Në këto ditë u bota ka kthyer sytë drejt vatrës më të nxehtë të botës, Palestinës, aty ku Izraeli prej dekadash zgjerohet kriminalisht duke vrarë e persekutuar jetë muslimane, pa asnjë model apo shembull tolerance dhe njerëzillëku, me zero dëshirë për paqe, me ambicien e qartë për ta pastruar atë tokë nga muslimanët, vjen në kujtesë një prej fragmenteve më të pakrahasueshme të historisë së asaj toke: marrjes së Jerusalemit nga komandanti legjendar Salahudin Ejubi. Cilësitë e tij, personaliteti i lartë që kishte, as që mendohet të haset, për ironi, të ndonjë figurë palestineze. Për te agresori, Izraeli, as që bëhet fjalë.
Më 2 tetor 1187, Salahudini do çlironte Jerusalemin nga kryqtarët, në një fushatë që do të niste nga Egjipti.
Madje fitoret e lavdishme të Salahudinit filluan pikërisht me Egjiptit, ku eliminoi shtetin shiit fatimid si dhe largoi ndihmësat e kryqtarëve.
Salahudini kishte një qëllim të qartë që në fillim, që ishte çlirimi i Jerusalemit nga kryqtarët. Ky qëllim nuk do të ishte arritur nëse ai nuk do ta kishte pastruar fillimisht nga shumë pengesa, duke filluar me trazirat, korrupsionin dhe padrejtësinë në shtetin fatimid, prandaj ai udhëhoqi shumë luftëra që kulmuan me një sërë triumfesh: në Jemen, Palestinë, Damask, Halep Mosul, ndërsa beteja e Hitinit ishte vendimtare në rrugën drejt çlirimit të Jerusalemit.
Por ç’lloj lider ishte ai në ndryshim nga të sotmit, musliman ose jo muslimanë?
Salahudin Ejubi shquhej për dashurinë dhe respektin e njerëzve ndaj tij, sepse shquhej për ndihmën e të shtypurve dhe të varfërve dhe vendosjen e drejtësisë sociale.
Orientalisti britanik, Stanley Lane-Poole, tha me të drejtë: “Njerëzit pajtohen se Salahudini ishte një shembull i rrallë i një njeriu moral, sepse ai ishte – pa dyshim – një njeri me shpirt të pastër, trim, me natyrë të butë, zemër të butë dhe të dhembshur, një luftëtar pa arrogancë dhe mendjemadhësi. Ai ishte mishërimi i thjeshtësisë dhe devotshmërisë”.
Churchill e përshkroi atë si “një nga sundimtarët më të mëdhenj të botës”, ndërsa shkrimtari anglez H. Rider Haggard shkroi se Salahuddin Ejjubi ishte “ndër njerëzit më të mëdhenj në tokë”.
Qëndrimi i Salahudinit ndaj të krishterëve në Jerusalem, pasi e morri atë, ishte një qëndrim faljeje dhe tolerance, prandaj historianët muslimanë dhe jomuslimanë kanë shkruar për të me nderimin dhe respektin më të madh.
Salahudini nuk i shkatërroi kishat e krishtera në Jeruzalem dhe gjithashtu lejoi hebrenjtë, të cilët më parë ishin dëbuar nga kryqtarët, të ktheheshin në Jerusalem. Veprimet e tij madhështore ishin në kontrast të plotë me atë që bënë kryqtarët kur pushtuan Jerusalemin në vitin 1099 dhe shumë historianë të krishterë kanë dokumentuar atë që kryqtarët u bënë muslimanëve kur pushtuan Jerusalemin, në kuptimin e vrasjes së të gjithë burrave, grave dhe fëmijëve që gjetën aty dhe me të cilët u takuan në rrugët e qytetit.
Beteja e Hitinit ishte një betejë për çlirimin e Palestinës nga Salahuddin Ejubi dhe u zhvillua afër fshatit Hittin midis Nazaretit dhe Liqenit të Tiberias në veri të Palestinës, midis ushtrive të kryqtarëve dhe ushtrisë muslimane të udhëhequr personalisht nga Salahudini, të cilin e finalizoi me një fitore madhështore.
Ishte një betejë që më vonë hapi rrugën për çlirimin e Jerusalemit dhe të shumë qyteteve në bregdetin palestinez: Acre, Jaffa, Ramallah, Kaysariyya, Askalan, Nazareth, Beysan, Bethlehem, Hebron, dhe më parë Sidon, Bejrut dhe Tripoli (Trablus), të cilat më parë ishin të pushtuara nga kryqtarët.
Në atë betejë, kryqtarët humbën shumë ushtarë dhe shumë kryqtarë ranë në duart e muslimanëve si robër, duke përfshirë mbretin e Jerusalemit dhe sundimtarin e fortesës Kerek, Reginal ose Rene, si dhe udhëheqës të tjerë të kryqëzatave.
Dokumentet historike dëshmojnë se Salahudin Ejubi i trajtonte të burgosurit në mënyrën më njerëzore, duke u ofruar ushqim dhe ujë.
Nuk ka dyshim se ka shumë dëshmi që flasin për ngjashmërinë dhe lidhjen e së shkuarës me të tashmen. Përkatësisht, shumë tradita dhe të dhëna historike flasin për pasurinë e madhe që Salahuddin Ejubi zbuloi në thesaret e Egjiptit pas rënies së sundimit fatimid, sepse Egjipti ishte vendi më i pasur i arabëve dhe islamit, por sulltanët e tij në atë kohë ishin të zhytur në bollëk, pasuri dhe ekstravagancë.
Për shembull, pallati i kalifit ose sulltanit përbëhej nga mijëra dhoma dhe kishte dyer prej ari të kulluar, pastaj, frone prej ari me gurë të çmuar, shtylla mermeri dhe mobilje dekorative të mbuluara me fildish dhe gurë të çmuar.
Kjo ekstravagancë dhe korrupsion shfaqet edhe në kohën tonë, në të cilën pallatet e sundimtarëve muslimanë janë mbushur me pasuri, ndërsa bota e zakonshme muslimane në disa vende jeton në mjerim, varfëri, frikë dhe padrejtësi.
Në një këndvështrim tjetër, një personalitet të tillë as që mund ta hasësh te shteti izraelit apo aleatët e tyre të krishterë, të cilët për sa kohë kanë ushtruar e ushtrojnë pushtet, nuk ofrojnë kurrë modele të tilla unike. /tesheshi.com/