Nga: Ylli Pata
Kryesia e re e Partisë Socialiste është një vazhdim i traditës së vjetër të kësaj partie, ku në udhëheqje nuk ka një balancë përfaqësimi, por një elitë e cila merr për vete gjithçka.
Një elitë që edhe drejton qeverinë, edhe merr në dorë punët e partisë, por edhe bëhet vetë opozitë e brendshme, duke provokuar konflikte të ashpra, duke nxitur mbështetësit respektivë në një polarizim që ka shkatërruar vendin, i ka dhënë politikës një energji negative, e cila nuk prodhon aspak shpresë për qytetarët, por vetëm pakënaqësi dhe tensione.
Arsyet janë arroganca dhe korrupsioni, që e kanë shkakun pikërisht nga kriza e përfaqësimit që mungon në politikën shqiptare.
Ç’ndodhi në kryesinë e PS-së? Në kryesinë qendrore u zgjodhën ministrat, krerët e bashkive, e disa deputetë që përbëjnë elitën, ndërkohë që mbeti pa përfaqësuar një pjesë e rëndësishme politike.
Në partitë e majta europiane, udhëheqësitë politike të partive janë të ndryshme nga qeveritë, për arsye se jo vetëm përbëjnë një përfaqësim sa më të gjerë, por edhe i japin mundësi politike shoqërisë për një oponencë konstruktive ndaj politikave qeverisëse.
Kryesia e re e PS-së, e dalë nga asambleja, ka nëntë anëtarë qeverie: Eglantina Gjermenin, Mimi Kodhelin, Lindita Nikollën, Arben Ahmetajn, Blendi Klosin, Damian Gjiknurin, Ditmir Bushatin, Ilir Beqjan, Niko Peleshin dhe Saimir Tahirin. Ka tre kryetarë bashkie: Armando Subashin, Erion Veliajn dhe Vangjush Dakon. Në kryesi, përveç Gramoz Ruçit, janë pesë përfaqësues të “gardës së vjetër”: Pandeli Majko, Musa Ulqini, Fatmir Xhafa, Bashkim Fino dhe Erjon Braçe. Prurje të reja janë: Koço Kokëdhima, Olta Xhaçka, Blerina Gjylahmeti dhe Elisa Spiropali.
Të gjitha këto prurje, përveç Kokëdhimës, që ka qenë pjesë e klasës së biznesit dhe medias, janë njohur thjesht kur lexonin deklaratat e shtypit përpara kamerave dhe asnjë gazetari. Kanë ardhur në politikë nga lart, dhe jo pas kalimit të “gavetës” në veprimtarinë politike në komunitet.
Po të marrësh anët logjike, kryesia e re nuk ka fare balancim përfaqësues as nga ana e krahinave, religjioneve, komuniteteve, apo edhe profesioneve.
Politika, që të jetë legjitime dhe efikase, duhet të ketë përfaqësim vullneti. Gjithmonë kur ndodh kjo gjithçka zhvillohet normalisht, dhe nuk ndodhin përmbysje të mëdha.
Por në politikën shqiptare, “monopoli” i marrjes me politikë me urdhër nga lart ka bërë që të mos ketë ide dhe nisma të reja që ta gëlojnë debatin dhe ta freskojnë atmosferën politike, por edhe sociale, në vend.
Përfaqësimi në politikë krijon precedent për t’u ndjekur edhe në fusha të tjera, sidomos nga rinia.
Kur Edi Rama mori kryesimin e PS-së dha një shenjë se do ta prishë statukuonë e rrethit vicioz të krijuar nga Fatos Nano, që i zgjidhte politikanët nga një sipërfaqe e kufizuar territoriale, nga zona e bllokut dhe Tirana e Re.
Rama zgjodhi kryetar bashkish dhe deputetë nga shoqëria civile, të cilët sollën një frymë të re, por edhe u kundërshtuan më fuqishëm.
Ndërkaq, në kryesinë e re, përfaqësues komunitetesh janë vetëm tre kryebashkiakë, ndërsa mungon përfaqësimi nga zonat. Për shembull, pas largimit të Shkëlqim Canit, Rama propozoi Ulsi Manjën që të përfaqësojë qarkun e Dibrës në kryesi, por ai nuk u zgjodh. Shkodrën e përfaqësojnë disa ministra që jetojnë kryesisht në Tiranën e Re, dhe e njëjta gjë vlen për Lezhën e Kukësin. Ndërkaq jugu është më i përfaqësuar, por sërish vetëm si pjesë elitare, dhe jo si sjellje politike nga komunitetet.
Rama u bëri thirrje të gjithëve në fushatën e 2013-s që “të marrin pjesë në politikë, pasi politika zotëron mekanizmat për t’i ndryshuar gjërat.”
Shumë i vërtetë si postulat, por me politikë sërish po merren vetëm ata që janë marrë me këtë zanat prej shumë vitesh. Ata kanë gjetur edhe “trashëgimtarët”, dhe krijohet kështu një rrip transmisioni, që pa u ndërruar vetëm hollohet dhe çahet.
Ndaj dhe politika shqiptare hyn në spirale krize çdo dy vjet, nuk ka mekanizma mbrojtës, çka nuk është asgjë tjetër, veçse përfaqësimi sa më i gjerë i shoqërisë. /tesheshi.com/
