Nga Bashkim Kastrati
Një pjesë qytetarëve të Kosovës që kanë emigruar ndër vite në vendet e Bashkimit Evropian, e sidomos të larguarit në fillim të vitit të kaluar, po kthehen nga këto vende për në Kosovë.
Sipas të dhënave të Ministrisë së Brendshme, vetëm gjatë vitit 2015 janë riatdhesuar mbi 15 mijë e 500 persona. Procesi i riatdhesimit do të vazhdojë edhe në vitin 2016 duke marrë parasysh se Kosova ka nënshkruar marrëveshje për riatdhesim me vendet e Bashkimit Evropian dhe ato shtete që nuk janë pjesë e BE-së. Riatdhesimi i shqiptarëve të Kosovës që kanë shkuar ilegalisht në vendet e BE-së është njëri nga kushtet për proceset integruese të Kosovës në BE.
Po sipas të dhënave të MPB-së, vetëm gjatë periudhës Korrik-Shtator 2015, në pikat kufitare janë kthyer 3787 persona të riatdhesuar nga shtetet e ndryshme. Nga ta në pikat kufitare ajrore 3776 dhe në pikat kufitare tokësore 11. Nga numri total i të kthyerve, me forcë janë kthyer 2466 (65%) dhe vullnetarë – 1321 (35%).
Jo të gjithë qytetarët të cilët kthehen në Kosovë përfitojnë nga Programi i Ri-integrimit; kjo varet nga koha sa kanë qëndruar në vende të BE-së, ndërsa vetëm në rastet kur një familje nuk ka ku të strehohet, komuna që i takon dhe Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale, duhet t’i bëjë zgjidhje.
Ndërsa më e keqja është se ka raste kur ata që kanë migruar për në vendet e BE-së kanë shitur shtëpitë, mjetet bujqësore, lopët dhe asetet tjera me të cilat kanë mbijetuar, për të paguar shpenzimet e udhëtimit dhe kthimi i tyre për në Kosovë paraqet një vështirësi serioze për rifillimin e jetës në Kosovë.
Ja kush përfton nga programi për Ri-integrim
Nga Programi i Riintegrimit mund të përfitojnë personat e riatdhesuar te cilët e kanë lëshuar Republikën e Kosovës para datës 28 korrik 2010, e të cilët i plotësojnë kriteret e përfitimit të përcaktuara në Rregulloren 20/2013.
Me ketë datë është themeluar Fondi/Programi i Riintegrimit nga Qeveria. Kjo datë është vendosur si kriter që të mos nxitet emigrimi ilegal i shtetasve të Kosovës me qellim të përfitimit te skemave nga Programi i Riintegrimit.
Sipas Ministrisë së Brendshme, personat të cilët qëndrojnë një kohë të shkurtër jashtë Kosovës nuk kanë nevojë për masa të veçanta të ri-integrimit të tyre pas riatdhesimit në Kosovë, pasi pas kthimit vazhdojnë jetën në shtetin e tyre, jashtë të cilit kanë qëndruar vetëm për disa jave apo muaj.
Megjithatë, disa skema të natyrës urgjente mund t’i përfitojnë të gjithë të riatdhesuarit pavarësisht datës së largimit: pritja dhe informimi në momentin e arritjes, ndihma mjekësore në momentin e arritjes në rast nevoje , transporti nga Pikat e Kalimit Kufitar, deri në komunën e origjinës, aftësimi profesional – përgatitja për tregun e punës dhe ndërmjetësimi në punësim.
Ndryshe, në dhjetor të vitit 2014 dhe në fillim të vitit 2015, mijëra qytetarë kanë shkuar në vendet e BE-së në mënyrë të paligjshme. Ata janë larguar për një jetë më të mirë dhe një perspektivë.
Gjatë shkuarjes për në vendet e BE-së një pjesë e tyre kanë qëndruar me javë dhe muaj të tërë nëpër kampe të qëndrimit, ku kanë qëndruar në të ftohë dhe në kushte të vështira.
Kalimi ilegal është bërë fillimisht duke kaluar në Serbi dhe më pas, kryesisht përmes trafikantëve, duke kaluar në vendin e parë të BE-së, Hungari.
çuditërisht kur autoritetet serbe dhe ato hungareze kur vendosën të ndalin emigrimin ilegal, këtë arritën ta bëjnë për një kohë shumë të shkurtër, as për një javë. /tesheshi.com/
