Që nga fillimi i agresionit rus kundër Ukrainës, Kremlini ka “promovuar” vazhdimisht tezën për “laboratorë biologjikë sekretë në Ukrainë” përmes mediave të tij propagandistike (dhe të tilla janë praktikisht të gjitha sot në Rusi).
“Ekspertët rusë”, nga të gjitha drejtimet politike, kanë deklaruar teza për “programet sekrete të armëve biologjike amerikane”, të cilat dyshohet se janë “të drejtuara dhe të dizajnuara ekskluzivisht kundër qytetarëve të Rusisë”. Por se si është e mundur që armët biologjike të dinë se kush është shtetas i kujt, Kremlini nuk e shpjegonte në atë kohë. Megjithatë, kjo “teori konspirative kundër të gjithë rusëve” është ende aktuale sot.
Vetë Vladimir Putin i ka mbështetur disa herë pretendime të tilla, duke thënë se “është një plan afatgjatë i Pentagonit, si dhe aleatëve të tyre në Kiev dhe disa anëtarëve të tjerë të NATO-s”. Në fakt, në vitin 2017, Putin pretendoi se kundër rusëve po zhvillohej një “luftë biologjike dhe gjenetike”.
“Për të paktën pesë vjet, kompanitë e huaja mjekësore dhe farmaceutike kanë punuar në një program gjithëpërfshirës të mbledhjes së materialit të ADN-së nga qytetarët tanë,” pohoi Putin në atë kohë.
Parlamenti i Shtetit (Duma) miratoi ligje dhe rregullore të reja me propozimin e Genadi Onishchenkos, kur bëhet fjalë për mbledhjen e materialit gjenetik, si dhe për mënyrën e kryerjes së tij. Megjithatë, mbetet e paqartë, nëse pretendimet e Putinit janë të vërteta, se si aparati rus i sigurisë dhe inteligjencës nuk e dinte dhe nuk e parandaloi. Onishchenko më vonë akuzoi Pentagonin se “qëndron pas këtij programi për vite me radhë, edhe pse ai është i ndaluar nga konventat ndërkombëtare”. Edhe pse një numër zyrtarësh të rangut të lartë rusë, përfshirë Sergej Lavrov, njoftuan në atë kohë se “kjo çështje do të zgjidhet në nivelin më të lartë me Shtëpinë e Bardhë dhe (më pas) Presidentin Donald Trump”, e gjithë historia u harrua shpejt ose kështu dukej në atë kohë.
“Armë sekrete që lexon ADN-në e çdo rusi”
Në fillim të vitit 2022 dhe me nisjen e agresionit kundër Ukrainës, pretendimet për “armë biologjike amerikane që lexojnë ADN-në e çdo rus” u bënë sërish të njohura. Kjo teori konspirative mori shpejt karakterin e saj formal, ndaj misioni rus në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara kërkoi një hetim zyrtar dhe formimin e një komisioni të posaçëm për hetimin e “laboratorëve amerikanë në vende të tjera”.
Ambasadori rus në OKB, Vasiliy Nebeznja, ende sot qëndron pas pretendimeve “për luftë biologjike kundër ushtarëve rusë, si dhe popullatës ruse në Donetsk dhe Krime”.
Kremlini ka të drejtë vetëm për një çështje – zhvillimi dhe përdorimi i armëve të tilla ishte vërtet i ndaluar, dhe kjo ishte gjysmë shekulli më parë. Konventa për ndalimin e armëve biologjike dhe kimike (BTWC) është në fuqi që nga prilli i vitit 1972, është nënshkruar nga 185 shtete dhe që nga ajo kohë 190 prej tyre e kanë ratifikuar disa herë. Është gjithashtu interesant fakti se Izraeli nuk ka qenë kurrë një nënshkruese dhe as nuk e ka ratifikuar këtë Konventë.
Akuzat e diplomatëve të lartë
Ndërsa agresioni kundër Ukrainës përparonte, doli se kishte institucione dhe kompani të ndryshme biomjekësore, por ato ishin të angazhuara në kërkime “të mërzitshme” për sëmundjet e kafshëve shtëpiake, zhvillimin e vaksinave kundër koronavirusit dhe gripit dhe analizat e përgjithshme të biomaterialeve. Laboratorë dhe institucione të tilla ekzistojnë në të gjithë botën, në çdo qendër klinike apo universitet të madh, dhe ky është në fakt lloji më i zakonshëm i kërkimit biomjekësor.
