Fakti që Valbonën mund ta presin ditë jo të mira nëse aty ndërtohen hidrocentrale përgjatë rrjedhës së lumit, është pasqyruar së fundi dhe nga një shkrim në Al Jazeera-n e Ballkanit.
Siç dhe thuhet në shkrim, do ishte fatale për këtë zonë në zgjim e sipër për shkak të rritjes së inyeresit turistik, që aty të ndërhyej për të tjera arsye, siç janë pra hidrocentralet.
Shkrimi:
Parku Nacional i Valbonës ndodhet në veri të Shqipërisë, në Bjeshkët e Nemuna, dhe është e njohur për bukurinë e saj. Para dhjetë vitesh nuk ka qenë fare e vizituar, kurse sot vijnë me dhjetra e mijëra duke u shtuar vit pas viti. Megjithatë, kjo shumë shpejt mund të ndryshojë, në rast se plani për ndërtimin e hidrocentraleve përgjatë lumit të Valbonës bëhet realitet.
Catherine Bohne erdhi nga New York-u për të kaluar disa ditë në veri të Shqipërisë. Por e mahnitur me bukurinë dhe mikëpritjen e vendasve, Catherine vendosi të qëndrojë atje. Shtatë vite më pas, ajo thotë se ka qenë një vendim i duhur.
“Kur kam ardhur këtu, kam kuptuar se ky vend nuk është i hulumtuar sa duhet. Çdo gjë është e panjohur; dhe për më tepër kemi të bëjmë me një prej biodiversiteteve më të pasura të Evropës. Në ultësirë kemi habitat mesdhetar, kurse lart vijën arktike të alpeve. Majat janë të mbuluara me lule karakteristike të Islandës “, tregon kjo banore e re Valbonës, ardhur nga Amerika e largët.
Kthimi nga kryeqyteti
Numri i turistëve vendas dhe të huaj të cilët vizitojnë kurorën e Bjeshkëve të Nemuna vitet e fundit është në rritje. Vendasit iu hapin dyert e shtëpive të tyre turistëve të huaj, dhe një numër gjithnjë më i madh i banorëve të atyshëm po kthehen nga kryeqyteti si dhe nga emigracioni, për të investuar në restorane dhe hotele.
“Njerëzit në të kaluarën e kanë braktisur këtë vend për shkak të kushteve të rënda ekonomike. Prej 120 familjeve, sa kanë jetuar dikur në fshatin Valbonë, kanë mbetur 18. Megjithatë, kohët e fundit kanë filluar të kthehen për shkak të numrit të madh të turistëve. Tani, të gjithë kanë në në njëfarë forme dobi nga turizmi. Vetëm në fshatin tonë, gjatë verës në turizëm janë të punësuar 300 vetë”, thotë Din Selimaj, banor i Valbonës.
Vendasit thonë se rreth 50.000 vetë, kryesisht turistë të huaj, vizitojnë këto bjeshkë brenda vitit.
“Por kjo natyrë e paprekur tashmë është e kërcnuar. Qeveria e kaluar shqiptare kishte u lejuar disa investitorëve të huaj ndërtimin e disa hidrocentraleve përgjatë lumit të Valbonës. Organizatat ekologjike, por edhe vendasit, thonë se hidrocentralet janë kërcënim për lumin dhe ekosistemin dhe se kjo do të shkaktonte zvoglim të numrit të turistëve”, thotë raportuesi për Al Jazeera, Avni Ahmetaj.
Alfred Selimaj, i cili është kthyer 10 viteve nga Anglia për të nisur biznesin e turizmit, thotë se ndërtimi i nëntë hidrocentraleve në park do të kishte pasoja katastrofale. Në fakt, ndërtimi i një hidrocentrali tashmë ka filluar.
Në plan 500 hidrocentrale
“Siç e shihni, planifikojnë të kthejnë drejtimin e ujit në këtë kanal, ndërsa hidrocentralet tjera do të furnizohen me ujë me gypa të mëdhenj. Në këtë formë do të ndërronte drejtimi i rrjedhës së lumit dhe shtrati do të ngelej i zbrazët, dhe kjo është arsyeja që ne jemi kundër kësaj”, sqaron Alfredi.
Tom Mabbett, i cili udhëheq grupin e turistëve nga Anglia, thotë se do të ishte në dobi të natyrës që të lihej e qetë.
“Ndërtimi në atë masë i hidrocentraleve do të shkatërronte natyrën e virgjër në këtë zonë. Ne jemi këtu ngase ky vend në masë të madhe është i paprekur. Në rast se ndërtohet diç e tillë këtu, çdo gjë do të prishej”, thotë ky udhëheqës.
Qeveria e kaluar ka lejuar ndërtimin e më shumë se 500 hidrocentraleve në territorin e vendit, neërsa zyrtarët e qeverisë së tanishme kanë deklaruar se do të punojnë që ky numër të zvoglohet, në mënyrë që të ruhet natyra. /tesheshi.com/