Nga Bashkim Kastrati
Nga ka hyrë në fuqi ndryshimi i Ligjit për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar nga 16 për qind në 8 për qind për produktet bazike dhe rritje të TVSH-së nga 16 për qind në 18 për qind për produktet tjera. Këto ndryshime në TVSH i obligojnë bizneset që të bëjnë ndryshimet teknike në pajisjet fiskale.
Administrata Tatimore e Kosovës ka kërkuar nga bizneset, që të bëjnë rregullimet e nevojshme në programet e tyre dhe të vendosin normat e reja, në pajisjet elektronike fiskale.
E për këtë ndryshim teknik në programim, bizneset duhet të paguajnë mjete financiare të kompanitë e për vendosjen e arkave fiskale.
Përfaqësues të komunitetit të biznesit por edhe pronarë të disa bizneseve ankohen për këtë obligim financiar, pasi që sipas tyre këtë pagesë prej 29 eurove për çdo biznes është dashtë ta kryej Ministria e Financave, e jo të jetë barrë e bizneseve. Ndërsa përfaqësues të kompanive të arkave fiskale theksojnë se pagesa për këtë shërbim është minimale.
Aktualisht 130 mijë kompani janë të regjistruara në Agjencinë për Regjistrimin e Bizneseve të Kosovës, por sipas të dhënave të Administratës Tatimore të Kosovës, deri më tani janë fiskalizuar mbi 27 mijë biznese.
Kostoja e këtyre ndryshime është së paku 783 mijë euro
Lulzim Beqiri, magjistër i ekonomisë ka thënë për tesheshi.com se për të ndryshuar programet për TVSH-në, bizneset kosovare duhet t’i paguajnë kompanitë e kontraktuara për arkat fiskale dhe shërbimet tjera të kontabilitetit. Ai thotë se kostoja mesatare e këtyre ndryshimeve do të jetë 29 euro sipas zyrtarëve të Shoqatës së Operatorëve të Licencuar për Pajisje Elektronike Fiskale.
Beqiri thotë se sipas të dhënave të Administratës Tatimore të Kosovës, deri më tani janë fiskalizuar mbi 27 mijë biznese, dhe kostoja e ndryshimeve fiskale do të jetë rreth 783 mijë euro, duke mos llogaritur vlerën totale të bizneseve të regjistruara në Kosovë që kalon mbi 130 mijë biznese.
“Nëse e bëjmë një kalkulim, 130.000 x 29 = 3,770,000 euro, pra nga gjithsej 130 mijë biznese me koston prej 29 euro bizneset kosovare do të paguajnë rreth 3 milionë euro, për ndryshimet fiskale të kërkuara nga Administrata Tatimore e Republikës së Kosovës”, ka thënë Beqiri.
Sipas tij, Qeveria dhe Ministria e Financave nuk kanë paraparë që t’iu dalin në ndihmë operatorëve ekonomik në mënyrë që të mos dëmtohen bizneset me këto ndryshime të kërkuara nga Qeveria e vendit.
“Po s’ka dyshim se këto ndryshime prekin gjepin e konsumatorëve buka, si produkt që përbën rreth 2.75% të shportës së konsumatorit, pritet të lirohet për 2 centë, energjia do të lirohet për 0.5 centë kilovat orë, mishi si produkt i rëndësishëm ushqimor pritet të shtrenjtohet në mesatare për 9 centë për kg. Derisa, derivatet e naftës, do të rriten për rreth 2 centë litri edhe patatet, domatet, fasulet, kafja, çaji dhe sheqeri. do të rriten”, u shpreh ekonomisti Beqiri.
Reformat fiskale duhet të analizohen mirë
Myzejene Selmani, ekonomiste dhe ish-kryetare e Komisionit për Ekonomi dhe Financa në Kuvendin e Kosovës, ka thënë për tesheshi.com se ligji i obligon tash bizneset të bëjnë ndërrimet e arkave fiskale dhe ndërrimin e çmimeve të disa produkteve që ulen, e disa që ngritën dhe njëkohësisht arka fiskale të ri-programohet, me të cilën bizneset duhet të shkojnë me arkat fiskale, prapë t’i programojnë dhe një kosto të cilën e kanë paguar çdo bizneset, e jo qeveria.
“Kjo aspak nuk është pako fiskale në favor të bizneseve, e as të qytetarëve, kur dihet se për një reformë fiskale duhet tjera ndryshime dhe një inspektorat ndryshe. Kjo leje që do të bëhet një barrë për bizneset, por tash ata duhet bërë regjistrim komplet të mallit të tyre me pako tjetër të çmimeve dhe do të dëmtohen. Por njëkohësisht ata aq shpejtë nuk arrijnë ta bëjnë këtë dhe kjo direkt ndikon në çmimin e produkteve të cilat do të reflektojnë në xhepin e qytetarëve”, ka thënë Selmani.
Ajo thotë se nuk është e lehtë të thuhet po ndryshojmë ligjet e pakos fiskale vetëm për mbushje të buxhetit dhe të ngarkohen bizneset deri në atë masë sa që mund të ndikojë në mbyllje të tyre.
“Ndryshe ndodhë ndërrimi i pakos fiskale, kjo nuk është ndryshime i pakos fiskale. Qeveria duhet t’i paguajë kostot, e jo biznesi”, thotë Selmani. /tesheshi.com/
