SHBA, megjithë mbështetjen e palëkundur për Izraelin, ka treguar gjithashtu se është e vetëdijshme për rreziqet e përshkallëzimit.
Diplomatët amerikanë vazhdojnë të lehtësojnë bisedimet indirekte midis Hamasit dhe Izraelit për të arritur një armëpushim, dhe Biden madje njoftoi një marrëveshje armëpushimi në maj, të cilën ai ia atribuoi Izraelit në atë kohë.
Megjithatë, më pas u refuzua.
Çfarë kërkon Izraeli?
Për shumë njerëz në Izrael, pas dekadash tensioni, lufta me Hezbollahun është e pashmangshme.
Ndërsa lufta në Gaza vazhdon dhe numri i të vdekurve kalon 41,455, shumë akuzojnë kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu për zgjatjen dhe përshkallëzimin e konfliktit për qëllimet e tij politike.
Grupet që përfaqësojnë familjet e atyre që u kapën nga Hamasi më 7 tetor akuzuan kryeministrin për prishjen e bisedimeve për armëpushimin, një pikë që edhe Biden i bëri jehonë në qershor.
“Loja më e shtrenjtë në botë po zhvillohet tani në të gjithë rajonin,” tha analistja politike me bazë në Tel Aviv, Ori Goldberg, duke folur përpara sulmit të fundit.
“Gjithmonë paraqitet si një lloj pashmangshmërie, për të cilën udhëheqja izraelite nuk duhet të mbajë përgjegjësi. Ata krijojnë profecinë e tyre që e përmbushin.” /teshsheshi.com/
