Gjithnjë e më shumë konsumatorë në Evropë dhe Kanada po bojkotojnë produktet amerikane, duke reaguar ndaj politikave të Donald Trump.
Zemërimi ka arritur kulmin pas deklaratave të presidentit amerikan për Gazën, aneksimin e Groenlandës dhe marrjen e mundshme të Kanalit të Panamasë.
Në të njëjtën kohë, siç raporton Associated Press, marrëdhënia e ngushtë e Trump me Elon Musk, i cili është akuzuar për pozicione të ekstremit të djathtë, ka çuar në një rënie të mprehtë të shitjeve të Tesla-s në Evropë, ndërsa ka pasur edhe zjarrvënie ndaj automjeteve të kompanisë në Gjermani.
Trendet e Google treguan një rritje të kërkimeve për termat “Bojkotoj SHBA” dhe “Bojkotoj Amerikën” pasi Trump njoftoi tarifa të reja, me rajonet kryesore duke përfshirë Danimarkën, Kanadanë dhe Francën.
Ata refuzojnë produktet amerikane: “Ne blejmë evropiane”
Ivan Hansen, një 67-vjeçar në Danimarkë, një ish-oficer policie tashmë në pension, ka ndryshuar zakonet e tij të konsumatorit, duke shmangur tashmë çdo produkt me origjinë nga Shtetet e Bashkuara. “Nuk dua Coca-Cola, as verë kaliforniane, as bajame”, deklaron ai. Në vend të kësaj, ai blen hurma nga Irani. “Nuk e kisha imagjinuar kurrë se do të shihja SHBA-në si një kërcënim më të madh se Irani”, shton ai.
Mijëra konsumatorë evropianë mbajnë një qëndrim të ngjashëm, duke shkëmbyer këshilla dhe lista të produkteve alternative në grupet e Facebook. Në Danimarkë, grupi “Boykot varer fra USA” (Bojkoto produktet amerikane) ka mbi 80.000 anëtarë.
Bo Albertus, 57 vjeç, një drejtor shkolle, ka përjashtuar produkte të tilla si Pepsi, Colgate dhe Heinz nga blerjet e tij. “Kur Trump tha se do të merrte Grenlandën me forcë politike ose ushtarake, ishte pika e fundit,” shpjegon ai.
Në Francë, fermeri Edouard Rouchet krijoi grupin “Boykoto USA, Bli French and European!”, i cili fitoi mbi 20,000 anëtarë në vetëm dy javë. “Trump po bën një luftë tregtare dhe ideologjike kundër Evropës. Duhet të përgjigjemi”, thotë ai.
Supermarketet dhe kompanitë po largohen nga SHBA
Reagimi i konsumatorëve është aq i fortë sa bizneset në Evropë po rirregullojnë strategjinë e tyre. Në Danimarkë, Salling Group, zinxhiri më i madh i supermarketeve në vend, prezantoi etiketa të reja për ta bërë më të lehtë për klientët të dallonin produktet evropiane në rafte. “Ky nuk është një bojkot, por për të ofruar zgjedhje për konsumatorët”, tha CEO i kompanisë.
Në të njëjtën kohë, Tesla po sheh kolapsin e shitjeve të saj në Evropë, pasi shumë konsumatorë e lidhin kompaninë me politikat e Trump. Në Gjermani, policia po heton djegien e katër automjeteve Tesla javën e kaluar, në një aksion që i atribuohet një proteste.
Kompania franceze e energjisë diellore e Romain Roy, e cila kishte blerë një flotë të Tesla-s çdo vit, ka anuluar porosinë e saj për 15 automjete të reja, duke zgjedhur modele evropiane. “Edhe nëse na kushton 150 mijë euro më shumë, ne nuk do të mbështesim politikat e Musk dhe Trump”, shpjegon ai.
“Nuk kam parë kurrë më parë zemërim të tillë në Danimarkë”
Jens Olsen, 66 vjeç, një elektricist dhe marangoz, po mendon të zëvendësojë veglat e tij të prodhuara në Amerikë me vlerë 10,000 dollarë me ato evropiane. “Unë e kam dashur SHBA-në, kam jetuar atje, por nuk mund të mbështes politika të tilla”, thotë ai.
53-vjeçari Michael Ramgill Ster nga Kopenhaga, një veteran i luftës ballkanike, anuloi udhëtimin e tij të planifikuar për në Shtetet e Bashkuara. “Trump është i rrezikshëm dhe tashmë po kushton jetë në Ukrainë dhe në botën në zhvillim,” thotë ai.
“Unë jam 66 vjeç dhe kurrë nuk kam parë danezë kaq të zemëruar”, shton Olsen.
A mund të dëmtojë bojkoti SHBA-në?
Ekonomistët theksojnë se, megjithëse reagimi është intensiv, goditja e përgjithshme ndaj SHBA-së mund të jetë e kufizuar. Profesori Olof Johansson Stenman nga Universiteti i Goteborgut vëren: “Kjo lëvizje mund të ketë një efekt psikologjik te amerikanët, por disa do të thonë thjesht: ‘Nuk na intereson çfarë mendojnë evropianët’”.
Megjithatë, shkalla e bojkotit nxjerr në pah zgjerimin e distancës midis SHBA-së dhe aleatëve të saj tradicionalë në Evropë, në një kohë kur marrëdhëniet Uashington-Bruksel po testohen. /tesheshi.com/
