Te Sheshi
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
    • All
    • Afrika
    • Amerika
    • Azia
    • Ballkani
    • Europa
    • Kosova
    • Lindja e Mesme
    Izraeli në ankth: po sikur F-35 të mbërrijë në Turqi?

    Izraeli në ankth: po sikur F-35 të mbërrijë në Turqi?

    Burgjet “full” të BE-së

    Burgjet “full” të BE-së

    Macron nuk e do një Luftë të Tretë Botërore

    Macron nuk e do një Luftë të Tretë Botërore

    Shuhet një majtist me nam

    Shuhet një majtist me nam

    Ish-UÇK, “luftë” me Hagën në Prishtinë

    Ish-UÇK, “luftë” me Hagën në Prishtinë

    Një gjuhë pushtësh me nam pas dyerve të mbyllura

    Një gjuhë pushtësh me nam pas dyerve të mbyllura

    Vendimi: Rusia rrëzoi fluturimin MH17 në vitin 2014 mbi Ukrainë

    Vendimi: Rusia rrëzoi fluturimin MH17 në vitin 2014 mbi Ukrainë

    Fundi i “Mbretërisë së Gjermanisë” me “kushtetutën”, monedhën dhe… mbretin e vet

    Fundi i “Mbretërisë së Gjermanisë” me “kushtetutën”, monedhën dhe… mbretin e vet

    Kjo treshe europiane në tren për në Kiev: ç’u pretendua nga Moska?

    Kjo treshe europiane në tren për në Kiev: ç’u pretendua nga Moska?

  • Lajme nga Gaza
  • Analizë
  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet
No Result
View All Result
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
    • All
    • Afrika
    • Amerika
    • Azia
    • Ballkani
    • Europa
    • Kosova
    • Lindja e Mesme
    Izraeli në ankth: po sikur F-35 të mbërrijë në Turqi?

    Izraeli në ankth: po sikur F-35 të mbërrijë në Turqi?

    Burgjet “full” të BE-së

    Burgjet “full” të BE-së

    Macron nuk e do një Luftë të Tretë Botërore

    Macron nuk e do një Luftë të Tretë Botërore

    Shuhet një majtist me nam

    Shuhet një majtist me nam

    Ish-UÇK, “luftë” me Hagën në Prishtinë

    Ish-UÇK, “luftë” me Hagën në Prishtinë

    Një gjuhë pushtësh me nam pas dyerve të mbyllura

    Një gjuhë pushtësh me nam pas dyerve të mbyllura

    Vendimi: Rusia rrëzoi fluturimin MH17 në vitin 2014 mbi Ukrainë

    Vendimi: Rusia rrëzoi fluturimin MH17 në vitin 2014 mbi Ukrainë

    Fundi i “Mbretërisë së Gjermanisë” me “kushtetutën”, monedhën dhe… mbretin e vet

    Fundi i “Mbretërisë së Gjermanisë” me “kushtetutën”, monedhën dhe… mbretin e vet

    Kjo treshe europiane në tren për në Kiev: ç’u pretendua nga Moska?

    Kjo treshe europiane në tren për në Kiev: ç’u pretendua nga Moska?

  • Lajme nga Gaza
  • Analizë
  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet
No Result
View All Result
Te Sheshi
No Result
View All Result
Porosit Web Porosit Web Porosit Web

PËRVJETORI/ 30 vjet nga rënia e Murit të Berlinit: si u ngrit, si u rrëzua, sa e kaluan e sa vdiqën mbi të

by te Sheshi
09/11/2019
in Bota & Rajoni, Kryesore, Kujtesë
Reading Time: 3 mins read
A A
PËRVJETORI/ 30 vjet nga rënia e Murit të Berlinit: si u ngrit, si u rrëzua, sa e kaluan e sa vdiqën mbi të

Në të gjithë Gjermaninë, 9 nëntori shënon 30-vjetorin e rrënimit të Murit të Berlinit, një simbol i Luftës së Ftohtë që ndau Gjermaninë Lindore dhe Perëndimore për më shumë se dy dekada.

Pas rënies së Gjermanisë naziste, Aleatët ndanë vendin dhe kryeqytetin e Berlinit në katër zona okupimi: amerikan, britanik, francez dhe sovjetik. Rajonet gjermane që më pas u vunë nën kontrollin e Shteteve të Bashkuara, Britanisë së Madhe dhe Francës u bashkuan në maj 1949, duke formuar Republikën Federale të Gjermanisë, ose Gjermaninë Perëndimore.