Nga ana tjetër, Ukraina nuk ka pasur kurrë një laborator të vetëm me aftësi BSF (Biosafety Four). Laboratorë të tillë kanë sisteme të ndryshme për filtrimin e ajrit, gazeve, kimikateve dhe ujit përpara se ato të lëshohen në mjedis. Këta laboratorë janë aq të shtrenjtë dhe të rrallë sa ka më pak se njëqind prej tyre në të gjithë botën.
Megjithëse Lavrov dhe Nebeznja pretenduan se “kanë dokumente për laboratorët në Kharkiv dhe Poltava”, publiku botëror nuk e mori vesh kurrë nëse ato ishin të besueshme.
Pretendime të tilla nga Kremlini shpejt u bënë të njohura në mesin e konservatorëve dhe të djathtëve amerikanë. Gazetari dhe prezantuesi i njohur republikan Tucker Carlson (i cili në atë kohë ishte ende në Fox, stacioni televiziv i preferuar i krahut të djathtë në SHBA), i adresoi këto pretendime të Kremlinit disa herë në emisionin e tij, sikur të ishin vërtet të vërteta.
“Është shumë e qartë se Pentagoni dhe qeveria jonë na kanë gënjyer dhe tani po nisin një fushatë mohimi për të fshehur atë që bënë në Ukrainë”, tha Carlson në atë kohë.
Laboratorë siguria e të cilëve është nën mesataren
Duhet thënë se në Ukrainë, si dhe në disa vende të tjera të ish-BRSS, ka pasur vërtet donacione dhe investime amerikane në laboratorë mjekësorë, por kjo nuk ka të bëjë fare me zhvillimin e armëve biologjike dhe kimike. Komiteti i Senatit për Marrëdhëniet me Jashtë dhe Zëvendës Sekretarja e Shtetit e SHBA-së, Victoria Nuland, kanë hedhur poshtë vazhdimisht pretendime të tilla si “propagandë nga Kremlini”.
Nga ana tjetër, Rusia ka ende laboratorë të shumtë, kryesisht ushtarakë, për kërkime bërthamore, mjekësore dhe kimike, dhe ekspertët ndërkombëtarë pajtohen se siguria në këta laboratorë është “nën mesataren”. Kryesisht bëhet në laboratorët e vjetër sovjetikë për të njëjtin qëllim, të cilët ndërkohë janë modernizuar pjesërisht. Ekspertët vërejnë gjithashtu se ata janë të pajisur me personel të zgjedhur nga Kremlini dhe shërbimi inteligjent GRU “jo për kualifikimet dhe njohuritë e tyre, por për besnikërinë e tyre ndaj Kremlinit”.
Kjo dëshmohet nga incidenti në rajonin e Arkhangelsk, afër Severodvinskut në Siberi. Në mesin e gushtit 2019, forcat bërthamore ruse testuan një raketë të re “9M730 Burevestnik”, e cila, sipas raporteve nga shërbimet perëndimore, ka një kokë bërthamore dhe një sistem shtytës bërthamor. Njëra prej raketave kishte një mosfunksionim dhe u rrëzua në det jo shumë larg vetë qendrës së testimit. Pilotëve të aeroplanit transportues që transportoi raketën nuk iu tha se kishte rrezik rrezatimi dhe as zhytësit që e nxorën atë në sipërfaqe. Gjithashtu, dy anije me qëllime të veçanta – Serebryanka dhe Zvezdochka – pësuan dëmtime nga rrezatimi. Dy ditë më vonë, afër të njëjtit vend u zbulua një shpërthim i fortë, i cili mund të lexohej si një tërmet edhe në Suedi dhe Norvegji. Mediat ruse më vonë raportuan deklaratat e dëshmitarëve okularë vendas, peshkatarë nga disa fshatra, të cilët deklaruan se “ndjenë një tërmet të fortë dhe një kolonë uji njëqind metra të lartë”.
Rusia ka dy laboratorë të tjerë bërthamorë gjysmë të fshehtë – VNITF në Sarov dhe Institutin e Kërkimeve Detare në Snezhinsk. Llojet e ndryshme bërthamore, kimike dhe testimi i materialeve të reja kryesisht kryhen sot në të ashtuquajturat qytete të mbyllura, si Arzamas 16 dhe Chelyabinsk 65, si dhe objekte në zonën e Kapustin Jar, të cilat janë përdorur për të njëjtat qëllime që nga vitet 1980. /tesheshi.com/