Një zbulim tronditës në Pompei vjen për të ndriçuar luftën e fundit të një familjeje kundër “tërbimit” të Vezuvit, gjatë shpërthimit fatal të 24 gushtit të vitit 79 pas Krishtit.
Gjatë gërmimeve në Parkun Arkeologjik të Pompeit, arkeologët zbuluan “Shtëpinë e Elës dhe Friksit”, në Via del Vezuvio (rruga e Vezuvit), një rezidencë që u zbulua për herë të parë në vitin 2018 dhe mori emrin nga një mural mitologjik që dekoron një nga dhomat e saj.
Një luftë e kotë për mbijetesë
Brenda kësaj shtëpie të vogël, por të dekoruar me shumë zbukurime, u gjetën gjurmë të përpjekjes së dëshpëruar të banorëve për të shpëtuar veten. Gërmuesit e gjetën shtratin të ngulitur pas derës së dhomës së gjumit – një përpjekje e improvizuar për të krijuar një barrierë, ndoshta për të parandaluar depërtimin e hirit ose gazrave të nxehtë, sipas Daily Mail. Megjithatë, vdekja doli të ishte e pashmangshme.
Mbetjet mortore të të paktën katër personave, përfshirë një fëmijë, u gjetën në vendngjarje. Arkeologët gjetën gjithashtu një amuletë prej bronzi, të njohur si bulla, të cilën fëmija ka të ngjarë ta ketë veshur dhe ishte një simbol mbrojtjeje në Romën e lashtë.
“Gërmimi dhe vizita në Pompei do të thotë të përballesh ballë për ballë me bukurinë e artit, por edhe me brishtësinë e jetës sonë”, komentoi drejtori i Parkut, Gabriele Cuctrigel.
“Në këtë shtëpi të vogël, gjetëm gjurmë njerëzish që u përpoqën të shpëtonin veten, duke bllokuar hyrjen e një dhome me një shtrat, nga i cili krijuam një model gipsi”, tha ai.
Planimetria e shtëpisë përfshin një hyrje të madhe që të çon në një verandë, një dhomë gjumi dhe një sallë banketesh. Ekspertët vlerësojnë se shenjat e para të aktivitetit vullkanik hynë në brendësi përmes hapjes në çatinë e atriumit, e cila ishte projektuar për të kulluar ujin e shiut. Ndoshta kjo hapje ishte paralajmërimi i parë për banorët e shtëpisë.
Megjithatë, pavarësisht reagimit të tyre në kohë, rezultati ishte tragjik. “Ata nuk ia dolën,” vuri në dukje Chuktrigel. “Më në fund erdhi rrjedha piroklastike – një valë vdekjeprurëse hiri dhe gazrash të nxehtë që mbushi çdo dhomë, ndërsa dridhjet sizmike kishin shkaktuar tashmë shembjen e shumë ndërtesave. Ishte një ferr që goditi qytetin atë ditë, gjurmët e të cilit i gjejmë ende sot e kësaj dite.”
Dëshmi të jetës dhe kulturës
Përveç mbetjeve njerëzore, ekskavatorët gjetën edhe objekte të përditshme që dëshmojnë për stilin e jetës së familjes. Një grumbull amforash u zbulua në depo të shtëpisë, ndërsa gjetjet përfshinin edhe një sërë enësh prej bronzi: një lugë, një brokë, një vazo-shportë dhe një kupë në formë guaske.
Shkatërrimi i Vezuvit në vitin 79 pas Krishtit. e varrosën Pompein në hi dhe shkëmbinj. Asnjë nga banorët nuk mbijetoi, pasi qyteti u mbulua nga valët piroklastike. /tesheshi.com/
