Baca Isë prehet i qetë tashmë në varrin e tij, pa eshtrat që i vërtiten këndej e andej, ndërkohë që saga e Boletinajve është e shoqëruar me sa e sa mistere; dhe siç ka qenë fjala vjen, vendodhja e eshtrave të Isës, është dhe arsyeja dhe autorët e vrasjes së djalit të Ademit. Në fakt autorët dihen, por arsyet kanë mbetur mister, ndonëse sipas versionit zyrtar ai është vrarë gabimisht. Adem Boletini nuk u vra si baba nga malazezët dhe në Mal të Zi, po mu në një rrugë të Shkodrës, nga komunistët e një njësiti guerril të qytetit, pikërisht më 3 nëntor të 43-shit. Dhe ja se ç`shkruan historiani Maranglen Verli në kapitullin mbi Adem Boletinin në veprën studimore ‘Nga Kosova për Kosovën’:
“…vlerësimi negativ për këtë akt u shfaq nga Shkodra deri në Mitrovicë, madje dhe më gjerë, sepse Ademi nuk kishte kryer ndonjëherë diçka që të binte ndesh me interesat e kombit të vet, e aq më pak nuk kishte kryer veprime që të mund të cilëzoheshin si tradhëti. Menjëherë pas ngjarjes, PKSH njoftoi se atentati nuk ishte përgatitur kundër Adem Boletinit. Sidoqoftë, paralel me këtë version , qarkulloi nën buzë dhe një tjetër. Në të akuzoheshin si nxitës të krimit shovinistët serbo-malazezë, armiqtë e betuar të atdhetarizmit shqiptar dhe veçanërisht të atdhetarëve nga Kosova, kurse si zbatues të bindurit e tyre servilë brenda vendit, ose ekstremistët e majtë fanatikë.
Sot ndoshta është e vështirë të argumentohet bindshëm prologu i asaj ç`ka ndodhi atë fundvjeshte të vitit 1943, sidoqoftë, sin ë të kaluarën e përgjakshme, Boletinët ende po ndaheshin dhe do vazhdonin të ndaheshin nga jeta në mënyrë jot ë natyrshme…”
Kështu pra shkruan historian Verli, ndërsa më pas bën dhe një biografi të Ademit, ku paraqet të gjithë veprimtarinë e tij të gjithashme patriotike. Dhe diku ai cek një detaj jo pak të rëndësishëm që ndoshta i ka kushtuar dhe jetën: refuzimit të tij për të marrë pjesë në Lëvizjen Antifashiste në Shqipëri, me arsyen e bashkëpunimit të komunistëve shqiptarë me serbët. Ja ç`shkruan Verli për këtë moment:
“Karakteri burrëror dhe orientimi i vazhdueshëm patriotik përcaktuan simpatinë e Ademit, qysh në fillim, për Lëvizjen Antifashiste Nacionalçlirimtare që shpërtheu në Shqipëri. Megjithatë, kur iu propozua të merrte pjesë në të, madje me funksione drejtuese, ai, sikurse kujtojnë njerëzit e familjes, kishte dhënë këtë përgjigje: E admiroj dhe do ta përkrah këtë luftë të drejtë të rinisë, por nuk pranoj të marr pjesë në një shtab drejtues ku ka bashkëpunim më serbët. Djalit të Isë Boletinit kjo nuk i lejohet.”
Kështu pra, ja që Ademi u paska lënë një shije të hidhur “guerrilasve” që më pas do ta ekzekutonin “gabimisht”.
Tjetër fakt
I biri i Ademit, i ndjeri Isa Boletini, ish-pedagogu i sporteve dhe ish-gjygjtar i njohur volejbollit, në dëshminë e tij pas viteve `90 bën të ditur se varrimi i Ademit ka qenë madhështor dhe Rinia Antifashiste e Shkodrës ka dërguar një kurorë në ceremoninë mortore.
Dhe në fakt në dy trakte të saj Komiteti Qarkor i Shkodrës shkruante se: “Adem Boletini nuk ishte i dënuar me vdekje nga PKSH, por qëndrimi i tij me major Ndrec Prengën ishte i pajustifikeshëm”.
Por në realitet pasardhësit e Adem Boletinit vuajtën kalvarin komunist. Bashkëshortja e Ademit, Adile Boletini, u dënua me 5 vjet burg pas vitit 1944 për shkak se ishte e motra e gruas së Jup Kazazit, organizatorit të Lëvizjes Antikomuniste të Postribës.
Adile Boletini ishte motra e mjekut të njohur Selaudin Bekteshi, ku dhe kanë qëndruar fëmijët e Ademit si pasojë e sekuestrimit të pasurisë.
Isa Boletini është hequr shpesh nga puna si mësues, ndërsa vëllai i tij, Enisi, është diplomuar mjek me mbështetjen e dajës së tij, Selaudinit
Interesant është dhe fakti se vrasja e Adem Boletinit sikur i ka paraprirë vrasjeve të tjera të ngjashme të figurave kosovare në Shqipëri, sidomos në prag dhe gjatë luftës së Kosovës në fund të viteve `90.
Përgatiti: Ylli Pata – tesheshi.com