Vendosja e korridorit midis Azerbajxhanit dhe Nakhichevan-it, një republikë autonome brenda Azerbajxhanit, është një nga rezultatet më të rëndësishme të marrëveshjes së armëpushimit midis Azerbajxhanit dhe Armenisë, sepse lidh gjeografikisht Turqinë me popujt turq në Azinë Qendrore dhe thekson ngritjen e Ankarasë si një fuqi rajonale.
Pas 44 ditësh operacionesh ushtarake në rajonin e Nago-Karabakut, Rusia, Azerbajxhani dhe Armenia arritën një marrëveshje armëpushimi të hënën e kaluar, e cila përfshin krijimin e një korridori të ri që lidh Azerbajxhanin dhe Nakhichevan-in, njoftoi Anatolia.
Për Ankaranë, hapja e korridorit tokësor midis Azerbajxhanit dhe Nakhichevan-it shënon fillimin e një epoke të re në një nivel strategjik, pasi ajo do të lidhet me thellësinë e saj etnike dhe historike në Azinë Qendrore, për herë të parë në një shekull.
Lidhja u ndërpre gjeografikisht në 1920
Sipas nenit 9 të marrëveshjes së përmendur, pengesat për transportin dhe lidhjet ekonomike në rajon do të hiqen.
Rrjetet e transportit dhe komunikimit do të ndërtohen midis Republikës së Nakhichevan-it, të vendosura në Azerbajxhan, dhe rajoneve perëndimore të Azerbajxhanit (me rrugë kontinentale).
Presidenti i Akademisë Ndërkombëtare Turke, Darhan Kidirali, tha se ngjarjet e fundit në rajonin e Kaukazit të Jugut kanë një rëndësi të madhe për Turqinë dhe integritetin e botës turke.
Ai shtoi se procesi i “çlirimit të Nago-Karabakut nga okupimi është një shembull i solidaritetit dhe bashkëpunimit midis vendeve të botës turke”.
Kidirali përmendi se lidhja tokësore midis Turqisë dhe Nakhichevan-it ishte ndërprerë gjeografikisht në 1920, por që themeluesi i Republikës së Turqisë, Mustafa Kemal Ataturk, arriti të rivendosë këtë lidhje me Traktatin e Karstit në 1921.
Sipas këtij akademiku turk, hapja e korridorit nga Nakhichevan-i do të fillojë një epokë të re të marrëdhënieve ekonomike dhe turistike dhe do të sjellë përfitime të reja në fushën e transportit dhe do të kontribuojë në ringjalljen e Rrugës historike të Mëndafshit.
Nursin Atesoglu Guney, një profesor në Universitetin Nisantasi të Turqisë, thotë se arritjet më të mëdha të marrëveshjes së armëpushimit përfshijnë “çlirimin e territoreve të okupuara azerbajxhanase dhe hapjen e korridorit Nakhichevan”.
Ai beson se ngjarjet në terren kanë konfirmuar se Turqia është bërë aktori kryesor dhe vendimtar në rajon.
Rusia drejt Armenisë: Unë të shpëtova ty, jo Perëndimi!
Guney beson se Azerbajxhani bëri maksimumin gjatë periudhës së zgjedhjeve amerikane, si dhe në mbështetjen turke që mori gjatë krizës pandemike, dhe se arriti të neutralizojë rolin e Grupit të Minskut, të bashkë-kryesuar nga Shtetet e Bashkuara, Franca dhe Rusia.
Profesori turk shton se “aftësia e Turqisë dhe Azerbajxhanit për të arritur një marrëveshje me Rusinë, e cila e sheh Kaukazin e Jugut si oborrin e saj, flet për një sukses të rëndësishëm diplomatik”.
“Prandaj, pëlqimi i Rusisë dhe Armenisë për të ratifikuar marrëveshjen e armëpushimit konsiderohet një zhvillim shumë i rëndësishëm.”
Ai shton se me këtë marrëveshje, Rusia i dërgoi gjithashtu mesazhin vijues Armenisë: “Unë jam ajo që ju shpëtoi, jo Perëndimi!”.
Guney beson se, pavarësisht nga mosmarrëveshja e vazhdueshme midis Rusisë dhe Turqisë në Libi dhe Siri, arritja e një marrëveshjeje mbi Nago-Karabakun është një sukses i madh dhe një pikë kthese në diplomacinë e Ankarasë. /tesheshi.com/