Nga sektorin sovjetik, më 7 tetor 1949 u formua Republika Demokratike Gjermane (DDR), e njohur edhe si Gjermania Lindore.

Gjermania Perëndimore, me mbështetjen e Aleatëve, u zhvillua në kontekstin e një ekonomie të tregut të lirë dhe demokracisë.

Nga ana tjetër, moszhvillimi i Gjermanisë Lindore, ekonomia dhe struktura politike e të cilit bazohej në sistemin socialist sovjetik, rezultoi në arratisjen e dhjetëra mijëra njerëzve nga Lindja e dobët në Gjermaninë Perëndimore në zhvillim.

Vendi më i mirë për të shkuar në Gjermaninë Perëndimore ishte Berlini.

Vlerësohet se më shumë se tre milion njerëz u larguan nga Gjermania Lindore në Perëndim nga 1949 deri në vitin 1961, përfshirë një numër të konsiderueshëm të rinjsh të arsimuar dhe të kualifikuar.

Për të ndaluar kalimin masiv në pjesën perëndimore, më 12 gusht 1961, Gjermania Lindore vendosi fshehurazi vendimin për mbylljen e kufirit në Berlin.

Të nesërmen, më 13 gusht, ushtria e Gjermanisë Lindore mbylli me tela me gjemba zonën nën kontrollin sovjetik, por kjo nuk i pengoi kalimet.

Me vendim të regjimit komunist, për të mos lejuar që gjermanët lindorë të largoheshin, natën e 17 gushtit 1961, ndërtimi i Murit të Berlinit, 3.6 metra në lartësi, u quajt më vonë “Muri i turpit”.

Ndërtimi, mirëmbajtja dhe mbikëqyrja e murit dhe “brezit të vdekjes” ngjitur me të, një ndërtim që ishte afërsisht 160 kilometra i gjatë në fazën e fundit, ishte shumë i kushtueshëm dhe përfaqësonte një barrë të konsiderueshme për ekonominë e Gjermanisë Lindore. 44 kilometra mur kaluan përmes Berlinit.

Tetë vendkalimet kufitare u formuan midis Berlinit Lindor dhe Perëndimit.

Pika e kontrollit “Charlie” ishte një nga pikat kufitare më të famshme midis Lindjes dhe Berlinit Perëndimor midis 1945 dhe 1990. Ajo ishte e vendosur në Rrugën Friedrichstrase, midis sektorëve amerikanë dhe sovjetikë, si dhe midis qendrave të qytetit të Berlinit Lindor dhe Kreuzbergut në Berlinin Perëndimor.

Presidenti i atëhershëm i SHBA, Ronald Regan, në një vizitë në Berlinin Perëndimor në 1987, ftoi liderin e atëhershëm të Rusisë, Mikhail Gorbachev për të shkatërruar murin.

Sundimtari i gjatë i DDR-së, Erich Honecker njoftoi publikisht në janar 1989 që Muri i Berlinit do të zgjaste 50 deri në 100 vjet të tjera, por rrjedha e ngjarjeve, e cila më vonë u njoh si një revolucion paqësor në DDR në 1989, e rrëzoi pretendimin e tij.

Në shtator 1989, demonstratat shpërthyen në të gjithë Gjermaninë Lindore. Fillimisht, protestuesit ishin kryesisht njerëz që donin të emigronin në Perëndim. Kulmi i tyre ishte në 4 nëntor, kur rreth gjysmë milioni protestues u mblodhën në Sheshin Alexanderplatz në Berlinin Lindor.

Qysh në 9 nëntor 1989, njerëzit filluan të shkatërrojnë fizikisht pjesë të murit me iniciativën e tyre, dhe më 13 nëntor, Ushtria e Gjermanisë Lindore filloi heqjen e organizuar të disa prej pjesëve të saj. Shtetasve të DDR iu lejua menjëherë të lëviznin nga Lindja në Berlinin Perëndimor, megjithatë, deri më 23 nëntor 1989, shërbimi kufitar kufizoi hyrjen e shtetasve të Gjermanisë Perëndimore në Berlinin Lindor. Bashkimi zyrtar i Gjermanisë u bë më 3 tetor 1990.

Midis 1961 dhe 1989, rojet kufitare të Gjermanisë Lindore vranë të paktën 138 njerëz në tentativë për të kaluar murin. Kishte 5,075 arratisës të suksesshëm përtej murit, 574 prej të cilëve ishin ushtarë që kishin për detyrë ta ruanin atë.

