Nga Donat Maloku
Realizim i dobët i buxhetit, humbja e orëve nga profesorët dhe mos ndëshkimi i tyre, angazhim i stafit të pakualifikuar në mësimdhënie, staf akademik me dy marrëdhënie të rregullta pune, janë vetëm disa nga gjetjet e Auditit të Përgjithshëm për Universitetin e Prishtinës “Hasan Prishtina”.
Në kuadër të Universitetit të Prishtinës funksionojnë 17 Njësi Akademike/fakultete të cilat kanë një autonomi të kufizuar veprimi. Procesi i shpenzimeve duke filluar prej planifikimit buxhetor e deri te çertifikimi i pagesave kryhet nga Administrata Qendrore (AQ) e UP-së.
Zyrtari i logjistikës, kryen punën edhe zyrtarit të Pasurisë dhe të Teknologjisë
Auditi në në raportin e tij për vitin 2014-të thotë se në kakultete ka mungesë të stafit administrativ, duke thënë se pozitat e stafit nuk janë të definuara qartë dhe nuk kishte ndarje të qartë të përgjegjësive. “P.sh., zyrtari i logjistikës në Fakultetin e Mjekësisë, bën edhe pranimin e mallrave, mban pozitën e zyrtarit të pasurisë si dhe atë të zyrtarit të Teknologjisë Informative.
Po ashtu edhe zyrtarja e të hyrave, përllogarit dhe përgaditë listën e pagave. Raste të ngjashme ka edhe në fakultete tjera”, thuhet në raport.
Sipas Auditit, UP ka dështuar edhe në realizimin e buxhetit pasi nuk ka realizuar të hyra aq sa ka planifikuar. “UP kishte planifikuar që gjatë vitin 2014 të inkasojë 10,087,200€ të hyra, ndërsa ka inkasuar vetëm 6,732,033€ apo 67 %. Kjo, ishte si rezultat i vendimit të qeverisë për lirimin e shërbimeve të studentëve për 50%. dhe lirimin e plotë nga pagesat për disa kategori të studentëve.
Dështim tjetër është se nga rishikimi i nëntë kontratave Auditi ka gjetur se kontrollet menaxheriale nuk janë zbatuar me konsistencë gjatë prokurimeve dhe kanë rezultuar me dobësi si: Mos furnizim i artikujve të kontraktuar, Mosrepektim i afatit të liferimit të malli dhe mosplotësim i kritereve të kërkuara.
Nuk aplikohet ndalesa për profesorë
Parregullsi tjetër në UP, është se vetëm në muajin prill të vitit 2014 në 7 nga 36 rastet e testuara, mësimëdhënësit nuk e kanë plotësuar normën e orëve obligative për të cilën janë kompensuar.
Rregullorja për të ardhurat personale parasheh që pagat duhet të reduktohet pjesërisht kur stafi nuk i plotëson të gjithë obligimet, 50€ për orë të humbur për profesorë, dhe 25€ për asistent.
“Profesorët janë kompensuar me paga të plota dhe ndalesa nuk janë aplikuar”.
Gjetje tjetër e Auditit është se në UP janë angazhuar stafi i pakualifikuar në mësimdhënie. Në 15 nga 50 rastet e testuara, UP nuk ka dhënë dëshmi të mjaftueshme për të vërtetuar se stafi akademik i përmbush kriteret e kualifikimit të përcaktuara me Ligjin për arsimin e lartë dhe me Statutin e UP-së
77-vjeçari, edhe profesor edhe i punësuar në Zyrën e Kryeministrit
Një ndër problemet më të mëdha që e përcjell UP-në është se stafi i këtij institucioni ka edhe marrëdhënie tjera pune.
Auditi ka përmendur dy raste. Në Fakultetin Juridik, sipas Auditit një asistente kishte marrëdhënie primare të punës me UP-në dhe me njëkohësisht punonte edhe në një vend tjetër.
Në një rast tjetër, në fakultetin e Mjekësisë një i punësuar me pagë primare në UP në cilësinë e “Profesor Emeritus” njëkohësisht ishte i punësuar dhe merrte pagë të plotë edhe në Zyrën e Kryeministrit. Dhe ky person ka që është në moshën 77-vjeçare, ka përfituar dy paga të rregullta primare nga Buxheti i Kosovës dhe në të dyja rastet i janë paguar kontributet pensionale . Kjo është në kundërshtim me Ligjin për Fondet pensionale Nr. 04/L-101si dhe me UA 02/2013 –mbi akreditimin e institucioneve të arsimit të lartë në Republikën e Kosovës përkatësisht me Nenin 11/3.5 i cili thekson se asnjë anëtar i stafit akademik mbi moshën 70-vjeçare nuk mund të angazhohet në mësimdhënie, ushtrime apo mentorim në institucionet e arsimit të lartë.
Rekomandimet e Auditit për rektorin e UP-së
- Rektori duhet të iniciojë analizimin e arsyeve për Theksimin e Çështjes në 2014 dhe të sigurojë prezentim të drejtë të pasurisë në Pasqyrat vjetore financiare (PVF) e vitit 2015
- Rektori duhet të sigurojë që procesi i prodhimit të PVF-ve në 2015 të përmbajë në vetë edhe rishikimin kritik nga ana e menaxhmentit para se draft PVF të dërgohen në Thesar
- Rektori duhet të sigurojë që të vendoset një strukturë e përshtatshme qeverisëse, përmes së cilës është instaluar një mjedis i qartë kontrollit dhe mobilizim i menaxhmentit të lartë rreth raportimit dhe monitorimit të strukturuar dhe transparent për financat dhe rezultatet si bazë për një qasje më aktive të menaxhimit.
- Rektori duhet iniciojë një vlerësim të shkaqeve që kanë quar në nivel të ulët të ekzekutimit të buxhetit dhe të përcaktoj mënyrën praktike për përmisimin e ekzekutimit të buxhetit.
- Rektori duhet të iniciojë një vlerësim të detajuar të rasteve të identifikuara për të gjetur shkaqet e ndodhjes, dhe masat e nevojshme për ti adresuar ato çështje
- Rektori duhet të sigurojë hartimin e një stratëgjije efektive për përmirësimin e menaxhimit të pasurive dhe për zvoglimin gradual të llogarive të arkëtushme dhe borgjeve të pa paguara
- Rektori duhet të sigurojë që Sistemi i Auditimit të Brendshëm të funksionalizohet më shumë. Aktivitetet e ardhshm të Njësinë e auditimit të brendshëm (NjAB) duhet të fokusohen drejt zhvillimit dhe zbatimit të planeve të auditimit dhe strategjisë së auditimit të bazuar në rrezik. Komiteti i Auditimit (KA) duhet të riaktivizohet për të ndihmuar menaxhmentin dhe NjAB, dhe rekomandimet duhet të implementohen në mënyrën e duhur.
P.S: Sipas Auditit, Menaxhmenti i UP-së është pajtuar me të gjitha të gjeturat dhe konkluzionet e auditimit dhe janë zotuar se do t`i adresojnë rekomandimet e tyre
/tesheshi.com/
