Analisti politik Itamar Eichner tha se Izraeli ka humbur legjitimitetin ndërkombëtar prej asaj që po ndodh në Gaza, duke fajësuar kryeministrin Benjamin Netanyahu (i cili kërkohet nga Gjykata Ndërkombëtare Penale) për këtë përkeqësim, për shkak të preokupimit të tij me mbijetesën e tij politike në kurriz të interesave strategjike të vendit.
Ai beson se Shtetet e Bashkuara së shpejti mund të ndalojnë së përdoruri të drejtën e vetos në favor të Izraelit në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara, duke pasur parasysh izolimin e tij ndërkombëtar në rritje dhe mbështetjen globale në rënie.
Në një artikull të botuar në gazetën izraelite Yedioth Ahronoth, Eichner e përshkroi situatën aktuale të Izraelit si një “mungesë legjitimiteti”, duke vënë në dukje se momenti i simpatisë globale që Izraeli fitoi pas sulmit të 7 tetorit 2023 nuk u përdor diplomatikisht, por u shpërdorua brenda pak javësh për shkak të sjelljes së udhëheqjes politike, e cila i dha përparësi mbijetesës së koalicionit mbi të gjitha çështjet e tjera, përfshirë fatin e të burgosurve izraelitë në Gaza.
Negociatat pa Izraelin
Eichner thotë se Presidenti i SHBA-së Donald Trump, i cili aktualisht po udhëheq procesin politik në rajon, po negocion marrëveshje me Iranin, huthitët dhe shtetet e Gjirit pa përfshirjen e Izraelit.
“Është bërë e qartë se Trump nuk e sheh më Izraelin si një partner qendror në formësimin e së ardhmes së rajonit. Në vend të kësaj, ai po koordinohet me sauditët, iranianët dhe madje edhe me Hamasin dhe Huthin, ndërsa Izraeli mungon në skenë”, shton ai.
Analisti politik beson se këto ngjarje përfaqësojnë një pikë kthese të mprehtë strategjike që më vonë mund t’i shtyjë Shtetet e Bashkuara të përmbahen nga përdorimi i vetos së tyre në mbrojtje të Izraelit në Këshillin e Sigurimit. Ky zhvillim do të hapte rrugën për dënime dhe rezoluta të ashpra ndërkombëtare që mund të minojnë pozicionin e Izraelit dhe të ndikojnë në aftësinë e tij për të “mbrojtur veten”, siç e tha ai.
Në mbështetje të qëndrimit të tij, Eichner thekson se Izraeli pati një mundësi të rrallë diplomatike pas sulmit të 7 tetorit, kur gëzonte mbështetje të gjerë ndërkombëtare. Megjithatë, qeveria izraelite, veçanërisht Netanyahu, nuk ka arritur ta përkthejë këtë mbështetje në arritje politike ose diplomatike.
“Ishte e mundur të shpallej një fitore politike dhe ndërkombëtare për Izraelin dhe të udhëhiqej një projekt ndërkombëtar për rindërtimin e Gazës në partneritet me botën, por Netanyahu e humbi atë mundësi për shkak të obsesionit të tij me ruajtjen e një koalicioni të ngushtë politik në vend të interesave më të larta kombëtare”, shkroi ai.
Ai shtoi se Netanyahu, i cili zotëron aftësi politike, por nuk ka ndjenjë diplomatike, preferonte t’u pëlqente partnerëve të tij ekstremistë në qeveri, duke e lënë Izraelin në një pozicion “margjinal” edhe në kohë kur mund të kishte luajtur një rol qendror.
Në vlerësimin e tij për imazhin e Izraelit në botë, Eichner thotë se lidershipi politik i ka bërë dëme të konsiderueshme reputacionit të vendit përmes veprimeve të tij, duke vënë në dukje se mbështetja ndërkombëtare për Izraelin po bie me shpejtësi dhe se aleatët historikë po distancohen gjithnjë e më shumë.
“Na kanë mbetur vetëm kryeministri hungarez Viktor Orbán dhe presidenti argjentinas Javier Miel, ndërsa kryeqytetet e tjera po fillojnë të mbështesin lëvizjet për të njohur një shtet palestinez, dhe Izraeli po përjashtohet gjithnjë e më shumë nga qarqet vendimmarrëse rajonale dhe ndërkombëtare“, shkroi ai.
Në këtë kontekst, autori paralajmëron se konferenca ndërkombëtare e planifikuar për 17 qershor për të diskutuar njohjen e një shteti palestinez, e sponsorizuar nga Franca dhe Arabia Saudite, mund të bëhet një platformë për izolimin e Izraelit, veçanërisht nëse Uashingtoni mbyll sytë ndaj saj, gjë që duket e mundshme pavarësisht deklaratave të tij zyrtare.
Dështimi i Politikës së Jashtme
Ndërsa autori vlerëson performancën e ushtrisë izraelite, Mossad-it dhe Shin Bet-it, dhe e përshkruan goditjen ndaj Hezbollahut si “një shembull që do të studiohet për dekada”, ai thekson se dështimi kryesor ishte në politikën e jashtme.
Ai shkruan: “Lufta ndonjëherë ofron mundësi politike për përparim. Shërbimet e sigurisë ofruan mbrojtjen ushtarake që i nevojitej nivelit politik, por Netanyahu nuk e shfrytëzoi atë. Ai kishte frikë nga shembja e koalicionit, dhe tani të gjithë po e paguajmë çmimin: vlerësimi i kreditit po bie, dhe gjithnjë e më shumë të rinj po mendojnë të largohen nga vendi.”
Eichner flet gjithashtu për komunikimin e dobët mediatik të Izraelit me botën e jashtme, duke deklaruar se zëvendësimi i ish-zëdhënësit ushtarak, Daniel Hagari me përvojë me të tjerë pa kredite, ishte një gabim serioz që tregon konfuzion brenda udhëheqjes.
“Edhe zëdhënësit e rrallë izraelitë që flasin rrjedhshëm gjuhë të huaja nuk dinë të japin përgjigje bindëse, dhe ambasadorët mbivlerësohen plotësisht në intervista. Deklaratat ekstremiste nga ministra si Smotrich na dëmtojnë dhe nuk mund të mohohen, ndërsa nuk ka një politikë të qartë zyrtare për të shpjeguar se çfarë po ndodh në Gaza”, shton ai.
Në fund të artikullit të tij, Eichner bën thirrje për zhvillimin e një plani të qartë politik për periudhën e pasluftës dhe për përfshirjen e amerikanëve në planin për rindërtimin e Gazës përpara se të imponohet një zgjidhje nga jashtë që nuk do t’i përshtatet interesave izraelite.
Ai përfundon me një paralajmërim të prerë: “Trump mund të marrë së shpejti një vendim dhe të thotë: ‘Mjaft. Ndaloni daullet e luftës'”. Në atë rast, do të përballemi me një zgjidhje për të cilën nuk kemi pasur ndikim, si dhe me një rend botëror që po na kthen gjithnjë e më shumë shpinën për shkak të një dështimi spektakolar diplomatik të quajtur Benjamin Netanyahu.” /tesheshi.com/
