Bashkimi Evropian dëshiron të reduktojë importet e çelikut nga prilli për të parandaluar që tregu evropian të përmbytet me produkte të lira të devijuara nga Shtetet e Bashkuara, tha një komisioner i Komisionit Evropian.
BE importoi hekur dhe çelik me vlerë 39.5 miliardë euro vitin e kaluar, sipas të dhënave të Eurostat. Megjithatë, vlera e eksporteve arriti në 32.3 miliardë euro.
Nga viti 2019 deri në vitin 2024, vlera e importeve të çelikut dhe hekurit është rritur me 20 për qind, ndërsa vlera e eksporteve me 10 për qind.
Vëllimi i importeve është ulur për 4,1 për qind gjatë asaj periudhe, ndërsa vëllimi i eksporteve për 14,6 për qind, që do të thotë se rritja e vlerës është kryesisht rezultat i çmimeve më të larta, theksojnë statisticienët.
Nga 2019 deri në 2024, dërgesat evropiane të çelikut në Meksikë u rritën me 54.1 për qind. Eksportet në SHBA gjithashtu u rritën fuqishëm, me 51.1 për qind.
Në të njëjtën kohë, BE-ja rriti fuqishëm importet e saj të çelikut dhe hekurit nga India, me 89.2 për qind. Importet nga Koreja e Jugut gjithashtu u rritën, me 43 për qind.
Prioriteti i sigurisë kombëtare
Prodhuesit evropianë të çelikut po luftojnë me çmimet e larta të energjisë dhe konkurrencën aziatike, dhe tani kanë frikë nga një valë e re e importeve të lira pasi SHBA ka vendosur tarifa 25 për qind mbi importet.
Askush nuk respekton rregulloret e Organizatës Botërore të Tregtisë (OBT) sot, prioriteti i të gjithëve është siguria kombëtare dhe BE nuk mund të jetë e vetmja forcë që lejon kolapsin e industrisë vendase, tha për Reuters zëvendëspresidenti ekzekutiv i Komisionit Evropian, Stephane Sejourne.
Eksportet në SHBA nuk janë më fitimprurëse për shkak të tarifave 25 përqind dhe Sejourne parashikon që prodhuesit nga Kanadaja, India dhe Kina do të përpiqen të shesin më shumë çelik në tregun evropian.
Komisioni ka përgatitur një sërë masash tregtare që synojnë mbështetjen e industrisë së brendshme të metaleve në vështirësi dhe, sipas një projekt-plani të parë nga Reuters, po studion masat për të frenuar importet.
Sejourne është përgjegjës për krijimin e strategjisë industriale të BE-së dhe thotë se fillimisht do të reduktojë kuotat e importit për disa lloje çeliku.
Masa do të hyjë në fuqi më 1 prill dhe duhet të reduktojë importet e çelikut me pothuajse 15 për qind.
Importet e çelikut jashtë kuotave të përcaktuara do t’i nënshtrohen tarifave 25 për qind.
Masat e reja
“Ne gjithashtu kemi sfidën e parashikimit të tensioneve, luftërave dhe pandemive të mundshme në të ardhmen, dhe pamë se çfarë ndodhi me gazin rus… Prandaj duhet të sigurohemi që e njëjta gjë që ndodhi me gazin të mos ndodhë me çelikun,” thotë Sejourne.
Çeliku, sipas tij, do të luajë një rol kyç në rindërtimin e kompleksit ushtarak-industrial të BE-së pas luftës në Ukrainë dhe BE-ja nuk dëshiron të varet nga importet.
Masat mbrojtëse ekzistuese duhet të mbështeten gjithashtu nga ndryshimi i pritshëm në rregulloret e prokurimit publik në vitin 2026, i cili duhet t’i japë përparësi çelikut evropian.
Banka Evropiane e Investimeve ka hartuar një program pilot paralel që duhet të garantojë se prodhuesve të çelikut dhe aluminit do t’u jepet përparësi në lidhjen e kontratave afatgjata të energjisë elektrike. Detajet e këtij projekti do të shpallen në tremujorin e dytë të vitit 2025.
“Ne duam ta mbajmë çelikun tonë në Evropë dhe duam të jemi në gjendje ta riciklojmë atë në Evropë,” tha Sejourne.
“Është një çështje strategjike”, thekson komisioneri i BE-së. “Pa çelik, nuk ka industri mbrojtëse apo automobila dhe ne duam të ruajmë ekonominë tonë”, përfundon ai.
Në tremujorin e tretë, KE do të publikojë gjithashtu një propozim për masa të reja që do të zëvendësojnë mekanizmat e zgjeruar mbrojtës, pasi, sipas rregulloreve të OBT-së, ato mund të qëndrojnë në fuqi vetëm deri më 30 qershor 2026.
Mekanizmi i ri, sipas Sejourne, do të jetë dukshëm më i rreptë, por Komisioni ende nuk i ka përcaktuar detajet. /tesheshi.com/
