Duket se Plani i Gjelbër Evropian, deri vonë një mision kyç në Bruksel, është nën kërcënim në rritje përpara zgjedhjeve evropiane, pasi rezistenca ndaj kostove dhe pasojave të tij po rritet në Union, shkruan AFP.
Protestat e fermerëve, shqetësimet e konsumatorëve për koston e jetesës dhe ngurrimi i disa vendeve tashmë po minojnë planin ambicioz të Bashkimit Evropian për t’u bërë neutral ndaj karbonit deri në vitin 2050.
“Plani i Gjelbër Evropian është strategjia jonë e re e rritjes,” njoftoi presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen në fillim të mandatit të saj në 2019, ndërsa prezantoi dhjetëra ligje për të përmbushur qëllimet klimatike.
Pesë vjet më vonë, toni ka ndryshuar.
Tani industria dhe fermerët dënojnë “barrat” e reja që u janë vënë mbi kurrizin e tyre. Anëtarët e BE-së, përfshirë Francën, po bëjnë thirrje për një “pauzë” në masat e mëtejshme.
“Ky reagim ka për qëllim zonat bujqësore. Nuk vlen për energjinë, industrinë, transportin”, pohon Pascal Canfin, president i Komitetit të Mjedisit të Parlamentit Europian.
Për këtë situatë ai fajëson “strategjinë e polarizimit” të partive të djathta.
Janë miratuar shumë ligje nga Plani i Gjelbër Evropian, si taksa e karbonit apo rregullat kundër importit të mallrave nga zonat e shpyllëzuara.
Por vrulli u ndal vitin e kaluar me ligjet që synonin të reduktonin pesticidet kimike dhe të inkurajonin restaurimin e ekosistemit që të djathtët besojnë se mund të minojnë prodhimin e ushqimit në bllok.
Grupi më i madh në Parlamentin Evropian, Partia Popullore Konservatore Evropiane (EPP), nga e cila vjen von der Leyen, e ka kthyer çështjen në një lojë elektorale.
Toka bujqësore dhe pyjet “duhet të mbrohen shumë më mirë” dhe fermerët nuk duhet të konsiderohen “armiq të politikës klimatike”, tha përfaqësuesi gjerman i EPP Peter Liese.
Politika e identitetit
Kriza e klimës po bëhet “një çështje e vërtetë e politikave të identitetit”, tha Susi Dennison nga grupi i ekspertëve Këshilli Evropian për Marrëdhëniet Ndërkombëtare.
Ajo e paraqet veten si një ‘ose-ose’, një zgjedhje midis “shqetësimit për klimën ose shqetësimit për gjendjen ekonomike”, tha ajo.
Iratxe Garcia nga Klubi i Socialistëve dhe Demokratëve, fajësoi për këtë “të djathtën ekstreme dhe EPP” dhe i akuzoi ata se po përpiqen të ngatërrojnë të gjithë.
“Konservatorët po përpiqen të dërgojnë një mesazh se ne duhet të zgjedhim midis fermerëve dhe Planit të Gjelbër Evropian”, tha Garcia, duke e përshkruar atë si “me të vërtetë të papërgjegjshme”.
“Tranzicioni – ne duhet ta bëjmë atë. Dhe ne jemi gati të përballemi, të flasim, të shpjegojmë”, tha ajo.
Megjithatë, një zhvendosje djathtas në Parlamentin Evropian mund të rrezikojë pjesën më të madhe të legjislacionit për këtë çështje, duke minuar hapat e tranzicionit të nevojshëm pas vitit 2030. Madje mund të ngadalësojë zbatimin e ligjeve tashmë të miratuara, disa prej të cilave kanë klauzola rishikimi.
Për Antonio Tajanin, zëvendëskryeministër në qeverinë e djathtë të Italisë, ishte koha që Brukseli “të refuzonte qëndrimin e tij ekstremist dhe ideologjik”.
“Industria dhe bujqësia nuk duhet të ndëshkohen me synime të paarritshme mjedisore”, tha Tajani.
Brukseli tashmë ka hequr dorë nga përpjekjet për të rishikuar rregullat për produktet kimike dhe për shkak të revoltës së fermerëve, ka paraqitur një listë koncesionesh dhe përjashtimesh nga rregullat mjedisore të lidhura me Politikën e Përbashkët Bujqësore.
Von der Leyen, e cila kandidon për një mandat të dytë si kreu i Komisionit, ka bërë thirrje muajt e fundit për një “fazë të re” të Planit të Gjelbër Evropian që merr parasysh nevojën për konkurrencë më të madhe evropiane të fermerëve dhe bizneseve.
Mbledhja e re e Parlamentit Evropian mund të kërkojë të lidhë planin me riindustrializimin për të tërhequr investime, fabrika dhe vende pune si pjesë e tranzicionit, tha Neil Makaroff i grupit të mendimit Strategic Perspectives.
Megjithatë, ekspertët vënë në dukje një pikë të dobët në mbledhjen e këtyre investimeve – think tank I4CE vlerëson se deficiti në financimin e arritjes së synimeve klimatike në vitin 2030 arrin në 406 miliardë euro në vit. /tesheshi.com/
