Titull i vitit 199…

Kush e ka sajuar këtë titull me 500 vitet luftë në kllapa, nëse mendon se ka bërë diçka te mençur, i duhet thënë se ka bërë një budallallëk me brirë. I justifikohej nëse do kishin qenë vitet ’90, me inercinë e një historiografie ideologjike masakruese, ku faqen me të zezë pati pikërisht Perandorinë Osmane, duke e shenjuar atë si mallkim për Shqipërinë me sa e sa trillime shkencore në funksion të nacionalkomunizmit. Por ta bësh këtë në vitin 2023 ku shumëçka prej asaj errësire historiografie historike ka dalë në dritë në lidhje me atë të kaluar prej pesë dekadash, jo vetëm të Shqipërisë si territor por dhe të rajonit e me gjerë, deri në Lindjen e Mesme, duhet të jesh turkofob në përmasat e lëngimit në shtrat prej kësaj sëmundjeje.

Kush e ka sajuar këtë 500 vjetëshin e luftës, më e pakta duhet të lexojë Artan Puton, të parin historian të ri pas viteve ’90-të që e ka rrëzuar këtë mit, pra mitin e sajuar të shqiptarëve në luftë me turqit për 500 vjet. E ka shpotitur këtë mit dhe Artan Lame. Ndërsa Ardian Vehbiu e ka rrëzuar me një fakt nga gjyshja e tij, për të cilën ka thënë se kurrë nuk e kish dëgjuar ndonjëherë të shante Perandorinë Osmane në të cilin lindi e rrojti pjesën më të madhe të jetës.

Tjetra është që titulli i referohet një konference për 100-vjetorin e një miqësie mes dy vendeve të cilën askush se ka kontestuar dot deri më sot, me prova të forta që është miqësi, Shqipërisë dhe Turqisë dhe jo Shqipërisë me Perandorinë Osmane. Kjo e fundit është diçka shumë më tepër se Turqia, krejt tjetër nocion historik që i përket tjetër konteksti zhvillimor të botës, pa shtete dhe pikërisht me perandori.

Dhe tjetra, njëherësh dhe më kryesore: pikërisht se nuk ka patur luftë 500 vjet ka zgjatur ajo perandori po aq, kudo ku sundoi, ndryshe do ishte zhbërë për 50 vjet. Dhe ku sundoi, pati vetëm paqe, bashkëjetese mes popujve, ku secili mbajti e kultivoi besimin që deshte, traditat, zakonet, gjuhën, kulturën, tregues i qartë sot e kësaj dite. Mjafton si fakt e argument Lindja e Mesme, aty ku ç’prej sa nuk pati më sundim Osman ka vetëm zjarr e flakë. Sa sunduan osmanët atë tokë, për 500 vjet, asnjë incident, asnjë fërkim, asnjë luftë, por vetëm paqe, paqe, paqe dhe shekuj të artë për hebrenjtë, ata që të cilët në çdo cep të botës ku ndosheshin vriteshin e masakroheshin, përveç aty, në Tokën e Shenjtë, nën osmanë…/tesheshi.com/