Nga Anila Dushi
Pronat e pakthyera dhe të pakompensuara në Shqipëri janë një problem ende i pazgjidhur jo vetëm për qytetarët shqiptarë por dhe për komunitetet fetare. Disa herë, drejtues të këtyre komuniteteve kanë ngritur zërin për këtë problem, që akoma nuk ka gjetur zgjidhjen e plotë. Edhe në Shkodër, komunitetet fetare kanë kërkuar vazhdimisht t’u khehen pronat, ndërsa prej vitesh enden gjyqeve për të kërkuar të drejtën që sipas tyre u takon.
Myftiu i Shkodrës, Muhamed Sytari, shprehet se “pa dashtë me ba dallime, gjykoj se komuniteteve fetare në përgjithësi u është hyrë në hak dhe nuk janë trajtu siç duhet lidhur me kthimin e të gjitha pronave pa asnjë mungesë. Sot, pas 25 vitesh të rikthimit të lirisë së besimit, ne kemi mbi 100 dosje të cilat janë në sirtarët e Agjensisë së Kthimit e Kompensimit të Pronave dhe të institucioneve të tjera dhe vazhdojmë rropatjen nëpër gjyqe, seanca, takime dhe, shumë nga pronat tona jo vetëm nuk janë kthyer, por shteti ka bërë zullumin e dytë, legalizimin e këtyre pronave tek dikush tjetër, duke bërë kështu një krim dhe dhunim të dytë të një shenjtërie”.
Komuniteti mysliman në Shkodër, ka bashkëpunuar me atë ortodoks për kthimin e pronave të përbashkëta. Kjo pasi komuniteti katolik, duke patur një shtet të vetin siç është Vatikani, ka një hierarki dhe marrëveshje me shtetin shqiptar për kthimin e pronave.
Sytari shton se: “jemi të gjithë të lënduar sepse na është bërë padrejtësi lidhur me pronat. U them drejtuesve të lartë të shtetit kur vednosim me ardhë për urime për festat tona, nuk është problem mos me ardhë fare derisa nuk ka vullnet të mirë për kthimin e pronave. “Ata na japin të drejtë, por kjo në të vërtetë është një farsë”, thotë Sytari.
Në të njëjtën linjë është dhe kreu i kishës ortodokse në Shkodër, at Nikolla Petani. Ai thekson se në 25 vite, në Shkodër kishës ortodokse i është kthyer vetëm një pronë, dhe ajo në vitin 2013 në prag të ndryshimit të pushteteve. “Është kthyer ish-shtëpia e oficierëve kur dikur ka qenë kisha ortodokse, por dhe ajo akoma nuk është liruar nga familjet që jetojnë aty. Më 25 mars kemi patur një takim, por akoma nuk ka asnjë veprim për kthimin e pronave tona në Shkodër, siç janë ato tek varrezat në rrugën e Shirokës, apo tek spitali, ku kemi kërkuar kompensim tek pjesa e oborrit në mënyrë që të ngrejmë atje një klinikë mjekësore, por nuk shteti nuk ka pranuar. Toka ku është ndërtuar kisha ortodokse e Shkodrës është blerë nga kryepeshkopi në fillim të viteve 90-të, ndërsa nuk na kthehen pronat e dikurshme”, sqaron Petani.
Komuniteti mysliman dhe ai ortodoks në Shkodër janë bërë bashkë dhe për problemin e kthimit të ish-hotel turizmit “Rozafa”. Krerët e dy besimeve, pohojnë se mjaft herë kanë zhvilluar takime veçmas ose bashkë lidhur me këtë qëllim dhe po bashkë janë përfaqësuar nëpër gjyqet e shumta. Sipas at Nikolla Petanit, ish-turizmi është fituar përfundimisht në rrugë gjyqësore para 8 muajsh ndërsa dy komunitetet së bashku dhe me familjen Laçaj që ka një pjesë tek trualli i këtij objekti, kanë paditur shtetin shqiptar në Strazburg për të kërkuar dëmshpërblimpër vitet kur ky objekt iu është dhënë personave të tjerë dhe jo pronarëve të ligjshëm, si dhe me kërkesën për të vepruar më shpejt lidhur me marrjen e objektit.
Ish-turizmi i Shkodrës në qendër të qytetit iu dhë nga shteti një grupi ish-të persekutuarish me gjithë kundërshtimet e komunitetit mysliman dhe atij ortodoks që kanë përqindjet më të mëdha të pronësisë dhe familjes Laçaj që ka pjesë dhe ajo. Privatizimi i objektit bëri që ai të përdoret për vite me rradhë dhe, para rreth 6 vitesh ndryshoi pronar, duke ju shitur një personi të vetëm, ish-deputetit të PD-së Gjokë Uldedaj. Gjatë gjithë këtyre viteve, Komuniteti mysliman, ai ortodoks dhe familja Laçej kanë ndjekur të gjithë shkallët e gjyqësorit duke kërkuar privatizimin e bërë në fillim të viteve 90-të dhe dhënien e objektit pronarëve të tokës. /tesheshi.com/