Nga Bashkim Kastrati
Kosova ka arritur një marrëveshje ekonomike me Fondin Monetar Ndërkombëtar në vlerë prej rreth 185 milionë euro, në kohëzgjatje prej 22 muajsh, për realizimin e disa projekteve kapitale të cilat ndikojnë në përmirësimin e zhvillimit ekonomik të Kosovës. Ministri i Financave Avdulla Hoti, ka deklaruar se është dizajnuar një program që në pikat e përgjithshme i adreson nevojat e Kosovës, ndërsa çështja madhore që është brenda këtij programi është pajtimi që ne kemi arritur për të ndryshuar rregullën fiskale sa i përket deficitit buxhetor.
“Ju e dini që borxhi publik i Kosovës është mjaft i ulët, rreth 10 % i GDP-së dhe kjo na krijon hapësirë të mjaftueshme që ne të hyjmë në kredi ndërkombëtare në kushte të favorshme për të mundësuar zbatimin dhe implementimin e plotë të disa projekteve që kjo Qeveri i ka bërë të ditura tash e sa kohë, siç janë projektet në fushën e bujqësisë, të ujitjes së tokave, të infrastrukturës hekurudhore dhe rrugore, dhe projekte të tjera në arsim dhe në shëndetësi”, ka thënë Ministri Hoti.
Kurse, shefi i misionit të FMN-së për Kosovë, Jacques Miniane, ka thënë se rritja ekonomike në Kosovë ka mbetur relativisht e fortë dhe e qëndrueshme viteve të fundit, e nxitur pjesërisht nga remitencat e larta nga diaspora.
Por, ai ka thënë se ekziston një konsensus i gjerë që nevojitet një rritje ekonomike më e lartë për t’i afruar të ardhurat në nivele të vendeve fqinje dhe për të siguruar vende pune të cilësisë së lartë, për të cilat Kosova ka shumë nevojë.
Ndërsa sa i përket sektorit financiar, Miniane ka vlerësuar se ky sektor është stabil. Ai ka thënë se çështja kryesore tani është se kemi banka mjaftë të qëndrueshme, likuide, por këtu ka edhe kushte dhe afate kohore që parandalojnë, zvarrisin dhënien e kredive në një afat sa më të shkurtë. Kështu që ne do të punojmë së bashku që këto pengesa të hiqen në mënyrë që sektori financiar të mund të mbështes më mirë ngritjen e zhvillimit ekonomik.
Kreditë e jashtme të investohen në bujqësi dhe shkolla profesionale
Ekonomistët e vlerësojnë si shumë pozitive marrjen e një kredie të tillë, sepse sipas tyre, kjo kredi i jep një shtytje zhvillimit ekonomik të vendit, posaçërisht në disa sektorë. Sipas tyre, për të qenë efekti sa më i madh dhe produktiv, duhet që kjo kredi të dedikohet për disa fusha ku ka më së shumti nevojë.
Profesori i ekonomisë Naim Gashi ka thënë për tesheshi.com se Kosova ka nevojë për kredi për të financuar projekte kapitale që gjenerojnë zhvillim dhe krijim të vendeve të reja të punës. Është me rëndësi që të bëhet një analizë e mirëfilltë e nevojave dhe përfitimeve nga kreditë e jashtme.
Ai thotë se sektorët ku Kosova ka nevojë për investime janë sektori i bujqësisë, turizmit, energjetika, minierat dhe ndërmarrjet e vogla të mesme.
“Sektori i bujqësisë ka kosto shumë të ulët për krijimin e një vendi pune, prandaj është nevojë imediate që Kosova të investojë në këtë sektor. Tek energjetika dhe minierat kostoja e punës është më e lartë, por efektet zhvillimore janë shumë të mëdha sepse kërkesat në treg për energji dhe metale janë shumë të larta”, thotë Gashi.
Ai thotë se kredi të llojit të tillë duhet të kanalizohen edhe në ngritjen profesionale të gjeneratave të reja, pasi që në Kosovë mungon një gjë e tillë dhe se do të ishte shumë pozitive dhe do të ndikonte edhe në shtimin e vendeve të punës një investim në atë fushë.
“Një sektor shumë profitabil në Kosovë janë shkollat profesionale që përgatisin kuadro për tregun e punës dhe janë shumë atraktiv për investitorë. Gjermania është shembulli ideal se si shkollat profesionale përgatisin kuadro për tregun e punës”, theksoi Gashi.
Ndërsa Lulzim Beqiri, magjistër i ekonomisë ka thënë për tesheshi.com se kredia prej 185 milionë eurove që Kosova mund të marrë nga FMN, është një lajm i mire për qytetarët e Republikës së Kosovës, sepse niveli i ulët i borxhit publik i mundëson Republikës së Kosovës të hyjë në borxhe ndërkombëtare si synim përmirësimin e situatës ekonomike në Kosovë.
“Fushat të cilat do të duhej të përfitojnë nga kjo kredi janë Bujqësia, në ujitje të tokave, në përmirësimin e situatës në arsim, në infrastrukturë, në shëndetësi, dhe në mbështetje të NVM (Ndërmarrje të Vogla dhe te Mesme) pasi siç dihet punësojnë numrin më të madh të qytetarëve dhe janë në situatë të palakmueshme për shumë arsye, si kamatat e larta, taksat jostabile, infrastruktura e dobët, sundimi i ligjit, korrupsioni etj”, u shpreh Beqiri. /tesheshi.com/
