Austriakët zgjedhin një parlament të ri më 29 shtator në një votim që mund të vendosë Partinë e Lirisë (FPO) të ekstremit të djathtë në krye për të formuar një qeveri për herë të parë në historinë e pasluftës.
Duke qenë se FPO nuk ka gjasa të sigurojë një shumicë absolute, ajo duhet të gjejë një partner koalicioni për të qeverisur.
Kostoja më e lartë e jetesës dhe rregullat më të rrepta të imigracionit kanë qenë çështjet kryesore dhe siguria është rritur që kur policia muajin e kaluar prishi një komplot për të sulmuar një koncert të Taylor Swift në Vjenë, ku tre nga të dyshuarit janë bij të familjeve emigrante.
Përmbytjet e mëdha në gusht dhe shtator e shtynë ndryshimin e klimës në rendin e ditës.
Sipas sondazheve, me 27 deri në 29 për qind, FPO, kritike ndaj Islamit, ka udhëhequr prej muajsh me rreth tre për qind ndaj Partisë Popullore Austriake (OVP) konservatore në pushtet, dhe socialdemokratët e qendrës së majtë (SPO) janë të tretët me rreth 21 për qind.
Në vijim të programit “Austria First”, FPO mbështet të ashtuquajturin “emigrim” ose kthimin e njerëzve në vendet nga kanë ardhur fillimisht familjet e tyre – veçanërisht për shkelësit e ligjit. SPO është më liberale, por ende dëshiron një rishpërndarje të azilkërkuesve që i vë më pak barrë Austrisë.
Edhe pse në rënie, inflacioni i përgjithshëm në Austri ka qenë mbi mesataren e Bashkimit Evropian për gati dy vjet, ndërsa rritja është nën mesataren. Austria është shumë e varur nga gazi rus dhe është nën presion në rritje për ta hequr këtë varësi.
Shefi i FPO-së Herbert Kickl është një kritik i vendosur i Bashkimit Evropian dhe këtë vit formoi një aleancë me kryeministrin hungarez Viktor Orbán, i cili gjithashtu dëshiron të frenojë imigracionin.
Kritikët thonë se Kickl bazohet në figura nga epoka naziste, një akuzë që ai e mohon. Por aftësitë e tij retorike e kanë ndihmuar atë të pozicionohet si një kandidat anti-establishment – edhe pse ai ishte Sekretar i Brendshëm në vitin 2019.
Shumica e elitës politike e konsiderojnë atë shumë të afërt me Rusinë dhe Kickl kundërshton dërgimin e ndihmës në Ukrainë. Ai është mallkuar nga liderët e tjerë të partive, të cilët janë zotuar se nuk do të punojnë nën drejtimin e tij.
Por nëse ai do të ishte i gatshëm të lejonte dikë tjetër të ishte kryeministër, siç bëri nacionalisti holandez Geert Wilders në fillim të këtij viti, kjo mund t’i hapte derën qeverisë së parë të udhëhequr nga FPO në epokën e pasluftës, duke e çuar Austrinë në të djathtë. Megjithatë, ai nuk ka treguar gatishmëri për ta bërë këtë.
I vetmi partner i qëndrueshëm i koalicionit të FPO-së duket të jetë OVP, e cila mundi parashikimet në zgjedhjet evropiane të qershorit dhe përfundoi menjëherë pas FPO-së.
Një fitore e OVP do të pengonte ofertën e Kickl për të marrë postin e kancelarit, duke e bërë një aleancë OVP-FPO më të mundshme.
Sondazhet aktuale tregojnë se OVP do të dalë si partia kryesore, e aftë të zgjedhë midis një koalicioni me FPO ose aleancën e parë trepalëshe të Austrisë – me SPO dhe NEOS liberale ose të Gjelbërit, aktualisht partnerët më të vegjël të OVP. /tesheshi.com/