Në mars 2011, revista Vogue botoi një artikull “Një trëndafil në shkretëtirë” që i bëri homazh stilit elegant të Zonjës së Parë siriane Asma al-Assad. Jo shumë kohë pas publikimit të artikullit, në Siri shpërtheu një luftë brutale dhe në dukje e pafund, në të cilën presidenti Bashar al-Assad dhe kundërshtarët e tij kryen mizori të shumta kundër civilëve të pafajshëm.
Sot, të gjitha provat zyrtare të artikullit të Vogue janë zhdukur plotësisht. Pra, kush është zonja e parë e Sirisë?
Asma al-Assad lindi në Londër në vitin 1975 në familjen e një diplomati dhe kardiologu sirian. E diplomuar në King’s College me një diplomë në shkenca kompjuterike dhe letërsi franceze, ajo sapo kishte filluar një karrierë në bankingun e investimeve dhe ishte gati të merrte një MBA nga Universiteti i Harvardit kur u martua me Presidentin al-Assad në vitin 2000 dhe u transferua në Siri për ta filluar jetën si Zonjë e Parë.
Para luftës civile siriane, Asma al-Assad ishte e përfshirë shumë në promovimin e imazhit të saj publik në Siri, duke ia kushtuar kohën e saj bamirësive dhe OJQ-ve, duke përfshirë grupe që ndihmuan komunitetet rurale dhe qytetarët me aftësi të kufizuara, duke avancuar më tej të drejtat dhe arsimimin e grave dhe fëmijëve.
E rritur si muslimane sunite, ajo luajti gjithashtu një rol të rëndësishëm në imazhin publik të qeverisë siriane për të mbyllur hendekun midis shumicës sunite të Sirisë dhe qeverisë alavite në pushtet. Ajo shihet shpesh në një dritë të ngjashme me Zonjat e tjera të Parë të Lindjes së Mesme, si mbretëresha Rania e Jordanisë.
Asma al-Assad dhe lufta siriane
Gjatë muajve të parë të luftës, Asma al-Assad dukej disi e pavetëdijshme ose e pashqetësuar për situatën e rëndë me të cilën përballeshin shumë civilë në Siri. E-mailet e zbuluara për The Guardian zbuluan shpenzimet e mëdha të saj për stoli të shtrenjta dhe një mënyrë jetese luksoze ndërsa konflikti sirian përshkallëzohej. E-mailet treguan gjithashtu një marrëdhënie të ngushtë midis zonjës së parë dhe presidentit, si dhe besnikërinë e saj ndaj qeverisë siriane.
Përshkallëzimi i luftës së shpejti i shkaktoi Asma al-Assad-it, me shumë nga aleatët dhe miqtë e saj në Perëndim dhe Lindjen e Mesme që kritikuan burrin e saj dhe e lanë të izoluar. Në mars 2012, BE ngriu asetet e saj dhe e ndaloi atë të udhëtonte. Edhe pse shumë në Mbretërinë e Bashkuar kërkuan që t’i hiqej shtetësia britanike, kjo nuk ndodhi dhe për këtë arsye ajo u lejua të hynte legalisht në MB.
Vendosmëria e saj për të qëndruar në Siri dhe për të mbështetur qeverinë siriane në çrrënjosjen e grupeve radikale në vend demonstrohet më tej nga refuzimi i ofertave të saj për azil për të dhe fëmijët e saj nga figura të larta qeveritare dhe mbretërore në Lindjen e Mesme. Në një intervistë për mediat ruse, ajo deklaroi: “Po, m’u ofrua mundësia të largohesha nga Siria, ose më mirë të ikja nga Siria. Këto oferta përfshinin garanci për sigurinë dhe mbrojtjen e fëmijëve të mi, madje edhe sigurinë financiare”.
Edhe pse shumë e kritikojnë atë për dështimin për të bindur burrin e saj nga ndalimi i mizorive që po ndodhin në vend, është e vështirë të përcaktohet nëse ajo e kishte atë ndikim apo edhe nëse vetë presidenti al-Assad kishte kontroll të plotë mbi të gjitha fraksionet e qeverisë siriane dhe forcat e armatosura.
Por edhe pse ajo mund të mos ketë pasur ndonjë ndikim në politikat e presidentit, ajo ishte një e dashur mediatike globale që ende përfitonte nga qeveria. Sipas Fortune, Kombet e Bashkuara kanë paguar 18 milionë dollarë në vitin 2016 për kompanitë me lidhje të ngushta me regjimin sirian, duke përfshirë një bamirësi të drejtuar nga Zonja e Parë e Sirisë.
Zonjat e para të Pranverës Arabe
Rënia e Asma al-Assad nuk është vdekja e vetme politike e zonjës së parë gjatë Pranverës Arabe. Leila Ben Ali, gruaja e presidentit të rrëzuar tunizian Zine El Abidine Ben Ali, ishte e njohur për punën e saj filantropike në Tunizi, por më vonë u dënua me 35 vjet në mungesë pas revolucionit tunizian për pastrim parash dhe korrupsion.
Suzanne Mubarak, gruaja e ish-presidentit egjiptian Hosni Mubarak dhe e quajtur shpesh Mama Mubarak për punën e saj filantropike, u emërua dikur si ambasadore e vullnetit të mirë të OKB-së në Organizatën për të Drejtat e Njeriut.
Nëse protestat e Pranverës Arabe në Jordani do të kishin destabilizuar monarkinë jordaneze, atëherë mbretëresha Rania, pavarësisht nga puna e saj bamirëse në vend dhe imazhi publik, ka të ngjarë të kishte pësuar një fat të ngjashëm si gruaja e ish-mikut të tyre Al-Assad.
Po Asma Al-Assad sot?
Familja e Bashar al-Assad mendohet se ikur në Rusi në ditët pasi forcat rebele nisën një ofensivë shokuese që pushtoi një pjesë të territorit në të gjithë Sirinë veriore, kanë zbuluar mediat e huaja.
Kjo vjen pasi një burim i afërt me Kremlinin i tha Bloomberg Neës se Moska nuk ka plane për të shpëtuar presidentin sirian dhe Vladimir Putin tha se ishte i tmerruar nga raportet se trupat e regjimit po largoheshin nga pozicionet e tyre. “Rusia nuk ka plan për të shpëtuar Assadin dhe nuk e sheh atë të shfaqet për sa kohë që ushtria e presidentit sirian vazhdon të braktisë pozicionet e saj”, tha burimi.
Asma Al-Assad, e cila u diagnostikua me leuçemi në fillim të këtij viti, besohet të ketë qenë mes tyre. /tesheshi.com/