Presidenti rus Vladimir Putin i dha të hënën shtetësinë ruse ish-oficerit të inteligjencës amerikane Edward Snowden, sipas një dokumenti të publikuar në portalin e informacionit ligjor të Rusisë.
“Në përputhje me paragrafin “a” të nenit 89 të Kushtetutës së Federatës Ruse, vendos: të pranoj shtetësinë e Federatës Ruse të personave të mëposhtëm: Edward Joseph Snowden, i lindur më 21 qershor 1983 në Shtetet e Bashkuara të Amerikës Amerikë”, thuhet në dekret, i cili mban firmën e presidentit rus.
Përveç Snowdenit, nënshtetësinë ruse iu dha edhe 71 personave të tjerë. Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov tha për agjencinë e lajmeve Ria Novosti se Snowdenit iu dha shtetësia ruse me kërkesën e tij.
39-vjeçari Snowden është një teknik amerikan (administrator sistemesh) i cili ka punuar, me kontratë, për NSA (Agjencia e Sigurisë Kombëtare e SHBA) dhe CIA.
Në vitin 2013, Snowden zbuloi në shtyp informacione të klasifikuara nga NSA në lidhje me programet e mbikëqyrjes masive të zbatuara nga qeveritë amerikane dhe britanike. Informacioni zbulon programet e mbikëqyrjes të drejtuara nga NSA me bashkëpunimin e kompanive të telekomunikacionit dhe qeverive evropiane.
Ai dyshohet se fitoi akses në rreth 1.7 milionë dokumente të klasifikuara, të cilat ua dorëzoi gazetarëve të Guardian dhe mediave të tjera. Mbledhja e të dhënave telefonike u shpall e paligjshme në vitin 2015. Snowden përballet me deri në 30 vjet burg në SHBA. Në vitin 2020, një gjykatë apeli në SHBA vendosi se programi i zbuluar nga Snowden ishte i paligjshëm dhe se drejtuesit e inteligjencës amerikane që e mbronin publikisht atë nuk po thoshin të vërtetën.
Pas zbulimeve ai u largua nga Shtetet e Bashkuara dhe, nëpërmjet Hong Kongut, mbërriti në Moskë ku iu dha azil.
Snowden mori një leje qëndrimi të përhershme në Rusi, siç deklaroi avokati i tij, Anatoly Kucherena, më 22 tetor 2020. Që atëherë, ai kishte aplikuar edhe për shtetësinë ruse.
Në SHBA, Snowden akuzohet për shkelje të dy neneve të ligjit të spiunazhit. Shkelja e çdo neni dënohet me burgim deri në dhjetë vjet. Autoritetet amerikane kanë deklaruar vazhdimisht se e konsiderojnë Snowdenin tradhtar dhe nuk synojnë ta falin, pasi ai ka dëmtuar interesat e sigurisë kombëtare të SHBA-së.
Kucerena sqaroi gjithashtu se Snowden nuk do të prekej nga urdhri ushtarak për pushtimin e Ukrainës, i cili u urdhërua nga Putin javën e kaluar. “Ai nuk ka shërbyer në ushtrinë ruse, dhe për këtë arsye, sipas legjislacionit tonë aktual, ai nuk bën pjesë në këtë kategori të qytetarëve që tani janë të rekrutuar”, tha ai për agjencinë Ria Novosti.
Sipas tij, për marrjen e nënshtetësisë ruse ka aplikuar edhe partnerja e Snowden, Lindsay Mills. Vajza e tyre tashmë ka nënshtetësi ruse pasi ka lindur aty.
Putin, një ish-zyrtar i inteligjencës sovjetike, tha në vitin 2017 se Snowden, i cili mban një profil të ulët ndërsa jeton në Rusi, e kishte gabim që zbuloi sekretet e SHBA-së, por nuk ishte tradhtar.
Gjatë fushatës zgjedhore të vitit 2016, ish-presidenti amerikan Donald Trump e quajti Snowden një “spiun” dhe i kërkoi Rusisë ta ekstradonte. Në vitin 2016, Snowden tha se ishte gati të kthehej në SHBA me kushtin e “një gjykimi të drejtë” duke i kërkuar presidentit të atëhershëm të SHBA-së, Barack Obama, t’i jepte falje. /tesheshi.com/