Shenjat që tregojnë produktet vendase në rafte, qofshin ato ushqime apo kimikate, janë të përhapura në dyqanet e mëdha palestineze në Bregun Perëndimor. Është bërë e zakonshme të shohësh klientët që kontrollojnë paketimin e mallrave në kërkim të vendit të origjinës apo kompanisë mëmë, por ajo që të bie në sy është praktika e fëmijëve që e kanë zakon të pyesin shitësin përpara se të blejnë një produkt: “Xhaxhi, a e mbështesin këta Izraelin?”
Ka një reagim në rritje ndaj bojkotit të mallrave dhe produkteve izraelite, si dhe produkteve të prodhuara në vende ose kompani që mbështesin Izraelin. Në të njëjtën kohë, vërehet një rënie e dukshme e fuqisë blerëse tek banorët e Bregut Perëndimor, për shkak të agresionit ndaj Rripit të Gazës që nga 7 tetori i vitit të kaluar.
Përmasat e bojkotit
Zyrtarët palestinezë kanë parë një rritje të dukshme të produkteve të prishura, shumica prej tyre produkte izraelite, pas një reagimi të gjerë nga qytetarët ndaj thirrjes për bojkot, e cila përfshinte produkte, restorante, kompani që mbështesin pushtimin ose vende që mbështesin agresionin, ndërkohë që popullsia kërkonte alternativa në produktet dhe subjektet vendase dhe arabe.
Nidal Ismail, një banor i qytetit të Hebronit në Bregun jugor Perëndimor, i tha Al Jazeera-s se fëmijët e tij janë më të gatshëm për bojkot sesa ai, duke shpjeguar: “Kur i sjell artikujt në shtëpi, ata së pari kontrollojnë sendet ushqimore të blera dhe shohin nëse ka ndonjë prej tyre që duhet bojkotuar.”
Ai shtoi se fëmijët e tij e dinë më mirë se ai se cilat produkte duhet të bojkotohen dhe kur blejnë, e paralajmërojnë që të shmangë produkte të tilla ose të kontrollojë vendin e prodhimit nëse është produkt i ri (i panjohur më parë). Ai thotë: “Para luftës ata insistonin të darkonin të paktën një herë në muaj në një restorant perëndimor të ushqimit të shpejtë, por tani nuk u kushtojnë fare rëndësi restoranteve të tilla, përkundrazi kërkonin alternativë në restorantet lokale”.
Issa (pseudonim), punon si përfaqësuese shitjesh në një kompani të specializuar për detergjentët e importuar nga jashtë, si dhe ato të prodhuara në Izrael. Ai tha për Al Jazeera se pas luftës, ata vunë re një ndryshim në orientimin e tregtarëve dhe konsumatorëve ndaj mallrave izraelite dhe mallrave të kompanive ndërkombëtare të klasifikuara si ndihmëse të pushtimit.
Ai tha: “Të paktën 80 për qind e shitësve me pakicë kanë ndaluar blerjen e produkteve izraelite, si dhe produkteve nga kompanitë që mbështesin pushtimin, sepse nuk ka kërkesë për produkte të tilla, dhe disa kanë skaduar ndërsa janë në rafte për shkak të bojkotit.” Bojkoti përfshin gjithashtu artikuj ushqimorë nga vendet që mbështesin Izraelin, duke përfshirë restorantet amerikane të ushqimit të shpejtë.
Kompania ku punon Issa u detyrua të kërkonte një alternativë në biznesin e saj, ndaj iu drejtua produkteve arabe, veçanërisht atyre jordaneze, të cilat hynë në treg, jo vetëm për sa i përket detergjenteve, por edhe produkteve ushqimore. Issa thekson disponueshmërinë e produkteve alternative kombëtare, arabe dhe turke, ndonjëherë me çmime konkurruese.
Përfaqësuesi i shitjeve tregon gjithashtu se shumë kompani monopole palestineze janë prekur nga bojkoti. “Pas politikës së ngritjes së çmimeve të produkteve të kërkuara në treg, tani po ulin ndjeshëm çmimet e atyre produkteve, por nuk ka blerës.
Ai theksoi se përfaqësuesit e shitjeve të kompanive që shpërndajnë produkte izraelite filluan të hyjnë fizikisht në dyqane dhe të ndihen të shqetësuar, sepse ata e dinë për imazhin e produkteve të tilla në mesin e palestinezëve.
Shifrat flasin vetë
Nga ana tjetër, drejtori i Departamentit të Mbrojtjes së Konsumatorit në Ministrinë e Ekonomisë Palestineze, Ibrahim Al-Qadi, i tha Al Jazeera-s se bojkoti i produkteve ushqimore dhe detergjenteve është i dukshëm, duke shpjeguar se qytetarët u drejtohen kryesisht produkteve vendase, dhe nëse nuk janë në dispozicion, alternativa është një produkt arab, i cili është rritur ndjeshëm që nga fillimi i luftës.
Në përgjigjen e tij në pyetjen për ndikimin e bojkotit në çmimet e produkteve, ai tha se sipas Ministrisë nuk ka pasur ankesa në këtë drejtim, përveç disa llojeve të perimeve dhe frutave.
Sipas të dhënave nga Ministria Palestineze e Ekonomisë të publikuara këtë javë, produktet izraelite përbënin 72 për qind të numrit të përgjithshëm të mallrave të skaduara të konfiskuara nga ekipet e mbrojtjes së konsumatorëve në Bregun Perëndimor në korrik të këtij viti. Nga 141 ton produkte të skaduara në Bregun Perëndimor, rreth 102 tonë ishin produkte ushqimore dhe kozmetike izraelite, si dhe kimikate.
Arsyeja për këtë, ministria ia atribuoi “ndërgjegjësimit në rritje të publikut për bojkotin e produkteve dhe mallrave të pushtimit izraelit që nga fillimi i agresionit ndaj Gazës, përveç rënies së fuqisë blerëse të qytetarëve”. /tesheshi.com/
