Aktivisti palestinez për të drejtat e njeriut Issa Amro iu dha çmimi Rightful Living, i konsideruar si çmim alternativ Nobel, për rezistencën e tij paqësore ndaj pushtimit të Bregut Perëndimor nga Izraeli, i cili është konsideruar i paligjshëm nga OKB.
Fondacioni përkatës suedez nderoi gjithashtu Joan Carling, një filipinase e cila lufton për të drejtat e njerëzve indigjenë; Annabela Lemos, një ambientaliste militante në Mozambik, si dhe laboratorin kërkimor Forensic Architecture (Forensic Architecture) për punën e tij mbi të drejtat e shkeljeve të njeriut në mbarë botën.
“Katër laureatët kanë demonstruar një “angazhim të palëkundur për t’u ngritur kundër forcave të shtypjes dhe shfrytëzimit, duke qëndruar fort të lidhur me metodat jo të dhunshme”, shpjegoi fondacioni në një deklaratë.
Issa Amro, i lindur më 13 prill 1980 në Hebron, ia kushtoi jetën betejës kundër pushtimit izraelit të Bregut Perëndimor, i cili është shpallur i paligjshëm sipas ligjit ndërkombëtar nga OKB.
Mbyllja, në vitin 2003, e Universitetit Politeknik të Palestinës, ku ai studioi, ishte një pikë kthese në jetën e tij.
Për gjashtë muaj ai kryeu një aksion të mosbindjes civile, i cili pati ndikim: “Unë arrita me studentët e tjerë të hapim përsëri universitetin”, tha ai. “Kam marrë diplomën time, inxhinier dhe aktivist dhe kjo u bë pjesë e karakterit tim”.
Palestinezi, i cili është arrestuar dhe torturuar në mënyrë të përsëritur nga Izraeli, sipas fondacionit që jep çmimin Righteous Lives, që atëherë ka kaluar jetën e tij duke dokumentuar vendbanimet izraelite përmes organizatës joqeveritare nën emrin “Të rinjtë kundër kolonizimit”.
“Është një mrekulli që jam ende gjallë”, pranon ai.
Filipinasja Joan Carling u shpërblye për tridhjetë vitet e saj të mbrojtjes së të drejtave të komuniteteve indigjene, veçanërisht në luftën e tyre kundër planeve të nxjerrjes së mineraleve dhe për ndikimin në politikat e zbatuara për këto komunitete nga OKB-ja.
Fondacioni shpërbleu edhe ambientalisten militante Annabella Lemos, drejtoreshë e organizatës joqeveritare Justica Ambiental! (JA!), kryesisht për rolin e saj në fushatën kundër projekteve të nxjerrjes dhe lëngëzimit të gazit natyror në Mozambikun verior.
Forensic Architecture, një laborator kërkimor me bazë në Londër, i njohur për modelimin e tij 3D të zonave të konfliktit, iu dha çmimi për zbulimet e tij në aplikimin e “teknikave të fundit hetimore” për të hetuar abuzimet e të drejtave të njeriut në mbarë botën.
Falë rishfaqjes, së bashku me partnerin ukrainas, Qendrën për Teknologjitë Hapësinore, të shkatërrimit të teatrit të Mariupolit, ata arritën të nxjerrin në pah “strategjitë e terrorit” të vendosura nga Rusia “në përpjekjen e saj për të fshehur provat e krimeve të saj”, ka sqaruar institucioni suedez në njoftimin e tij.
Çmimi Right Living u krijua në vitin 1980 nga gjermano-suedezi Jacob von Uxkull pasi Fondacioni Nobel refuzoi propozimin e tij për të krijuar dy çmime të reja për mjedisin dhe zhvillimin. /tesheshi.com/
