COVID afatgjatë është një sëmundje brutale pa asnjë mekanizëm apo kurë të njohur. Larg nga natyra psikosomatike, një studim i ri i jep peshë idesë se kjo sëmundje e keqkuptuar është në fakt kryesisht biologjike.
Kjo, sipas studiuesve nga Universiteti i Kalifornisë, CellSight Technologies dhe Kaiser Permanente South San Francisco Medical Center.
Kur 24 pacientë që ishin shëruar nga COVID-19 iu nënshtruan një skanimi PET (tomografi me emetim pozitron), brendësia e tyre u ndriçua si në një “pemë e Krishtlindjes”. Një medikament radioaktiv i quajtur gjurmues gjeti aktivitet jonormal të qelizave T në trungun e trurit, palcën kurrizore, palcën e eshtrave, hundën, fyt, disa nyje limfatike, indin e zemrës dhe mushkërive dhe në mukozën e zorrëve, krahasuar me skanimet e të gjithë trupit përpara pandemisë.
Ky efekt i përhapur ishte i dukshëm në 18 pjesëmarrës me simptoma afatgjata të COVID dhe në gjashtë pjesëmarrës që ishin shëruar plotësisht nga faza akute e COVID. Aktivizimi i imunitetit të qelizave T në disa inde, si palca kurrizore dhe muri i zorrëve, ishte më i lartë te pacientët që raportuan simptoma afatgjata të COVID në krahasim me ata që u shëruan plotësisht.
Megjithatë, edhe ata që u shëruan plotësisht nga COVID-19 kishin ende ndryshime të vazhdueshme në aktivitetin e tyre të qelizave T në organe të shumta në krahasim me kontrollet para pandemisë, në disa raste edhe dy vjet e gjysmë pasi u infektuan për herë të parë.
“Tek disa individë, ky aktivitet mund të vazhdojë për vite pas fillimit fillestar të COVID dhe të shoqërohet me ndryshime sistemike në aktivizimin e sistemit imunitar, si dhe praninë e simptomave afatgjata të COVID”, përfundojnë studiuesit e UCSF. “Së bashku, këto vëzhgime sugjerojnë se edhe infeksioni klinikisht i butë mund të ketë pasoja afatgjata në homeostazën imune të bazuar në inde dhe potencialisht të rezultojë në një rezervuar viral aktiv në indet më të thella.”
Gjetjet janë vetëm korrelative, por ofrojnë prova bindëse se COVID afatgjatë lidhet me qëndrueshmërinë e virusit SARS-CoV-2 në trup dhe aktivitetin jonormal imunitar. COVID-i afatgjatë përkufizohet aktualisht nga një sërë simptomash të pashpjegueshme që shfaqen pas infektimit me SARS-Cov-2, që zgjasin me muaj apo edhe vite, pa ndonjë shkak tjetër të njohur.
Diagnoza është jashtëzakonisht e vështirë, sepse mund të ketë më shumë se 200 simptoma, të cilat shpesh mbivendosen me sëmundje të tjera, si “mjegulla e trurit”, dobësia, lodhja, humbja e kujtesës apo diarreja. Studimet tregojnë se këta persona mund të vuajnë nga probleme afatgjata në zemër, tru, mushkëri, lëkurë, veshka, mëlçi, shpretkë, zorrë, tiroide dhe vezore.
Një shpjegim për këtë efekt të përhapur përfshin aktivitetin e sistemit imunitar. Shkencëtarët kanë zbuluar se biomarkerët e inflamacionit dhe aktivizimit të imunitetit janë shpesh të pranishëm në gjakun e pacientëve pas fazës akute të një infeksioni viral. Autopsitë e COVID-19 tregojnë gjithashtu prova se virusi SARS-CoV-2 vazhdon në të gjithë trupin, duke përfshirë zorrën e trashë, gjoksin, muskujt, nervat, traktin riprodhues dhe syrin. Në disa raste, mbetjet e virusit u shfaqën në trurin e pacientit të vdekur 230 ditë pas simptomave të para fillestare.
Disa kërkime madje sugjerojnë se infeksioni me SARS-CoV-2 mund të “rizgjojë” viruse të tjera të fjetura në trup, siç është virusi Epstein-Barr, i cili shoqërohet me sindromën e lodhjes kronike/encefalomielitin mialgjik (CFS/ME). Skanimet e trurit kanë zbuluar se ndryshimet afatgjata të trurit nga COVID paralelisht me efektet e CFS/ME.
“Në përgjithësi, këto vëzhgime sfidojnë paradigmën se COVID-19 është një infeksion akut kalimtar,” përfundon ekipi i UCSF.
Gjetjet duhet të konfirmohen mes një numri më të madh subjektesh dhe studimi u publikua në revistën Science Translational Medicine. /tesheshi.com/