Nga Ylli Pata
Një skandal është zbuluar pas hetimit 10-vjeçar të një komisioni qeveritar që është ngritur prej më shumë se një viti në Kryeministri.
Në Arkivin Qendror të Shtetit rezultojnë të grisura dhe të zhdukura disa nga dokumentet bazë të dëshmive të pronësisë në vend.
Bëhet fjalë për tapitë origjinale të Perandorisë Osmane, të cilat nuk i ka prekur asnjë regjim që ka ardhur në Shqipëri që prej 102 vjetësh.
Një burim qeveritar i tha tesheshi.com se “era e skandalit” dihej që më përpara kur janë vërtetuar mbuvendosjet e pronësisë, por nuk ishte parë në detaj pasi bëhet fjalë për qindra-mijë dokumente arkivore që janë shqyrtuar me imtësi dhe për të cilat është mbajtur një procesverbal i detajuar.
Me urdhërin e kryeministrit Edi Rama, ka nisur prej kohësh vërtetimi i këtyre dokumenteve nëpërmjet bashkëpunimit me Arkivat e kryeqendrave të rëndësishme që kanë administruar Shqipërinë.
Në Vatikan, Venedik, Romë, Stamboll, Vjenë, Athinë dhe Beograd po shqyrtohen dokumente autentike të të dhënave të pronësisë në Shqipëri për të arritur në një përfundim autentik të kësaj pronësie në vendin tonë, të bërë çorap në këto 25 vjet më vjedhje e rrëmbime katastrofale duke fallsifikuar dokumenta pa fund.
Vetëm disa ditë më parë, drejtori i Arkivit të Shtetit, Gjeto Ndoi ka qenë në një vizitë në Stamboll, ku ka arritur një marrëveshje për marrjen e menjëhershme të 12 mijë dokumenteve të rëndësishme nga Arkiva gjigante osmane e ish-kryeqytetit të Perandorisë.
I pyetur me telefon nga tesheshi.com, drejtori Ndoji tha se do t’i bëjë publike rezultatet e marrëveshjes me Stambollin në një konferencë të posaçme shtypi, por që ende nuk ka vendosur kur do ta mbajë.
Por jo vetëm kaq; pasi gjatë vizitës së fundit që kreu i Arkivit të Shtetit Gjeto Ndoi pati në Turqi, është e bërë e mundur marrja e mijëra dokumenteve, jo thjesht për çështje pronësie, por dhe të atyre të një rëndësi historike e kombëtare për vetë lëndën që kanë brenda.
Për këtë zhvillim, pritet të vijë në Tiranë për një vizitë drejtori i Përgjithshëm i Arkivave të Turqisë, dhe të dyja palët të dërgojnë ekspertët përkatës që të njohin gjendjen e dokumenteve dhe rrugët për këmbime reciproke të tyre.
Një pjesë e dokumenteve flet për mënyrën e administrimit të tokës, apo jetën politike të Ismail Qemalit në Turqi.
Janë 57 regjistra apo (Tahire siç i quajnë turqit) për Shqipërinë në Arkivat Osmane, nga 980 regjistra të asaj periudhe.
Është interesante fakti se regjistri i parë hapet me Shqipërinë, çka tregon vëmendjen që ka pasur Porta e Lartë ndaj vendit tonë.
Arkivi Qendror i Shtetit do të kërkojë dokumente edhe nga Rumania, Serbia, Rusia apo Vatikani.
Sakaq, dhe me Hungarinë është duke u biseduar për të poseduar më shumë dokumente që kanë lidhje me Shqipërinë, si pasardhëse e Perandorisë Austro-Hungarisë. /tesheshi.com/