Përmes internetit, pra rrjeteve sociale, ata paraqesin prova të pretenduara të atyre pretendimeve. Çfarë është ajo?
Më së voni, me fillimin e agresionit rus kundër Ukrainës, filluan të përhapen histori se ukrainasit ishin të prirur për nacionalsocializëm. Në kanalet e njohura të propagandës, për shembull në grupin “Lajme nga Rusia” në Telegram, për të cilin kujdeset gazetarja e supozuar e pavarur Alina Lipp, mund të gjenden pretendime të shumta për nazistët ukrainas. Postime të tilla ndikojnë në opinionin e shumë njerëzve. Më shumë se 183 mijë persona u “abonuan” në kanalin e Alina Lipp (statusi: 25 nëntor), shkruan DW.
Pas një kërkimi të thjeshtë në atë kanal, të cilin e bëmë më 25 nëntor, zbuluam se fjala “nazist” figuron në atë kanal 285 herë, “National Socialism” 22 herë dhe “svastika” 17 herë.
Por çfarë është narrativa për nazistët ukrainas? Po në lidhje me provat e supozuara të shpërndara nga llogaritë pro-ruse në rrjetet sociale?
Pretendimi: “Disa luftëtarë ukrainas, si simbol i përkushtimit të tyre ndaj neo-nazizmit, mbajnë sloganin “Secilit të tyret” në helmetat e tyre (origjinali i përdorur nga nazistët: “Jedem das Seine”, red.)”, shkruan. e lartpërmendura Alina Lipp në kanalin e saj në Telegram. Përveç kësaj, ajo ka publikuar një foto që duhet të shërbejë si dëshmi për këtë pretendim.
Kontrolli i fakteve të DW: Gabim
Fotoja është qartazi e manipuluar, siç ka treguar edhe hulumtimi ynë. Slogani “Eat das Seine” ishte vendosur në hyrje të kampit të përqendrimit Buchenwald, është një slogan që “shënohet” nga ideologjia neo-naziste. Është një slogan që sugjeron se bëhet fjalë për një person të prirur ndaj ekstremit të djathtë dhe pikëpamjeve nacional-socialiste, është një slogan që thotë se gjoja secili merr atë që meriton.
Slogani u fut në helmetën e ushtarit me ndihmën e softuerit të përpunimit të fotografive. Ne e zbuluam këtë bazuar në një kërkim për motive fotografish. Përveç kësaj, ne zbuluam se motivi origjinal ishte rrotulluar.
Dhe burrat në foto nuk janë saktësisht të panjohur. Bëhet fjalë për grupin ukrainas Antytila, njerëz që ndërkohë nuk këndojnë por mbrojnë vendin e tyre nga agresioni rus. Grupi u bë i famshëm ndërkombëtar pasi regjistroi një remix të “2 Step” me muzikantin Ed Sheeran gjatë luftës. Media ndërkombëtare si Washington Post përdori foton e kopertinës – në të cilën anëtarët e grupit kanë veshur uniforma ushtarake – për të dhënë tekstin.
Pretendimi: Në një qendër tregtare të Ukrainës, ka shkallë me një svastikë të madhe të bardhë – të paktën kjo mund të konkludohet bazuar në një video që është shpërndarë gjithashtu në Twitter nga disa përdorues të atij rrjeti.
Kontrolli i fakteve të DW: Mashtruese
Në qendrën tregtare Gorodok në Kiev, mund të shihni një svastikë të madhe LED në shkallë, dhe në krye ka një zemër të madhe të kuqe, ky është motivi i videos që është shpërndarë shumë herë në rrjetet sociale.
Videoja është autentike por mashtruese. Nisur nga njoftimi zyrtar i menaxhmentit të asaj qendre tregtare, i cili është publikuar në Facebook tre ditë pas ngjarjes, thuhet se ngjarja ka ndodhur më 16 shkurt 2019, rreth orës 13:30. Pretendohet se svastika LED është projektuar në shkallë nga hakerat. Një roje sigurie në qendër njoftoi menjëherë autoritetet për këtë – sapo vuri re simbolin nazist në shkallët e ndriçuara. Pas kësaj, dritat në qendrën tregtare janë fikur menjëherë.
E gjithë çështja i është dorëzuar organeve hetimore. Disa muaj më vonë (29 korrik 2019), Zyra e Prokurorit të Shtetit në Kiev përmes një njoftimi për shtyp njoftoi se një 17-vjeçar arriti të hakonte një sistem kompjuterik me ndihmën e softuerit TeamViewer. Një simbol i atij softueri mund të shihet edhe në videon nga qendra tregtare. Në Ukrainë, është e ndaluar me ligj që të përhapen publikisht simbolet nacionalsocialiste.
Përfundim: Një svastika vërtet mund të shihej për disa minuta në një qendër tregtare në Kiev. Por ishte një sulm hakeri, jo ndriçim i vazhdueshëm me ndihmën e llambave LED.
Rrëfimi i Putinit për nazistët ukrainas
Fakti është se pretendimet e shumta për nazistët e dyshuar ukrainas ose janë të sajuara ose çojnë në përfundime të gabuara. Megjithatë, kjo narrativë vazhdon ende, sepse si propagandistët rusë ashtu edhe vetë presidenti Vladimir Putin po përhapin informacione të gabuara.
Në fjalimin e tij në shkurt, pak para sulmit ndaj Ukrainës, Putin foli tashmë për faktin se Rusia duhet të “denazifikojë” Ukrainën. I ashtuquajturi denazifikimi është një term historik, në fakt është politika e aleatëve, fituesve në Lufta e Dytë Botërore, drejt Gjermanisë naziste pas përfundimit Ata donin ta çlironin atë vend nga ndikimi i nacionalsocialistëve, domethënë të largonin nacionalsocialistët nga postet publike.
Krahasimi me Ukrainën është ende i gabuar, tha Andreas Umland në shkurt në një intervistë për DW:
“Ajo histori për nazizmin në Ukrainë është krejtësisht e pavend. Presidenti i Ukrainës është një hebre rusisht-folës, ai fitoi zgjedhjet e fundit presidenciale kundër një kandidati ukrainas jo-hebre me mbështetje dërrmuese të votuesve.”
Umland shtoi se megjithëse ka grupe të krahut të djathtë ekstrem në Ukrainë, ato janë relativisht të dobëta në krahasim me shumë vende të tjera evropiane:
“Në zgjedhjet e fundit parlamentare, partitë radikale të krahut të djathtë u bashkuan dhe ajo aleancë fitoi përfundimisht 2.15 për qind të votave.”
Po Azov?
Në të kaluarën, njësitë luftarake ukrainase të krahut të djathtë që luftuan kundër separatistëve në lindje të Ukrainës – mbi të gjitha “Regjimenti Azov” – u kritikuan në të kaluarën. Ai u themelua nga një grup i krahut të djathtë ekstrem, por në vjeshtë të vitit 2014 u integrua në forcat e Ministrisë së Punëve të Brendshme, Gardës Kombëtare, thotë Andreas Umland. Pas kësaj, pati një ndarje midis lëvizjes dhe regjimentit Azov, i cili ende përdor simbolet e vjetra – por nuk llogaritet më mes ekstremistëve të djathtë, shton eksperti. Umland vëren se gjatë stërvitjes ushtarake në Ukrainë, atje pa edhe ushtarë të ekstremit të djathtë, por: “Më pas u bë tematik dhe skandaloz”. /DW/
