Abu Kasim, vezir në pallatin Es-Sagir, nënshkroi një traktat mbi dorëzimin e qytetit te Ferdinandi dhe Isabella më 25 nëntor 1491.
Ferdinand dhe Isabella zgjedhin të pushtojnë Alhambrën.
Ishte 2 janar 1492.
Abu Kasim u largua nga qyteti dhe shkoi në kodrat e Sierra Nevadas. Duke lënë Alhambrën, ai qau për një kohë të gjatë. Duke parë atë duke qarë, nëna e tij i tha:
“Qaj! Po qan si grua për një qeveri që nuk dinit ta mbronit si burrë! ”
Kështu u pushtua Granada. Një qytet i dijes dhe shkencës, një vepër e madhe e shkruar, një qytet i civilizimit dhe kulturës madhështore.
Historia e Andaluzisë nuk mbaron me rënien e Granadës. Rënia e Granadës nuk ishte aq tragjike sa ajo që ndodhi më pas.
Ferdinandi dhe Isabella nënshkruan një kontratë që përmbante 67 pika. Të gjitha, përveç një, kishin të bënin me garancitë e sigurisë së muslimanëve, nderin dhe pasurinë e tyre. Por pas vetëm disa vitesh paqeje dhe sigurie, të krishterët fillojnë të kryejnë një inkuizicion të tmerrshëm. U morrën miliona jetë muslimane dhe kjo zgjati deri më 1610.
Muslimanët nga Granada dhe qytete të tjera u vranë, u dëbuan dhe u pagëzuan me forcë. Ata që mbijetuan duhej të fshihnin besimin e tyre. Në asnjë mënyrë, me ndonjë veprim publik, ata nuk u lejuan të tregojnë se ishin muslimanë. Në 1567, qeveria e Inkuizicionit madje i ndaloi ata të laheshin. Inkuizicioni e dinte se çfarë do të thoshte larja për muslimanët, sa e pandashme ishte ajo nga jeta e një besimtari dhe se pa larje ishte pothuajse e pamundur të praktikoheshin porositë islame. Ndryshe nga të krishterët, ku mbretërit individualë nuk laheshi kurrë në jetën e tyre.
Të tillë ishin dhe Ferdinandi dhe Izabela, të palarë.
Pavarësisht nga të gjitha torturat, muslimanët që qëndruan në Andaluzi arritën të qëndronin në përputhje me Islamin dhe asnjë torturë dhe ligje njerëzore nuk mund t’jua shqyente besimin nga zemrat e tyre. Prova madhështore e kësaj janë kolonat e muhaxhirëve që u larguan nga Granada në 1610. Pastaj, në pamundësi për të vendosur kontroll mbi shpirtrat dhe zemrat e tyre, qeveria inkuizitore e udhëhequr nga Philip III dëboi me forcë muslimanët e mbetur nga Spanja. Më pas, u shpall një amnisti e përgjithshme për të gjithë myslimanët që largohen nga Granada.
Brezat e myslimanëve që jetuan në kohën e Andaluzisë dhe brezat e rinj që u rritën nën Inkuizicion, mungonin në faqen e dheut. Forca bëri të vetën dhe në atë kohë asnjë musliman nuk mund të njihej më në rrugët e Granadës. Por atë vit, gjysmë milioni muslimanë kaluan Gjibraltarin për në Marok.
Në vitin 1610, Islami dhe muslimanët u zhdukën zyrtarisht në Spanjë.
Siç tha historiani i krishterë: “Maurët u dëbuan brenda një kohe të shkurtër. Spanja e krishterë shkëlqente si një hënë me një dritë të turpëruar. Pastaj erdhi eklipsi dhe, në atë errësirë, që nga ajo kohë Spanja zvarritet vazhdimisht”.
Edhe pse 1610, ose, sipas disa burimeve, 1613, merret si kufiri kur Islami u zhduk, ai është, në fakt, një pretendim relativ. Fakti është se me rënien e Granadës, në 1492, Andaluzia pushoi së ekzistuari vetëm si një shtet musliman. Konkretisht, u mësua se kishte xhami në Spanjë edhe pas Filipit III. Dëshmitë e ekzistencës së një xhamie të fshehtë në shekullin e 18-të në qytetin e Kartagjenës janë gjithashtu të besueshme. Sidomos, pra, ende duhej të kishte muslimanë. Edhe sot, në Estramadura, në qytetin e Monasktel Real, ekziston një xhami që nuk është shndërruar në kishë. Eshtë një xhami fshati e ndërtuar sipas modelit të Xhamisë së Madhe në Kordoba, dhe çështja e kthimit të Xhamisë së Madhe në Kordoba në posedim të Komunitetit Islamik të Spanjës është ngritur kohët e fundit.
Megjithatë, Islami është përsëri në Gadishullin Iberik. Shumica e muslimanëve në Spanjë tani janë migrantë ekonomikë nga vendet e Magrebit, kryesisht marokenë. Sidoqoftë, numri i spanjollëve që kthehen në Islam nuk është aspak i papërfillshëm. Sigurisht, ka pasur raste të fshehta më parë, dhe më shumë konvertime masive në Islam janë regjistruar që nga vitet 1950. Ata katolikë spanjollë që e bëjnë këtë, këmbëngulin që po kthehen vetëm në besimin e tyre origjinal, Islamin.
Islami është feja e dytë më e madhe në Spanjë. 400 mijë muslimanë jetojnë në këtë vend, nga të cilët të paktën 25 mijë janë spanjollë dhe të cilët – pa e fshehur – u kthyen në Islam.
Në Spanjë, gjithsesi nuk ka patur asnjë mënyrë për të çrrënjosur rrënjët e thella të Islamit. Pavarësisht nga ndalimi i rreptë i arabishtes, ka katër mijë fjalë me origjinë arabe në spanjishten moderne, me mbetjet ose gjurmët e shumë fjalëve të tjera, si dhe në sintaksë dhe morfologji, deri tek emrat muslimanë, për të mos përmendur trashëgiminë kulturore të pazgjidhshme, etj., deri në artin e kuzhinës, në mënyrë që Spanja moderne të flitet si një vend i civilizimit Hispano-Islam.
Poeti i madh spanjoll Manel Macada shkroi:
“Spanja është një vend i shpirtit arab dhe vetëm stemë latine”. /tesheshi.com/