Më 7 mars 2014, presidenti gjerman Joachim Gauck ishte për vizitë në Greqi, ku mori pjesë në ceremonitë përkujtimore në nderim të masakrës naziste në një fshat grek gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ai shprehu turpin që ndjente për mizoritë e kryera në vitin 1943 në fshatin Ligiades, ku nazistët ekzekutuan me dhjetëra banorë të zonës, përfshirë edhe foshnje, në shenjë hakmarrje për një sulm të partizanëve grekë.
“Me turp dhe dhimbje, u kërkoj falje familjeve të atyre që u vranë në emër të Gjermanisë”, tha ai, duke shtuar se nderon të gjitha viktimat e krimeve monstruoze në Greqi.
Ky lajm i një viti më parë, shkëputur nga kronikat e kohës, vjen në një kontrast të thellë me vizitën e kryeministrit serb, Aleksandar Vuçiç në ceremonitë përkujtimore të masakrës së Srebrenicës. Kjo, pasi Vuçiç, shkoi në Srebrenicë si të bënte një show për atë që ka nisur të quhet epokë e re marrëdhëniesh në Ballkan, ku popujt nuk duhet të shohin nga e shkuara, por vetëm përpara. Kjo mënyrë arrogante e sjelljes nga një shtetar që përfaqëson jo vetëm veten dhe vizonin e tij, por atë të Serbisë, si ka qenë, është dhe do të bëhet, u duk qartë në nënshkrimin e librit të ngushëllimeve.
“Këtu në Srebrenicë është përgjegjësi e secilit prej nesh të përkulë kokën dhe të mos harrojmë fillimin e një të ardhme ndryshe” , shkroi ai në librin e ngushëllimit në Qendrën Përkujtimore të Potoçarit.
Asnjë shenjë përgjegjësie dhe ndjese për krimet e kryera nga serbët në luftërat ballkanike që shënuan fundin e ish-Jugosllavisë, që janë shumë të freskëta në kujtesën dhe shpirtin e atyre që humbën të dashurit e tyre. 20 vjet janë shumë pak që krimet e tmerrshme të atyre viteve të lihen pas si pa të keq në emër të një të ardhmeje të re për Ballkanin. Këtë të ardhme, sigurisht që e ka aspiratë i gjithë brezi i ri që jeton në këto troje, të cilët shohin se konfliktet dhe pasionet nacionaliste kanë shkaktuar plagë që nuk mbyllen lehtë e që është shumë lehtë të rindizen, madje edhe nga një ndeshje futbolli, sic ishte rasti i përballjes së kombëtares shqiptare në Beograd.
Serbët nuk pranojnë në asnjë mënyrë që Srebrenica të quhet genocid, e aleatët e tyre rusë bllokuan rezolutën e OKB-së. A është kjo qasja e duhur për të nderuar viktimat e Srebrenicës, mos duhet që Vuçiç të vlerësohet vetëm se shkoi në përkujtimin e masakrës.
Por, përse gjermanët kërkojnë ndjesë në cdo përvjetor të Luftës së Dytë Botërore, në Poloni, në Greqi e kudo ku nazistët kryen krime gjatë konfliktit. Pas 70 vjetësh, Gjermania është krejtësisht ndryshe nga sa ishte në kohën e nazistëve, por shtetarët e saj nuk kanë mohuar dhe as kanë lënë mënjanë krimet naziste.
Mos duhet parë në këtë dritë, edhe sulmi që i rezervuan njerëzit në Srebrenicë kryeministrit serb, Aleksandar Vuçiç dhe delegacionit të tij duke i kërkuar të ikë në shtëpi. /tesheshi/
Juli Prifti
