Richard Grenell dikur ishte njeriu i Trump-it për Ballkanin, ndërsa dhëndri Jared Kushner ka kohë që kujdeset për punët e Trump-it në rajon. Ish-guvernatori Rod Blagojeviç tani po përmendet si ambasador i mundshëm i SHBA-së.
Rod “Blago” Blagojeviç është një person me një rezyme të pazakontë, madje edhe sipas standardeve të Donald Trump. Revista Politico raportoi javën e kaluar se Trump po konsideron emërimin e ish-guvernatorit demokrat të Illinoisit si ambasador të SHBA-së në Beograd. Blagojeviç, djali i emigrantëve serbë, u fajësua në vitin 2009 dhe u dënua me 14 vjet burg për korrupsion tre vjet më vonë.
Trump ia ndryshoi dënimin gjatë mandatit të tij të parë, pas të cilit u lirua në vitin 2020. Kjo, sipas profesor Daniel Serwer, një ekspert i Ballkanit nga Universiteti prestigjioz Johns Hopkins dhe ish-negociator i SHBA-së për Ballkanin nën Presidentin Bill Clinton, e bën atë një aleat ideal për Trump-in.
Serwer tha për Deutsche Welle: “Blago është njeriu i përsosur për Beogradin – një politikan thellësisht i korruptuar që është i gatshëm të bëjë gjithçka që Trump dëshiron, për të rehabilituar veten.”
I preferuar te serbët
Në fakt, Blagojeviç mori pjesë në reality show-n e atëhershëm aktual të Trump-it “Celebrity Apprentice” pas shkarkimit të tij në 2010. Pas konventës republikane të vitit 2024, në të cilën Trump u konfirmua si kandidat presidencial, Blagojeviç mori pjesë në fushatën zgjedhore së bashku me Grenell-in, veçanërisht në komunitetet serbe të Amerikës, ku Trump gëzonte mbështetje të madhe, si dhe në mesin e politikanëve nacionalistë serbë në Serbi, Bosnjë dhe Kosovë.
Në pranverën e vitit 2024, pesë biznesmenë amerikanë me origjinë serbe morën pjesë në një pritje në rezidencën e Trump në Mar-a-Lago në Florida, duke përfshirë Ranko Ristiç, themeluesin e Zastava Arms USA, importues ekskluziv i armëve të zjarrit nga kompania serbe “Zastava Oružje” në SHBA.
Gjatë ngjarjes, Trump, sipas Ristiç, e prezantoi Blagojeviçin si një “mik të madh” dhe “bashkëpunëtor të ngushtë”. Ristiç tha gjithashtu se i tha Trump-it se si u trajtuan serbët në Bosnje gjatë luftës së viteve 1991-1995.
Blagojeviç u takua me presidentin serb Aleksandar Vuçiç në Beograd javën e kaluar. Ai kritikoi ashpër kryeministrin e Kosovës Albin Kurti në media, duke e akuzuar atë për kryerjen e “spastrimit etnik” të serbëve në Kosovë. Në Beograd, Blagojeviç në mënyrë eksplicite i kërkoi falje Vuçiçit për pjesëmarrjen amerikane në luftën e Kosovës dhe sulmin e NATO-s në vitin 1999.
“Vendi im i bëri diçka të tmerrshme vendit tuaj në vitet 1990”, i tha Vuçiçit ambasadori i mundshëm i Trump-it në Serbi. “Nuk është ndryshe nga ajo që po bën Rusia në Ukrainë… Presidenti Trump do të punojë për të përmirësuar marrëdhëniet midis vendeve tona.”
Kundërshtarët e lidershipit të Kosovës
Ndihmësi i ngushtë i Trump, Richard Grenell, gjithashtu e ka kritikuar vazhdimisht Kurtin. Një ditë para inaugurimit të Trump-it, ai u takua me Ramush Haradinajn, ish-kryeministrin e Kosovës dhe rival politik i Kurtit, duke deklaruar më vonë në kanalin X se “nuk është mirë për Kosovën” nëse Kurti mbetet në pushtet.
Ndërsa këto ndryshime janë të favorshme për Vuçiçin, protestat masive që kanë tronditur Serbinë që nga nëntori i vitit 2023 e kanë intensifikuar më tej retorikën e tij radikale ndaj Kosovës – me gjasë që të largojnë vëmendjen nga problemet e brendshme.
Ministri i Jashtëm serb Marko Gjuriç së fundmi e quajti Kosovën “krahinën tonë jugore” për Berliner Zeitung dhe pohoi se serbët në Kosovë janë “vazhdimisht të ekspozuar ndaj diskriminimit dhe ngacmimit”. Këtë e ka përcjellë edhe shefi i Shtabit të Ushtrisë Serbe, Milan Mojsiloviç, i cili i ka thënë Veçernje Novosti-t se forcat e armatosura serbe janë të gatshme që “të mbrojnë serbët dhe joshqiptarët e tjerë në territorin e krahinës sonë jugore”.
Bosnja është gjithashtu në rrezik
Dr. Kurt Bassuener, drejtor i Këshillit të Politikave për Demokratizim në Berlin, paralajmëron për Deutsche Welle-n se nga aspiratat e Serbisë së Madhe kërcënohet jo vetëm integriteti territorial i Kosovës, por edhe i Bosnjës. Bashkimi Evropian mund t’i përgjigjet lëvizjeve agresive të Vuçiçit duke rritur numrin e trupave luftarake në misionin EUFOR/Althea.
Në këtë situatë, “skuadra ballkanike” amerikane Grenell-Kushner-Blagojevich do të ishte dhuratë për Beogradin, me lidhje direkte me Shtëpinë e Bardhë. Përmirësimi i marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, tashmë i pamundur, do jetë edhe më i largët. Kontaktet e shumta të treshes Trump me autoritetet serbe, si dhe deklaratat dhe njoftimet e Grenellit dhe Blagojeviçit në favor të Vuçiçit dhe kundër Kurtit, tregojnë për përgatitjet në SHBA.
Kur forcat serbe sulmuan NATO-n dhe forcat e sigurisë së Kosovës në vitin 2023, dhe më pas përqendruan trupat në kufirin me Kosovën, BE-ja u përgjigj, në mënyrë paradoksale, me sanksione kundër Kosovës. Vetëm ndërhyrja personale e Sekretarit Amerikan të Shtetit Antony Blinken dhe presioni i madh i NATO-s e detyruan Serbinë të tërheqë tanket e saj.
Rreziku i konfliktit të luftës
Sot, ekspertët ballkanikë Serwer dhe Bassuener dyshojnë se SHBA do të ndalonte ushtarakisht ushtrinë e Vuçiçit në rast të një konflikti serioz. Serwer paralajmëron gjithashtu se vetë diskutimi i ndarjes së Kosovës apo Ukrainës mund të inkurajojë separatistët serbë në Bosnje që të ndërmarrin veprime të ngjashme.
“Nëse kjo do të ndodhte, boshnjakët do të duhej të përgjigjeshin. Dhe në Kosovë, Javelins do të ishin atëherë mbrojtja më e mirë,” tha Serwer për DW, duke iu referuar raketave antitank të SHBA Javelin, vendimtare për mbrojtjen e Ukrainës kundër pushtimit rus në 2022.
Duke pasur parasysh situatën aktuale të sigurisë, përshkallëzimi i konflikteve të mundshme në Ballkanin Perëndimor po bëhet gjithnjë e më i mundshëm. /tesheshi.com/
