Nga Blendi Gashi
Një rrugë e gjatë e pret shtetin e Kosovës për të bërë pastrimin e sistemit të drejtësisë, por jo vetëm.
Të gjitha partitë politike në Kosovë që kanë udhëhequr me dikasterin e Drejtësisë kanë dështuar që ta sjellin një Gjyqësor e Prokurori të pavarur, efikase e funksionale.
16 vite pas çlirimit dhe 8 vite pas pavarësisë, qeveritë që kanë qenë në pushtet jo vetëm që kanë dështuar tërësisht të ndërtojnë një sistem të drejtësisë të mirëfilltë e të pandikuar nga politika, por për më tepër e kanë futur në fund të pusit, duke bërë që Kosova të jetë një vend i korrupsionit dhe krimit të organizuar.
Rasti i arrestimit të prokurorit special, Nazmi Mustafi, njëherësh shef i Task-forcës kundër korrupsionit në Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës (PSRK) vite më parë, dëshmon për një dështim të mekanizmave të kontrollit të cilësisë së punës së prokurorëve në Kosovë. Për një vit të plotë, Nazmi Mustafi kishte qenë i dyshuar me rastin e paraqitjes së kallëzimit penal për të dhe, rrjedhimisht, gjatë gjithë kësaj kohe prokurori në fjalë ka vazhduar të udhëheqë dhe përfshihet në hetime ndër më të ndjeshmet në Kosovë, duke komprometuar sistemin prokurorial.
Përkundër dështimeve të vazhdueshme, askush deri më sot nuk është ndëshkuar. Për më tepër, prokurorë e gjykatës që janë mposhtur nga korrupsioni vazhdojnë paproblem të qëndrojnë në kulltuket e tyre dhe të përfitojnë paga të majme.
Që sistemi prokurorial në Kosovë veç ka dështuar të bëj punën e tij, disa herë e kanë theksuar edhe organizata të ndryshme që monitorojnë punën e prokurorive dhe gjykatave.
Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD), në një raport të publikuar më parë ka vënë në pah se Prokuroria Themelore dhe Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës mbeten ndër prokuroritë me performancën më shqetësuese në luftën kundër korrupsionit.
IKD thotë se sistemi prokurorial në Kosovë vazhdon të mbetet jo-efikas, me mungesë të llogaridhënies, punë joprofesionale dhe me dështime në luftën kundër krimeve të ndryshme.
I vetëdijshëm që sistemi prokurorial ballfaqohet me problem të mëdha është edhe kryeprokurori i Shtetit, Aleksandër Lumezi.
“Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës duhet të forcohet edhe më tutje, të angazhohen prokurorë të tjerë, në mënyrë që të ketë efikasitet më të madh të punës së kësaj prokurorie, pasi që në këtë prokurori trajtohen lëndët më të ndjeshme nga gjitha prokuroritë tjera. Prioritet i Prokurorit të Shtetit është dhe do të jetë angazhimi, i prokurorëve të rinj në PSRK”, tha kryeprokurori Lumezi në takimin e radhës së kolegjiumit të kryeprokurorëve të prokurorisë së Apelit, Speciales dhe themeloreve.
Pjesa e dytë e deklaratës e bërë nga Lumezi për pasurimin e prokurorive me prokurorë të rinj siç duket më shumë është një lojë fjalësh se një realitet që mund të ndodhë, pasi dihet se jo gjithëherë prokurorët më profesional mund të marrin avancohen.
Por, çfarë sistemi prokurorial ka Kosova dhe sa u ipet hapësirë prokurorëve të rinj për të dëshmuar se me përgjegjësi të plotë mund jenë prokurorë të rifuqizimit të këtij sistemi të dështuar, tregojnë deputetët kosovarë.
Prokurorët e rinj përveç përgatitjes profesionale duhet të kenë edhe guxim
Deputeti i LDK-së, Armend Zemaj, njëherit edhe anëtarë i komisionit kuvendar për legjislacion, duke mos dashur të komentoj deklaratën e kryeprokurorit Lumezi, thotë se reforma legjislative e miratuar në fundvitin e kaluar ka dhënë mundësinë e mirë për reformim më adekuat të sisitemit prokurorial të Kosovës, për luftimin e krimit dhe dukurive tjera negative.
Depueti Zemaj, në një prononcim për tesheshi.com, ka thënë se pavarësia ligjore, përkrahja më e mirë financiare tani janë masa të cilat Këshilli Prokurorial duhet t’i shfrytëzojë për anagzhimin adekuat të prokurorëve të rinjë sipas kritereve strikte, të cilët përveç përgatitjes profesionale duhet të kenë edhe guxim intelektual për t’i ndjekur kryerësit e veprave penale sidomos ata të veshur me petkun e pushtetit apo siç janë të njohur “të fortit” e pasluftës.
“Komisioni për legjislacion do përcjellë këtë vit implementimin e ligjit, do shikoj avancimet dhe efikasitetin e punës dhe përkushtimin e sistemit prokurorial në Kosovë”, thotë Zemaj, për tesheshi.com
Kurse Albulena Haxhiu, kryetare e Komisionit kuvendar për legjislacion, njëherit deputete e Vetëvendosje-s ka thënë për tesheshi.com se për të luftuar krimin dhe korrupsionin nuk ka nevojë të bëhen deklarata pompoze por veprime të menjëhershme.
“Mendoj që prokurorët që nuk kanë vepruar me dashje deri më tani kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit duhet të japin përgjegjësi për këtë, deri në largim të tyre. Ajo për çfarë kemi nevojë, janë prokurorët e guximshëm që i bëjnë ballë presionit të “jakave të bardha” ose njerëzve të lidhur me ta. Është koha e fundit për këtë ndonëse pak shpresojmë që mund të arrihet kjo në këtë kohë”, thotë deputetja Haxhiu. /tesheshi.com/