Spastrimi i bibliotekave, bllokimi filmave, librave e revistave, e çdo vepre tjeter artistike e historike ku përmendeshin armiqtë e regjimit komunist gjatë gjithë viteve te tij, ishte një prej aksioneve më të rëndësishme e të kushtueshme në fushën e propagandës.
Njihen disa etapa të kësaj lufte propagandistike e cila niste nga shpallja e listave për asgjësim veprash letrare, e deri tek hartimi i direktivave të hollësishme për korrigjime e ndërhyrje në fraza të veçuara, foto apo diçitura brenda librave, albumeve etj.
Në periudhën e viteve të para të regjimit, një aksion i paprecedentë u zhvillua për spastrimin e gjithë teksteve me “përmbajtjtje armiqësore” , duke u nisur kryesisht nga emrat e autorëve të cilët ishin përfshirë në listat e “armiqve të popullit”, “bashkëpunëtorëve të fashizmit”, etj.
Në vite, këtyre listave e direktivave ju shtoheshin emra të tjerë të padëshiruar të sistemit komunist, mes tyre edhe pjesëtarët e grupeve armiqësore që regjimi herë pas herë i zbulonte brenda vetes dhe i hidhte në frontin e armiqve, pavarësisht të shkuarës së tyre të përbashkët në ideologji e krime.
Fushatat për të shlyer emrat e tyre në tekste historie, veprash letrare e artistike, vepra kinematogrtafike etj., ishin të bujshme. Mbi të gjitha kulmoi fushata për të zhdukur çdo gjurmë të emrit dhe karrierës së Mehmet Shehut, i vetëvrarë (apo i vrarë) në rrethana misterioze e i shpallur më tej tradhtar i pushtetit. Por bashkë me të u dënua edhe e gjihtë familja e tij, ndërsa ish e fejuara e të birit, Skënderit, Silva Turdiu, edhe pse kishte qenë edhe më parë me biografi të papërshtatshme, pas vdekjes së Shehut u vu më në qendër të vëmendjes.
Kjo dëshmohet edhe në këtë dokument që ilustron fare mirë fushatën e spastrimeve ideologjike në botime, art, muzikë, kinematografi, etj.
Vecon aty propozimi për t’u asgjësuar një për fëmijë, “Kryengritje në pallat” dhe poshtë titullit është shënuar edhe arsyeja se pse do të asgjësohet: sepse në rolin kryesor luan Silva Turdiu.
Po ashtu në listë është edhe filmi “Skëterrë 43” dhe poshtë tij është shënuar arsyeja: skenarist është djali i armikut të popullit. Bëhet fjalë për Bashkim Shehun, djalin e Mehmetit, sot shkrimtar dhe përkthyes aktiv me banim në Barcelonë. Dokumenti është i shtatorit 1982, pra disa muaj pas vdekjes së të atit.
Lista e filmave për asgjësim shoqërohet me një shkresë të hartuar nga komiteti i Kulturës dhe i Arteve, firmosur nga Alfred Uçi, ku vlen të veçohet se është bërë edhe një përllogaritje e dëmit financiar që sjell shkatërrimi i këtyre filmave. Sipas shkresës, asgjësimi i tyre përfshin shumën e 2.311.478, 80 lekë.
Lista e filmave që do të asgjësoheshin ishin këto:
“Kur pranvera vonohet” (film kosovar, autorët e të cilit janë në pozita antishqiptare)
“Pranverë në Gjirokastër” (del armiku i partisë dhe i popullit)
“Një ndodhi në port” (skenaristi armik)
“Detyrë e posaçme” (figura armiqsh)
“Në prag të lirisë” (del si aktore kryesore një e deklasuar)
“Gjurma” (figura të papërshtatshme për ekran)
“Shpërthimi” (aludohet për ngjarje ku kanë marrë pjesë armiq të Partisë)
“Vitet e para” (figura të papërshtatshme)
“Skëterrë e 43” (skenaristi është i biri i armikut të Partisë)
“Kryengritje në pallat” (aktore kryesore S.Turdiu). /tesheshi.com/
