Afganët u japin fëmijëve të tyre të uritur ilaçe për t’i vënë në gjumë, dhe disa kanë shitur vajzat ose organet e tyre për të mbijetuar. Në dimrin e dytë që kur talebanët u kthyen në pushtet dhe ndihma e huaj u pezullua, miliona afganë janë në prag të urisë, shkruan BBC të enjten.
“Fëmijët tanë vazhdimisht qajnë dhe nuk flenë. Nuk kemi ushqim”, tha Abdul Vehab. “Kështu që shkojmë në farmaci, blejmë pilula dhe ua japim fëmijëve tanë për t’i ndihmuar ata të flenë”.
Ai jeton jo shumë larg Heratit, qyteti i tretë më i madh i vendit, në një vendbanim të përbërë nga mijëra shtëpi të vogla balte që janë rritur për dekada, shumë prej tyre të zhvendosura nga lufta dhe fatkeqësitë natyrore.
I pyetur se sa prej tyre u japin ilaçe fëmijëve për t’i qetësuar, ai thotë: “Shumë, të gjithë ne”.
Ghulam Hazrat nxori disa tableta nga xhepi. Ishte alprazolam qetësues, i cili zakonisht përshkruhet për trajtimin e çrregullimeve të ankthit.
Ai ka gjashtë fëmijë, më i vogli një vjeç. “Madje ia jap dhe atij”, tha ai. Të tjerë kanë pilula të përshkruara për të trajtuar depresionin dhe ankthin.
Mjekët thonë se ilaçe të tilla, kur u jepen fëmijëve të kequshqyer, mund të shkaktojnë dëmtime të mëlçisë dhe një sërë problemesh të tjera si lodhja kronike dhe çrregullime të gjumit dhe sjelljes.
Katastrofë humanitare
Shumica e familjeve kanë vetëm disa copa bukë në ditë, vazhdon BBC. Një grua tha se ata hanë bukë të thatë në mëngjes dhe e zhytin në ujë në mbrëmje për ta mbajtur të lagësht.
OKB-ja ka paralajmëruar se një “katastrofë” humanitare po ndodh në Afganistan.
Megjithëse afganët kanë luftuar për vite me radhë, kur talebanët morën pushtetin gushtin e kaluar, pa njohjen ndërkombëtare të qeverisë së re de facto, fondet e huaja që derdheshin në Afganistan u ngrinë, duke shkaktuar një kolaps ekonomik që i la burrat pa punë shumicën e ditëve.
Ammar, jo emri i tij i vërtetë, sepse ai donte të mbetej anonim, tha se ai kishte një operacion për të hequr një veshkë tre muaj më parë për ta shtitur.
Ai është në të njëzetat, në kulmin e jetës së tij. “Nuk kishte rrugëdalje. Kam dëgjuar se mund të shesësh një veshkë në spitalin lokal. Shkova atje dhe u thashë se e doja. Disa javë më vonë mora një telefonatë dhe më kërkuan të shkoja në spital”, tha ai.
Ammar u pagua gati 3,100 dollarë për të, shumica e të cilave shkuan për të shlyer paratë që ai mori hua për të blerë ushqim për familjen e tij.
BBC takoi gjithashtu një nënë të re e cila tha se shiti veshkën e saj shtatë muaj më parë – ata duhej të paguanin borxhin dhe ajo mori edhe më pak para për të.
“Tani jemi të detyruar të shesim vajzën tonë dyvjeçare. Njerëzit nga të cilët kemi marrë hua na ngacmojnë çdo ditë, duke thënë se na jep vajzën tënde nëse nuk mund të na kthesh”, tha ajo. /tesheshi.com/