Anëtarësimi i vendeve të Ballkanit Perëndimor në Bashkimin Evropian është një domosdoshmëri gjeopolitike dhe ne dëshirojmë që ju të bëheni pjesë e familjes evropiane sa më shpejt të jetë e mundur, tha ministrja e Jashtme gjermane Annalena Baerbock në hapjen e një konference për Ballkanin Perëndimor.
Në fillim ajo kujtoi fjalët e një delegati të ri nga një prej vendeve të Ballkanit Perëndimor të një viti më parë, i cili tha: “Në vendin tim, pothuajse një brez i tërë është ulur në dhomën e pritjes së BE-së”.
“Dhe ka të drejtë – kanë kaluar më shumë se 20 vjet që kur BE-ja në Selanik u premtoi vendeve të Ballkanit Perëndimor: Dyert e BE-së janë të hapura për ju, nëse i plotësoni kushtet. Vitin e kaluar, ashtu si sot, duhet të pranojmë se ato shpresa nuk u realizuan. Unë e kuptoj pse shumë njerëz janë të zhgënjyer nga kjo”, tha shefja e diplomacisë gjermane.
“Zonat gri” të Putinit
“Por ajo që ndjeva gjithashtu shumë qartë në këtë dhomë një vit më parë është se ne kemi një mundësi historike, një dritare mundësish, për ta ndryshuar atë – dhe për të rinovuar premtimin që u bë duke ndërmarrë veprime.”
Ajo tregoi se, që nga shkurti i vitit 2022 dhe fillimi i agresionit rus kundër Ukrainës, ekziston një mirëkuptim i përbashkët midis vendeve anëtare të BE-së “që ne nuk duam atë që Putin i konsideron “zona gri” në Evropë”. Ajo që ai e konsideron “sferën e tij të ndikimit”.
“Për mendimin tonë, anëtarësimi i vendeve të Ballkanit Perëndimor – ashtu si pranimi i Ukrainës dhe Gjeorgjisë – është një domosdoshmëri gjeopolitike. Ne nuk i shohim vendet tuaja si ‘zona gri’, ju shohim si partnerë dhe bashkëqytetarë të Evropës. Ne dëshirojmë që ju të hyni sa më shpejt në BE si anëtarë të plotë. Nuk ka pasur kurrë aq shumë konsensus në BE për këtë sa sot, dhe kjo është arsyeja pse ne duhet të shfrytëzojmë momentin”.
Baerbock më pas tha se një mundësi e madhe për një lëvizje drejt një bashkëpunimi më të madh ekonomik në Ballkanin Perëndimor është tashmë “në dorë”.
“Dhe ky është çelësi. Sepse ne mësuam nga historia e Bashkimit Evropian se komuniteti ekonomik evropian ishte themeli mbi të cilin u rrit komuniteti ynë politik. Prandaj, ne duam të punojmë për të siguruar që të krijohet një kurs për zbatimin e Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë të Evropës Qendrore (CEFTA), përpara takimit të krerëve të shteteve dhe qeverive më 14 tetor”.
Më shumë se bashkëpunim ekonomik
Ajo theksoi se për gati dy vjet “ne si ministra të Punëve të Jashtme kemi punuar shumë për të hedhur themelet për këtë”.
“Tani, falë angazhimit tuaj, falë të gjithë ministrave të pranishëm sot këtu dhe ekipeve të tyre pas tyre, jemi afër marrëveshjes për një plan të ri veprimi për tregun e përbashkët rajonal në dy javët e ardhshme. Mund të zhbllokojë potencialin ekonomik të pashfrytëzuar; por do t’i afrojë edhe ekonomitë tuaja me tregun e përbashkët evropian”, tha ministrja gjermane.
Më pas ajo vuri në dukje se historia e Bashkimit Evropian mëson “se nuk ka të bëjë vetëm me bashkëpunimin ekonomik”.
“Ajo që dikur filloi si Komuniteti Evropian i Qymyrit dhe Çelikut, si një organizatë ekonomike, nuk është bërë vetëm tregu më i madh i vetëm në botë. Është bërë gjithashtu një komunitet i lirisë, paqes dhe sigurisë. Prandaj, ne nuk duhet ta kufizojmë bashkëpunimin tonë vetëm në çështjet ekonomike. Gjithashtu, ne shikojmë aspektet e demokracisë, sundimin e ligjit dhe perspektivat e mira për brezin e ri”, tha Baerbock.
“Kjo është arsyeja pse më vjen mirë që gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor arritën një marrëveshje të re për lëvizshmërinë, e cila do ta bëjë më të lehtë për studentët të ndjekin kolegjet në vendet fqinje. Kjo bazohet në sukseset e paketës së lëvizshmërisë të miratuar vitin e kaluar. Do të hapë shtigje të reja karriere dhe vende pune, veçanërisht për brezat e rinj. Do t’i bashkojë njerëzit në rajon.”
Ajo kujtoi se Zyra Rajonale për Bashkëpunim Rinor është themeluar tetë vjet më parë, e cila “lidh çdo vit mijëra të rinj nga rajoni”.
“Të rinjtë nga Serbia udhëtojnë në Bosnje për të vizituar memorialet në Srebrenicë. Të rinj e të reja nga Kosova udhëtojnë për në Serbi dhe studentë nga Tirana udhëtojnë në Shkup për të diskutuar përvojat e përbashkëta dhe plagët nga e kaluara. Dhe ne të gjithë e dimë se ato plagë janë ende të pranishme edhe sot. Kjo është arsyeja pse ne duhet të gjejmë mënyra për t’i shëruar ato, në mënyrë që të ndërtojmë një të ardhme të përbashkët”.
Një paralajmërim për politikanët
Ajo tha se e ardhmja bazohet në vlerat e Bashkimit Evropian, përkatësisht të drejtat e njeriut, demokracinë dhe sundimin e ligjit.
“Dua të jem shumë i qartë: do të jetë e vështirë për ne të vazhdojmë me procesin e anëtarësimit nëse shohim se politikanët janë kundër këtyre vlerave. Nëse shohim rezistencë ndaj shtetit ligjor. Nëse shohim sulme ndaj anëtarëve të misioneve të NATO-s në rajon. Ose nëse shohim zyrtarë të lartë që mbajnë lidhje të ngushta me Vladimir Putinin”.
Baerbock u bëri thirrje ministrave të mbledhur të fokusohen në atë që “na bashkon si fqinjë, çfarë na bashkon si evropianë”, sepse është një mundësi për të krijuar më shumë siguri dhe më shumë prosperitet në “të gjitha vendet tona”.
“Zonja dhe zotërinj, ne kemi një mundësi historike për një të ardhme të përbashkët në Bashkimin Evropian. Një element që është kyç për ta arritur këtë është bashkëpunimi dhe integrimi më i fortë brenda Ballkanit Perëndimor – si partnerë të barabartë në Procesin e Berlinit”.
“Le ta shfrytëzojmë këtë mundësi dhe këtë takim për t’u fokusuar në atë që duhet të kapërcejmë në mënyrë që të nxjerrim më të mirën nga dy javët, duke u fokusuar në atë që na bashkon: një e ardhme e përbashkët në paqe, një e ardhme e përbashkët evropiane në mënyrë që brezat e ardhshëm nuk duhet të presim edhe 20 vjet për t’u bërë anëtarë të BE-së”, theksoi Baerbock në fund të fjalës së saj. /tesheshi.com/
