Në La Garma, një shpellë e lashtë në veri të Spanjës, u zbulua një banesë paleolitike e paprekur për shekuj.
Shpella u zbulua për herë të parë në vitin 1995, por rezultatet e kërkimit u prezantuan në Muzeun Arkeologjik Kombëtar vetëm në fund të nëntorit të këtij viti.
Brenda, shkencëtarët gjetën një “shtëpi” që besohet të jetë ndërtuar 16,800 vjet më parë, duke e bërë atë “një nga banesat paleolitike më të ruajtura në botë”. Epoka Paleolitike, e njohur gjithashtu si Epoka e Vjetër e Gurit, shtrihet që nga përdorimi më i hershëm i njohur i veglave prej guri.
Duke mbuluar rreth pesë metra katrorë, shtëpia brenda shpellës përmbante një zjarr të vogël në qendër, si dhe objekte të përdorura nga banorët e saj në jetën e përditshme, si instrumente me bri dhe kockë. Gjatë hulumtimit, arkeologët e habitur dokumentuan 4614 objekte, duke përfshirë kockat e kafshëve, stralli, gjilpërat dhe një “protoharpoon”.
Pablo Arias, një profesor i arkeologjisë prehistorike në Universitetin e Cantabrias, i cili mori pjesë në zbulim, tha për Newsweek: “Strukturat e shtëpive paleolitike janë jashtëzakonisht të rralla dhe madje edhe më të jashtëzakonshme brenda shpellave… Kjo faqe ofron informacion unik rreth organizimit të hapësirës shtëpiake dhe aktiviteteve që u kryen brenda një strukture të gjallë gjatë Epokës së Vonë të Akullnajave.”
Vepra arti u zbuluan gjithashtu brenda, ku studiuesit gjetën gjithashtu kocka të dekoruara dhe disa varëse – por objekte të tilla nuk janë i vetmi lloj arti i gjetur në shpellë. La Garma është shtëpia e një sërë artesh shkëmbore paleolitike, të përshkruara nga Universiteti i Cantabrias si “një nga seritë stratigrafike më të plotë në Evropë”.
Arsyeja pse shpella është ruajtur kaq mirë gjatë shekujve qëndron në një rrëshqitje shkëmbi që bllokoi hyrjen në shpellë afërsisht 16,000 vjet më parë, duke vulosur gjithçka brenda. Gërmimet dhe analizat janë ende në vazhdim në La Garma, megjithëse studiuesit janë të kujdesshëm për ta ruajtur shpellën sa më mirë për brezat e ardhshëm. Për ta bërë këtë, ekipet adoptuan teknika kërkimore jo-invazive. Pas zbulimit, La Garma u përfshi në Listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s. /tesheshi.com/
