Sipas përditësimit të fundit nga Ministria e Mbrojtjes e Armenisë në orën 8 të mëngjesit (me orën armene), përleshjet që nisën pak pas mesnatës të së hënës në kufirin e vendit me Azerbajxhanin janë në zhvillim të plotë.
Pavarësisht se, sipas Reuters, Azerbajxhani dhe Armenia ranë dakord për një armëpushim të martën në mëngjes, ai u shemb disa minuta më vonë.
Marrëveshja e armëpushimit hyri në fuqi në orën 9 të mëngjesit. sipas kohës lokale, sipas raportimeve të mediave dhe një burimi, i cili kërkoi të mos përmendet emri, por mediat azerbajxhane raportuan se armëpushimi u shkel menjëherë pas kësaj.
Sipas përfaqësuesit të Ministrisë Armene të Mbrojtjes, ushtria e Azerbajxhanit vazhdon të përpiqet të avancojë në Armeni. Siç tha ai në deklaratën e tij, “armiku vazhdon të përdorë artileri, mortaja, dronë dhe artileri të kalibrit të madh duke synuar qytetet Vardenis, Sotk, Artanis, Iskanassar, Goris dhe Gapan, duke synuar strukturat ushtarake dhe civile”.
Ministria e Mbrojtjes e Armenisë njoftoi se “në orën 00:05 të datës 13 shtator, forcat e armatosura të Azerbajxhanit filluan sulme me artileri të rëndë dhe armë të kalibrit të rëndë kundër pozicioneve të ushtrisë armene pranë rajoneve Goris, Sotk dhe Jermuk”.
Nga ana e saj, Ministria e Mbrojtjes e Azerbajxhanit njoftoi se forcat e saj nisën sulmet në shenjë hakmarrjeje për minimin e zonave nga armenët në Dashkasan, Kalbazar dhe Laçin. Duke fajësuar Jerevanin për përleshjet, u tha se kishte viktima midis forcave ushtarake nga të dyja palët.
Azerbajxhani akuzoi Armeninë për “veprime subversive në shkallë të gjerë” duke shtuar se zjarri armen kishte shkaktuar “viktima” në radhët e saj. Armenia, nga ana e saj, akuzoi Azerbajxhanin se filloi “granatimet intensive” të pozicioneve të saj pak pas mesnate në drejtim të qyteteve si Goris dhe Sotk.
Kryeministri armen, Nikol Pashinyan denoncoi një “sulm” dhe gjatë natës zhvilloi bisedime të veçanta me presidentin rus Vladimir Putin, presidentin francez Emmanuel Macron dhe sekretarin e shtetit të SHBA Anthony Blinken për t’u kërkuar atyre të reagonin.
Gjatë këtyre bisedimeve, Pashinyan deklaroi se shpreson në “një përgjigje të përshtatshme nga komuniteti ndërkombëtar”, sipas njoftimeve të qeverisë armene.
Në të njëjtën kohë, ministrat e mbrojtjes të Rusisë dhe Armenisë u takuan të martën në mëngjes dhe ranë dakord të marrin masa për të stabilizuar situatën në kufirin e Armenisë me Azerbajxhanin, njoftoi agjencia e lajmeve Interfax duke cituar Ministrinë Armene të Mbrojtjes. Ministri armen i Mbrojtjes Suren Papikyan tha se ai foli me homologun e tij rus Sergei Shoigu dhe të dy “ranë dakord të marrin masat e nevojshme për të stabilizuar situatën”.
SHBA është e shqetësuar
Situata në kufirin armeno-azerbajxhan tërhoqi një reagim nga SHBA, të cilat shprehën shqetësimin e tyre pas raportimeve për armiqësi përmes Sekretarit të Jashtëm Anthony Blinken, i cili bëri thirrje për përfundimin e menjëhershëm të luftimeve.
“Siç e kemi bërë të qartë prej kohësh, nuk mund të ketë zgjidhje ushtarake për konfliktin”, tha kreu i diplomacisë amerikane në një deklaratë, duke shtuar: “Ne bëjmë thirrje për përfundimin e menjëhershëm të armiqësive ushtarake”.
Lufta për Nagorno-Karabakun
Marrëdhëniet midis dy ish-republikave sovjetike janë tensionuar që nga viti 1991 për enklavën e diskutueshme të Nagorno-Karabakut. Konflikti për kontrollin e saj u përshkallëzua përsëri në vjeshtën e vitit 2020, kur shpërtheu një luftë 44-ditore, gjatë së cilës forcat azere morën kontrollin e disa sektorëve.
Gjashtë javë luftimesh në vjeshtën e vitit 2020 vranë më shumë se 6,500 njerëz dhe rezultuan në një armëpushim të ndërmjetësuar nga Rusia, por Baku dhe Jerevani kanë akuzuar ndonjëherë njëri-tjetrin për shkelje të armëpushimit përgjatë kufirit.
Si pjesë e kësaj marrëveshjeje, Armenia lëshoi një pjesë të territorit që kishte kontrolluar për dekada dhe Moska vendosi rreth 2,000 paqeruajtës rusë për të mbikëqyrur armëpushimin e brishtë.
Megjithatë, rajoni është shpesh i tensionuar, më së fundi në fillim të gushtit, kur Azerbajxhani akuzoi Armeninë për bombardimin e rajonit të Nagorno-Karabakut. /tesheshi.com/