Në shumë zona, pamjet e kantiereve duke anashkaluar shtëpi private janë tregues i një fenomeni aspak të rrallë: refuzimi i pronarëve për të braktisur pronat e tyre, pavarësisht presioneve dhe shumave të larta të parave që u ofrohen.
Ky fenomen, i cili tani ka marrë një emër specifik – “shtëpi gozhdë” – nxjerr në pah tensionet midis pronës private dhe furisë së shfrenuar të zhvillimit. Shprehja “shtëpi gozhdë” përdoret në Kinë për të përshkruar shtëpitë që mbeten në vend si gozhdë – duke refuzuar të shkulen, edhe kur gjithçka përreth tyre është shkatërruar ose rindërtuar. Është një formë rezistence që shpesh bie në konflikt me zhvilluesit, autoritetet lokale dhe politikat shtetërore për urbanizimin.
Ky është një fenomen social dhe politik që i ka rrënjët dekada më parë. Në periudhën komuniste qytetarëve u mungonin e drejta e plotë e pronësisë, gjë që lehtësonte lëvizjet masive të popullsisë në emër të zhvillimit. Megjithatë, me reformat ekonomike të viteve 1990 dhe 2000, rritja e kontraktorëve privatë dhe paqartësia rreth të drejtave pronësore krijuan një peizazh të ri plot konflikte.
“Shtëpitë gozhdë” janë shpesh simbole rezistence ndaj një procesi që denoncohet për korrupsion, kompensim të pamjaftueshëm dhe jo rrallë për praktika frikësuese apo shtrënguese nga ana e zyrtarëve vendorë dhe kompanive të ndërtimit.
Një nga shembujt më karakteristik dhe më të fundit është ai i Huang Ping, një banor i moshuar në një periferi të Chongqing. Pavarësisht ofertave për tre prona të ndryshme dhe kompensimit prej gati 200 mijë eurosh, ai nuk pranoi të largohej nga shtëpia e tij. Autoritetet, në pamundësi për ta bindur atë, ndërtuan fjalë për fjalë autostradën e re rreth rezidencës së tij, duke e kthyer atë në një lloj ishulli në rrugë.
Huang tani jeton me nipin e tij 11-vjeçar në shtëpinë e mbetur, e cila është bërë virale në mediat sociale kineze si një simbol i këmbënguljes kokëfortë dhe të drejtës së pronës. Megjithatë, ai shpesh e kalon kohën në qendër të qytetit, larg zhurmës së kantiereve.
“Fitorja” e Huang nuk është vetëm personale, por edhe politike. Në një vend ku ndikimi shtetëror është ende i fortë në çështjet e tokës dhe zhvillimit, çdo rast i tillë shkakton siklet dhe në të njëjtën kohë hap një dialog për nevojën e mbrojtjes institucionale të të drejtave individuale.
“Shtëpia gozhdë” ikonë e Huang Ping tani është më shumë se thjesht një prone; është një akt sfide që tregon se edhe në një shtet me fuqi të forta qendrore, këmbëngulja e një qytetari mund të sjellë rezultate. /tesheshi.com/
