Ministri turk i Kulturës dhe Turizmit, Mehmet Nuri Ersoy bëri një zhytje përkujtimore në anijen e mbytur Lundy në 27 metra në parkun Historik Nënujor të Galipolit. Parku nënujor historik i Galipolit, pjesë e ngushticës së Çanakkalas-ë (Dardanele), ndodhet në bashkimin e detit Egje dhe Marmara, duke tërhequr vëmendjen e zhytësve në mbarë botën me thesaret e tij nënujore.
Ministri Ersoy, i cili ishte në Çanakkala për të marrë pjesë në ngjarjet e Festivalit të Rrugës Kulturore të Trojës, u zhyt në rrënojat e anijes Lundy në një thellësi prej 27 metrash në Gjirin e Suvlas me İsmail Kaşdemir, kreun e vendit historik të Galipolit të Luftërave të Galipolit. Ministri Ersoy, i cili u zhyt në këtë rrënoja të madhe të një anijeje 188 tonëshe, e cila u mbyt në vitin 1915 dhe pothuajse e ruajti gjendjen e saj ditën e parë, bëri një deklaratë për shtypin pasi doli.
“Vitin e kaluar hapëm një qendër zhytjeje të Luftërave të Galipolit. Këtë vit, shumë zhytës të huaj erdhën në Çanakkala. Shpresojmë që këto shifra të rriten edhe më shumë vitin e ardhshëm. Sot bëmë zhytje historike në gjirin e Suvlës.
Aty ndodhet mbytja e Lundy, një anije e ndërtuar në vitin 1904. Anija u fundos këtu dhe ka mbajtur formën e saj deri më sot. Ju mund të përjetoni ndjenjën e ecjes në anije.”
Anijet luftarake të fundosura 107 vite më parë në gadishullin historik të Galipolit, ku u zhvilluan luftërat e Dardaneleve, mirëpresin vizitorët e tyre në “Parkun Historik Nënujor të Galipolit”. Rrënojat epike të Çanakkala-së, të cilat ofrojnë shumë histori, tani janë pjesë e parkut nënujor me temën e Luftës së Parë Botërore.
Parku historik nënujor i Galipolit, vendtakimi i deteve Egje dhe Marmara, tërheq vëmendjen mbarëbotërore falë thesareve të tij nënujore, është hapur që nga 2 tetori 2021 dhe që atëherë ka zbuluar historinë nënujore.
Gurë të çmuar të fshehur nën ujë
Vendi i parë i zhytjes në Parkun Historik Nënujor të Gallipoli është anija luftarake britanike “HMS Majestic” 120 metra e gjatë, e cila u fundos nga nëndetësja gjermane U-21 në brigjet e Seddülbahir më 27 maj 1915. Predha artilerie dhe barut të pashpërthyer në anijen e fundosur në një thellësi prej 24 metrash tërheqin vëmendjen e entuziastëve të zhytjes.
Anijet, të cilat ende ruajnë formën e tyre origjinale, krijojnë përshtypjen se koha ka ndalur nën det.
Foto mahnitëse së bashku me qindra krijesa të botës detare
Anija britanike HMS Triumph, e cila u mbyt më 25 maj 1915 me 73 anëtarë të ekuipazhit, pret vizitorët e saj në një thellësi prej 70 metrash në Kabatepe në formën e një mauzoleu.
Shkëmbinj nënujorë Bebek, të cilët mbajnë qindra specie të gjalla së bashku dhe janë vendi ku kometa e Halley u pa për herë të parë në histori, janë gjithashtu brenda kufijve të Parkut Historik Nënujor të Galipolit.
Parku Historik Nënujor të Galipolit është një projekt që filloi me qëllim rritjen e ndërgjegjësimit për Betejën e Galipolit. Paralelisht, mbytjet e anijeve në Dardanelet dhe Detin Egje, të mbetura nga Lufta e Parë Botërore dhe që kanë rëndësi historike, janë lokalizuar duke përdorur teknologjitë më të fundit dixhitale.
Projekti është, në këtë kuptim, një projekt i vazhdueshëm kërkimor nënujor që synon të ndihmojë në mbrojtjen e mbytjeve të anijeve të Betejës së Galipolit për brezat që do të vijnë.
Ajo që të vjen ndërmend kur përmendet fjala Çanakkala është beteja epike që u zhvillua në tokë në Gadishullin e Galipolit gjatë Luftës së Parë Botërore. Përveç kësaj, edhe pse një nga ngjarjet më të rëndësishme detare të Luftës së Parë Botërore ndodhi në Çanakkala, ajo është e njohur për shumë pak njerëz.
Shumica nuk kanë akses në këto monumente lufte, të cilat tani përfaqësojnë një trashëgimi kulturore nënujore të vendosur në thellësi të ndryshme të detit. /tesheshi.com/
