Nëse je jurist, por je dhe pusht, i patërbjet, i pacipë, t’i mund t’i bësh cirk me sofizma një verdikti, edhe kur ai ashiqare është i padrejtë. Jurispudenca është vërtet dhe shkencë, siç në fakt shumë sfera veprimi në këtë botë kanë dhe anën e tyre të komplikuar për atë pjesë njerëzish që nuk i përkasin asaj, por kanë dhe atë anën e tyre të lexueshme dhe nga një njeri i thjeshtë. Fjala vjen, meqë aty do mbërrihet, mjaft të jesh kokë e ftohtë politike, ose mendje e shëndetshme pa ndonjë vatër tumorale LSI-je, për të kuptuar se ajo çfarë thotë e vepron Ilir Meta ç’prej kur veshi qyrkun e presidentit, është marrëzi njerëzore, politike dhe kushtetuese bashkë.
Sepse kaq e thjeshtë qe dhe ajo çfarë ndodhi verën e 2011 në zgjedhjet e Tiranës, që ndërsa një arithmetikë e thjeshtë votash e merrte me shpulla Arben Ristanin dhe ç’vinin pas tij në gjyqësor lidhur me atë verdikt që ndryshonte në tavolinë një rezultat të pastër votimi, ata, tufa që e bën këtë, gjithsesi kishin sofizmat e tyre juridikë, të cilat artikuloheshin më së miri nga Oerd Bylykbashi, por ja sot, një tërmet politik në qënien e Ristanit dhe ai thotë se “Bashës iu dhurua fitorja”.
Vlen kjo parantezë për atë shock që po shkakton së fundi gjykata e re kushtetuese, e cila ka çuar në Venecia çështjen e legjitimitetit të zgjedhjeve të 30 qeshorit 2019, bojkotuar nga PD-LSI.
Pas reagimeve të forta, ardhur nga fakti se Venecia e ka dhënë një mendim mbi aktin e Metës të shtyrjes së zgjedhjeve, ku me fraza të thjeshta e pa komplikime e ka quajtur atë një shkelje, kjo gjykatë reagon duke u justifikuar se e ripërsëriti këtë gjë, pra ndihmën nga Venecia, me faktin se është përballë një rasti unik. Po, vërtet unik. Sepse gjithëçfarë ka prodhuar e vijon të prodhojë Ilir Meta si president, është vërtet unike, pa rast të dytë në historinë e politikës moderne. Është aq unike, sa çdo sjellje, frazë a vendimmarrje, është mes shkeljeve kushtetuese dhe marrëzive të natyrës psiqike. Pra, është diçka që endet mes juristit (ose konstitucionalistit) dhe neurologut (ose psikologut). Por nuk është hiç unike konkluda finale juridike mbi aktet e tij. Sepse Meta edhe ka ndihmuar me lëndë të pasur e të mjaftueshme vendimmarrësit juridikë, duke jua thjeshtuar atë. Mjaft të merret në konsideratë dhe sfondi politik i akteve të tij, sjellja e tij politike, për të kuptuar se nuk ka gjasë që ai të ketë patur ndonjë referim kushtetues në shtyrjen e zgjedhjeve, në formën që ai zgjodhi, me asnjë precedent, në daç në 30 vitet tona të paskomunizmit e në daç gjetkë. Madje me gjasë, vendimmarrja e tij e natyrës së qartë neurotike, ka patur si qëllim dhe kaosin konstitucional, për t’i bërë gjërat çorap siç dhe i ka bërë, edhe si një bombëvënie ndaj Reformës në Drejtësi.
Për këtë, vendosi të hedh në erë fillimisht sistemin, së bashku me PD-në. Për këtë arsye, për këtë skemë që kanë dashur të luajnë, është e diskutueshme nëse duhet të vijojnë të jenë më dhe aktorë politikë e jo t’u besohet më pushtet.
Këtë kishte parasysh faktori ndërkombëtare kur yshti dhe vulosi legjitimitetin e 30 qershorit: t’i përgjigjej precedentit me precedent, në mbrojtje të sistemit.
Me “Venecian” e saj, gjykata e re kushtetuese po godet dhe ndërkombëtarët. Ndërsa ne, njerëzit e thjeshtë, na fyen! /tesheshi.com/
