Nga Ahmet Zani
Malësia e Kurbinit ndodhet në juridiksion të Komunës së Milotit me shtatë fshatra, me një numër të konsiderueshëm të popullsisë, pasiqë nuk është përfshirë shumë nga ethet demografike të 20 viteve të fundit, duke zgjedhur të jetojnë aty ku kanë lindur, ndonëse në një varfëri të dukshme ekonomike e sociale. Është një zonë e cila zotëron një sipërfaqe të madhe të pyjeve, por që begatia e natyrës nuk reflektohet dhe në jetesën e përditshme.
Komunikimi ndër vete është halli më i madh, pasi rrugët janë ato me standart “dhish”, ndonëse është rrekur të investohet në një pjesë të saj. Por ëndërr mbetet që të shkosh si njeri deri në fshatin më të largët. Si dhi, po.
Premtimi kryesor i atyre që vijnë aty për vota në ëdo palë zgjedhjeje, është pikërisht rruga. Votat janë marrë rregullisht, por rruga kurrë nuk është bërë realitet, ashtu sië duhet. Sepse, nga një investim minimal për një pjesë të saj të shtruar me inerte, nuk po mbetet asgjë, për shkak të dëmtimit dhe cilësisë së dobët në punimet e kryera.
Rruga kryesore, është ajo e cila gjarpëron nga fshati Skuraj – shumë i dëgjuar për mrekullitë e natyrës – e deri në fshatin më të largët, Gërnac, në ndarjen me rrethin e Krujës. Ëdo pjesë e saj shoqërohet nga përrenj që burojnë në fshatin Vinjoll deri në lumin Mat. Banorët që e përshkojnë, e kanë humbur besimin se një ditë do mund të ndihen njerëz duke ecur në të, e janë pajtuar më të ndjerit dhi.
Tom Lala, 76-vjeçari nga fshati Gallatë po i zonës së malësisë, tregon për historikun e premtimeve nga njerëzit që kërkonin të kandidonin për karriget e pushtetit. Përballë të tilla situatave premtuese, edhe banorët kanë përzgjedhur atë që premtonte më shumë. Dhe rezultati është i qartë.
Këto zona – tregon më tej Toma – janë të njohura për pyjet dhe nga përkujdesja e banorëve u kanë rezistuar dëmtimeve. Kurorat e bukura të pyjeve të shumëllojshme të zonës janë një tregues i natyrës së mrekullueshme, edhe pse pak njihet nga zonat e tjera.
Mungesa e infrastrukturës rrugore sjell dhe mungesën e zhvillimit të turizmit malor, që mund të rikuperonte paksa dhe kushtet ekonomike të banorëve. Në qendrën e fshatit ndodhet pranë njëra-tjetrës dy godina të vjetra, njëra ish-magazinë e tjetra ish-qendër shëndetësore e fshatit, të cilat tashmë shërbejnë si dyqane të artikujve të ndryshme, por mjaft të rrënuara.
Një djalosh i ri rreth të 20-tave, është në pritje të ndonjë blerësi, ndërsa pak artikuj ka brenda dhe prej kushteve higjenike të brendshme të zë lemeria. Edhe djali, por edhe dikush që sapo hyri aty, një i moshuar i quajtur Mhill Balozi, zunë të flisnin për hallet e fshatit e të zonës: rruga e para, më pas mungesa e shërbimeve, si dhe mjerimi i përgjithshëm social.
Ja beh sakaq aty dhe një tjetër banor, jo si myshteri, por si i ngeshëm për muhabet. Për t`u ankuar më saktë. Marjan Ndreu me profesion mësues në zonat e malësisë, të thotë se gjendja është më e keqe se ajo gjatë sistemit komunist. Ka shumë që vuajnë për bukë goje thotë ai. Papunësia është e madhe, e pak të ardhura vijnë vetëm nga emigracioni e blektoria.
Ata tregojnë dhe për disa fshatra më të largët të cilët janë edhe më keq nga Gallata. Përshembull Gërnaci, ku thuhet se kanë mbetur vetëm 5 familje, që për më tepër nuk kanë as munësinë për t`u larguar.
Ky është modeli i jetës “shtyje ta shtyjmë” me të cilin jetojnë fatkeqësisht një pjesë jo e vogël shqiptarësh, fshatrave ngado, por dhe në një pjesë qytetesh të vogla. /tesheshi.com/