Gjermania është e njohur për burokracinë e saj. Një nga angazhimet kryesore të qeverisë ishte kufizimi i numrit të ligjeve ekzistuese. Megjithatë, shumë besojnë se legjislacioni i ri që do të miratohet nga parlamenti në fund të qershorit nuk është i mjaftueshëm.
Sipas një raporti të Deutsche Welle, INSM, një institut i ekspertëve për ekonominë e tregut, ka krijuar një muze pop dedikuar problemit të burokracisë dhe i krijuar posaçërisht për të ushtruar presion mbi qeverinë gjermane. “Burokracia ekziston në të gjitha vendet. Por në Gjermani si vend biznesi tani është disavantazhi numër një – më shumë se taksat dhe kostot e energjisë”, thotë Torsten Alsleben, drejtor menaxhues në INSM, duke shtuar se vetëm burokracia është një arsye që 58% e bizneseve të mos investojnë në vend.
Alsleben akuzon politikën dhe burokracinë gjermane për vrasjen e inovacionit dhe shpirtit sipërmarrës.
Pritjet e gjata
Burokracia gjermane ha kohën e të gjithëve – si kompanive ashtu edhe qytetarëve. Shumë shërbime, si aplikimi për patentë shoferi ose kartë identiteti, kërkojnë një takim personalisht. Dhe gjetja e një date në dispozicion mund të jetë mjaft e vështirë.
Sipas Muzeut të Burokracisë, vizita të tilla në shërbimet publike zgjasin mesatarisht dy orë e 21 minuta. Në të njëjtën kohë, bizneset e vogla dhe të mesme shpenzojnë mesatarisht 13 orë në javë për të rregulluar dokumentet e tyre.
Dhe letrat e tyre janë me të vërtetë shumë, prandaj zona pas hyrjes së muzeut është bërë të ngjajë me një pemë të zbrazët, duke simbolizuar kështu 52 pemët që priten çdo ditë për të prodhuar letrën e konsumuar nga makineria administrative e qeverisë gjermane.
Gjermania mbetet prapa në dixhitalizim krahasuar me vendet e tjera evropiane. Qeverisja elektronike është një nga sektorët që ka mbetur prapa gjithë të tjerëve. Deri më sot, shumica e zyrave qeveritare ende përdorin në mënyrë rutinore faks, i cili tani është bërë një simbol i burokracisë gjermane.
Pas zhvillimeve në nivel të BE-së në vitin 2017, u miratua një ligj që detyronte autoritetet të digjitalizonin rreth 580 shërbime deri në fund të vitit 2022. Megjithatë, në fillim të vitit 2024 vetëm 81 shërbime ishin plotësisht dhe 96 pjesërisht të disponueshme në mënyrë dixhitale.
Pse dixhitalizimi po përparon kaq ngadalë?
Shumë shpejt fajësojnë federalizmin. Por sipas Cornelia Funke, e cila punon në zhvillimin e softuerëve të ndryshëm për organizatat e sektorit publik, përgjigja është më komplekse. Ka edhe shtete të tjera federale, si Kanadaja, që shkojnë shumë më mirë në renditjen për konkurrencën dixhitale.
Funke beson se qasja në Gjermani është shumë e decentralizuar, me rezultat që ka një sasi të pafundme softuerësh dhe pajisjesh të disponueshme për lloje të ngjashme shërbimesh në vende të ndryshme dhe platforma konkurruese. “Në botën dixhitale, cilësia varet shumë nga të paturit e një platforme specifike që të gjithë e njohin, që ka të njëjtin dizajn, të njëjtat opsione të disponueshme dhe standarde të njohura gjerësisht”, thotë eksperti për DW.
Një rol të rëndësishëm luan edhe kultura e shtetit përkatës, e cila është formësuar gjatë shekujve: ndërsa në Gjermani sundimi i ligjit dhe procedurat administrative efikase u vendosën për herë të parë gjatë periudhës së hegjemonisë prusiane, në shtetet anglishtfolëse dhe skandinave, si në Holandë, demokracia ishte e para.
Me kalimin e dekadave, u formuan kështu dy kategori të ndryshme punonjësish: “ajo e nëpunësve civilë, nga njëra anë, dhe ajo e burokratëve apo punonjësve të shtetit, nga ana tjetër. Në shtetet burokratike nuk ka të bëjë vetëm me efikasitetin apo trajtimin miqësor të qytetarit dhe kursimin e parave të taksapaguesve. Shumë shpesh çështja është zbatimi i ligjit”, shpjegon Funke.
Shumë rregullore ligjore
Ligji gjerman përmban shumë ligje, sipas Torsten Alsleben. Në Muzeun e Burokracisë, vizitorët mund të zgjedhin më pak të preferuarin e tyre dhe ta hedhin në një grirëse.
Ines Mergel, profesoreshë e Administratës Publike në Universitetin e Konstanzit, beson se për këtë situatë është pjesërisht përgjegjës edhe vetë sektori privat. “Bërja e politikave shpesh ndikohet nga presionet e lobimit. Shumë herë nëpunësit civilë dhe ligjvënësit kanë krijuar një kornizë mjaft të gjerë politikash dhe më pas sa herë që diçka nuk shkon, duhet bërë një shtesë tjetër në kuadrin përkatës – për të mbuluar të gjitha përjashtimet.”
Johanna Sieben, drejtuese e Festivalit të Burokracisë Kreative, një ngjarje ndërkombëtare e mbajtur në Berlin për të inkurajuar ndryshimin nga brenda qeverisë, thekson se në nivel lokal gjërat janë të vështira për t’u ndryshuar për dy arsye të tjera: financimi i kufizuar dhe mungesa e stafit.
Levat e burokracisë gjermane mund të lëvizin ngadalë, por Muzeu i Burokracisë nuk do të jetë i hapur për shumë kohë – vetëm deri më 25 qershor. Dhe koha do të tregojë nëse investimi prej 500 mijë eurosh për muzeun ia ka vlejtur. /tesheshi.com/