Gazetari i Zelandës së Re Thomas Mutch, i cili jeton në Ukrainë dhe i është ndaluar të hyjë në Rusi përgjithmonë nga autoritetet ruse për raportimin e tij “rusofobik” mbi luftën, vizitoi rajonin e Kurskut, i cili u pushtua papritur nga autoritetet ukrainase më 6 gusht, dhe raportoi për The Daily Beast mbi përshtypjet dhe dëshmitë nga pjesa tashmë e pushtuar e Rusisë.
Ai hyri në pjesën e pushtuar të Kurskut nga rajoni ukrainas i Suzhit i shoqëruar nga ushtarë ukrainas me një automjet të blinduar dhe thotë se pasi pa shumë qytete të Ukrainës në gërmadha, ishte një tronditje të shihje një shkatërrim të tillë në vetë Rusinë. Që kur nazistët filluan Operacionin Barbarossa në Luftën e Dytë Botërore, territori rus nuk ishte pushtuar dhe që kur Rusia u bë një fuqi bërthamore, ideja ishte e paimagjinueshme.
Atij iu mundësua hyrja në Suzhi, qyteti më i madh i kontrolluar nga ukrainas në Rusi, dhe gjatë udhëtimit mësoi nga ushtarët se kishte mbërritur në një ditë kur situata ishte mjaft e rrezikshme. Shpesh dëgjoheshin buçimat e shpërthimeve nga artileria dhe zjarri tjetër.
Pas dy javësh luftime intensive, ukrainasit kanë avancuar pothuajse 40 kilometra në territorin rus, duke kontrolluar rreth 1200 kilometra katrorë territor, sipas gjeneralit Oleksandr Sirskyi, komandantit të përgjithshëm të ushtrisë ukrainase. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky tha se Ukraina synon të krijojë një “zonë tampon” në Kursk.
Megjithatë, zona nën kontrollin e Ukrainës është ende një zonë e rrezikshme luftarake. Një ushtar ukrainas, sipas Mutch, në një moment mori një telefonatë në telekomandë dhe u kthye me një pamje të shqetësuar në fytyrën e tij. “Drones. FPV, Orlan”. Rusët mund t’i përdorin ato për të drejtuar zjarrin e artilerisë, shpjegoi ushtari. “Nëse na dallojnë, ata pothuajse me siguri do të përpiqen të na godasin me diçka.”
Nën shkollën e braktisur, ai vuri re një strehë të përdorur nga civilët që ende nuk ishin evakuuar. Pranë derës ishte tabela “Njerëz paqësorë”. Aty ai takoi Nikolajn, një mesoburrë që transportonte sende ushqimore në bodrum. Ai pohoi se rusët e zakonshëm nuk kishin asnjë lidhje me luftën dhe se ata nuk duhet të fajësohen. Kur u pyet se çfarë mendojnë njerëzit që jetojnë kaq afër zonës së luftës për situatën në Ukrainë, ai u përgjigj: “Ne jemi njerëz të vegjël, nuk dimë çfarë të bëjmë, çfarëdo që të bëjmë, nuk do të na ndihmojë. Shikojmë televizor apo gjithë atë propagandë… por këta janë të zotët e vendit, ata po e bëjnë këtë luftë, nuk jemi ne fajtorë”, tha ai. Ai thotë se nuk ka votuar në zgjedhje. “Unë nuk do të shkoj sepse asgjë nuk do të ndryshojë, kështu që pse të humbas kohën time”.
Gazetari më pas pyeti ushtarët ukrainas nëse ata kanë ndonjë simpati për civilët që fshihen nga bombardimet e ushtrisë së tyre. “Sinqerisht, jo në të vërtetë. Unë jam nga Mariupol,” tha Oleksiy, një ushtar ukrainas në Suzhi.
“Pasi kam parë atë që ka ndodhur në Buça dhe në vendlindjen time, mund të ndjej pak simpati për ta, por ata janë shumë poshtë në listën time”.
Tetyana Drobotya, një gazetare ukrainase nga Zaporizhia, thotë se qëndrimi i Nikolait është tipik për mënyrën e të menduarit rus, i cili nuk mban asnjë përgjegjësi për krimet e vendit të tij. “Sapo dëgjova regjistrimin që dërgove dhe sinqerisht jam shumë e inatosur. Duken të bukura, por kur biseda shkon më thellë, ata janë absolutisht rusë”, tha ajo.
Mutch pa shenja se ukrainasit po gërmonin dhe po përgatitnin pozicione mbrojtëse. “Bryansk, Kursk, Belgorod. Këto janë të gjitha territore historike ukrainase,” i tha atij Dmytro, një ushtar ukrainas në Suzhi.
“Kremlini ka pretenduar shpesh se rajonet ukrainase si Donetsk, Kharkiv dhe Odesa janë territore historike ruse. Këtu tani ukrainasit po kthejnë realitetet. Ata mund të avancojnë më tej sepse sulmuan qytetin e Korenevos dhe është e mundur që mijëra ushtarë rusë do të bllokohen në një xhep mes kufirit dhe lumit Sejm”, raportoi gazetari.
Ukraina ka arritur një fitore taktike dhe politike në Kursk. Ajo po ndryshon narrativën nga masakra e vazhdueshme dhe humbja e territorit në Donbass. Sipas tij, ukrainasit u tallën si me Putinin ashtu edhe me “vijat e kuqe”.
Por pavarësisht suksesit të jashtëzakonshëm në Kursk, drejtimi i luftës është më i errët në Ukrainën lindore. Linjat e Ukrainës në rajonin e Donetskut janë plasaritur dhe forcat ruse po fitojnë vazhdimisht territor rreth qyteteve kryesore, duke përfshirë Toreck dhe Pokrovsk. Kievi u përpoq të tërheqë rezervat ruse nga Pokrovskoe, por përparimi rus nuk u ngadalësua. Mijëra civilë po evakuohen çdo ditë dhe ushtarët raportojnë se janë më të shumtë dhe të pushtuar nga rusët me një raport midis 5 ose 10 me 1, në varësi të vendndodhjes.
Megjithatë, për ushtarët ukrainas që mbajnë qytetin rus Suzhi, situata është e qëndrueshme. Për herë të parë që nga çlirimi i territorit të Khersonit në nëntor 2022, ukrainasit kanë një fitore dhe arsye për të festuar, përfundon Thomas Mutch për Daily Beast. /tesheshi.com/
