Gaza humb “Van Gogh”-un e saj

Dy ditë më parë, banorët e Gazës përjetuan humbjen e një emri të madh të artit mes  tyre, Fathi Ghaben, në moshën 77-vjeçare. Ngjarja ndodhi në spitalin Shuhada al-Aqsa në Deir al-Balah teksa ai priste lejen nga autoritetet izraelite për të jashtë Gazës për të marrë kujdesin mjekësor të nevojshëm.

Fathi Ghaben lindi në fshatin Hirbijya në vitin 1947, por ndryshimi i fatit e çoi atë dhe familjen e tij në kampin e refugjatëve Jabalya pas ngjarjeve tragjike të vitit 1948. Aty, nën kushtet e vështira e kaloi një jetë të tërë si refugjat. Pas braktisjes së shkollës fillore, Ghaben punoi si shitës gazetash, për 15 vjet, dhe në një kopsht agrumesh.

Pastaj Ghaben zbuloi dashurinë për artin dhe shfaqi talentin e tij të rrallë në pikturë deri në vdekje.

Aty ku dikur ishte Hirbijya, tani qëndron Kibbutz Karmiya e pushtuar. Vetëm imagjinoni të jetoni si refugjat gjatë gjithë jetës tuaj, ndërsa shtëpia juaj e lindjes është vetëm 10 km larg.

Edhe pse Ghaben nuk mundi të përfundonte studimet në Universitetin Al-Azhar për shkak të sfidave dhe kushteve financiare, ai pati një ndikim të thellë në skenën artistike dhe kulturore të Gazës dhe përtej saj. Pikturat e tij të shumta u ekspozuan në Palestinë dhe jashtë saj, duke treguar thellësinë e shpirtit dhe përvojën e tij personale si refugjat.

Shtatë nga pikturat e tij u ekspozuan në Shoqërinë Palestineze të Gjysmëhënës së Kuqe, deri kur nga bombardimi izraelit ndërtesa u shkatërrua tërsisht. Një nga pikturat e tij është ekspozuar në Ministrinë e Kulturës së Gazës. Ghaben u arrestua në vitin 1984 nga Izraeli me akuzën për “nxitje të dhunës”. Ghaben pikturoi nipin e tij Suhain, i cili u vra nga ushtarët izraelitë gjatë një demonstrate në prill 1982. Kjo ishte arsyeja e burgosjes së tij në 1984 për një pikturë.

Ghaben u arrestua për herë të parë në vitin 1970 për “vendosjen e një bombe” gjatë një demonstrate në Gaza e cila doli se nuk ishte e vërtetë.

Përveç kontributit të tij në art, Ghaben ishte një aktivist i zjarrtë për të drejtat e njeriut e veçanërisht për të drejtat e popullit palestinez dhe një zë i fuqishëm për lirinë dhe drejtësinë e njerëzimit. Ai u arrestua dhe u persekutua nga autoritetet izraelite disa herë gjatë jetës së tij, por nuk u ndal asnjëherë për të shprehur qëndrimet e tij për lirinë dhe drejtësinë e popullit palestinez.

Me themelimin e Qendrës së Arteve Fathi Ghaben, ai bëri një hap të rëndësishëm drejt mbështetjes dhe zhvillimit të artistëve të rinj në Gaza. Kontributi i tij në skenën artistike nuk do të harrohet kurrë, ndërsa trashëgimia e tij do të vazhdojë të frymëzojë dhe të motivojë brezat e ardhshëm të artistëve në Palestinë dhe përtej saj.

Kështu, në këto muaj të vështira për Gazën, kurrë me me shumë humbje jetësh,  humbet edhe një prej artistëve më të shquar dhe aktivistëve më të zellshëm, trashëgimia e të cilit do të jetë një dritë udhëzuese për të gjithë ata që luftojnë për lirinë, drejtësinë dhe ekzistencën e vërtetë të popullit palestinez. /tesheshi.com/