Dy personat e parë që humbën jetën në përpjekje për të kapërcyer Murin e Berlinit, janë Ida Siekmann dhe Gunter Liftin.

Muri ishte gjithashtu mishërim i Luftës së Ftohtë, kështu që prishja shënoi fillimin e çlirimit nga ideologjia dhe strukturat komuniste, jo vetëm në Gjermaninë Lindore, por në shumicën e shteteve socialiste në Evropë.

Por është interesante: 10 deri në 15% 16 milion qytetarëve që jetuan në atë që mund të quhet përpjekje për krijimin e një shteti socialist, dëshirojnë të kthehen në ish-Republikën Demokratike Gjermane, ose RDGJ.

Sidoqoftë, sondazhet e fundit tregojnë se shumica dërmuese shpreson të jetojë në një Gjermani të bashkuar dhe ekonomikisht të fuqishme, ku mund të gëzojë prosperitet dhe liri shumë më të madhe sesa në ish-RDGJ që ekzistonte nga 1949 deri në 1990. /tesheshi.com/

 

Related Posts

Leximi sot i kësaj fotoje të vitit 1991
Analizë

Leximi sot i kësaj fotoje të vitit 1991

14/05/2025
Izraeli në ankth: po sikur F-35 të mbërrijë në Turqi?
Lindja e Mesme

Izraeli në ankth: po sikur F-35 të mbërrijë në Turqi?

14/05/2025
Burgjet “full” të BE-së
Europa

Burgjet “full” të BE-së

14/05/2025
Next Post
Ka shitur atdheun për një grusht para, një kolonel austriak akuzohet si spiun për rusët

Ka shitur atdheun për një grusht para, një kolonel austriak akuzohet si spiun për rusët

Rama paralajmëron: gati furtuna mbi krimin dhe KÇK-në

Rama paralajmëron: gati furtuna mbi krimin dhe KÇK-në

Kush guxon ta hajë: një peshk me fytyrë njerëzore (video)

Kush guxon ta hajë: një peshk me fytyrë njerëzore (video)

TË FUNDIT

  • Të fundit
Leximi sot i kësaj fotoje të vitit 1991

Leximi sot i kësaj fotoje të vitit 1991

14/05/2025
Izraeli në ankth: po sikur F-35 të mbërrijë në Turqi?

Izraeli në ankth: po sikur F-35 të mbërrijë në Turqi?

14/05/2025
“Zjerm”-i që përndezi kompleksion idiot serb prej shqiponjës së Kreshnik Spahiut

“Zjerm”-i që përndezi kompleksion idiot serb prej shqiponjës së Kreshnik Spahiut

14/05/2025
Burgjet “full” të BE-së

Burgjet “full” të BE-së

14/05/2025

NA NDIQNI!

KRYESORET

  • Kryesore
Leximi sot i kësaj fotoje të vitit 1991

Leximi sot i kësaj fotoje të vitit 1991

14/05/2025
Izraeli në ankth: po sikur F-35 të mbërrijë në Turqi?

Izraeli në ankth: po sikur F-35 të mbërrijë në Turqi?

14/05/2025
“Zjerm”-i që përndezi kompleksion idiot serb prej shqiponjës së Kreshnik Spahiut

“Zjerm”-i që përndezi kompleksion idiot serb prej shqiponjës së Kreshnik Spahiut

14/05/2025
Burgjet “full” të BE-së

Burgjet “full” të BE-së

14/05/2025

SHOSHITJE

  • Opinione

Nga Justinian Topulli: Padija fetare e shqiptarëve

Nga Paolo Farinella: Heshtja për Gazën dhe palestinezët, Perëndimi civil e i krishterë i shuar përfundimisht

Nga Redi Shehu: T’ia thuash zullumqarit të vërtetën në sy

Nga Labinot Kunushevci: Cila ideologji ia solli tragjeditë më të mëdha historike njeriut?

Nga Ornela Çuçi: Trump rirreshton botën

Nga Justinian Topulli: Tregti me Allahun apo me dynjanë?

Te Sheshi

© 2021 TESHESHI.COM - Portal mbarëkombëtar. Të gjitha të drejtat e rezervuara.

Harta e faqes

  • Arkiva
  • Bota dhe Rajoni
  • HOME
  • Kontakti
  • Redaksia
  • Retro-demo

Na ndiqni

No Result
View All Result
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
  • Lajme nga Gaza
  • Analizë
  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet

© 2021 TESHESHI.COM - Portal mbarëkombëtar. Të gjitha të drejtat e rezervuara.