Një grup arkeologësh kanë gjetur një sënduk “unik” me erëza të ruajtura mirë, nga shafrani te piper dhe xhenxhefili, në rrënojat e një anijeje mbretërore që u mbyt më shumë se 500 vjet më parë në Detin Baltik pranë Suedisë.
Mbytja e anijes Gribshund, e cila ishte pronë e mbretit Hans të Danimarkës dhe Norvegjisë, mbeti e shtrirë në shtratin e detit që nga viti 1495 kur u mbyt, ndoshta pas një zjarri, ku monarku ishte në një takim politik në Suedi në atë kohë.
Anija e mbytur u gjet nga zhytësit e sportit në vitet ’60, por kërkime sporadike janë kryer në vitet e fundit.
Në sipërfaqet e mëparshme, objekte të mëdha si një kokë harku dekorativ dhe një pemë u nxorrën në sipërfaqe. Në kërkimin e fundit të udhëhequr nga Brendan Foley, një shkencëtar arkeolog nga Universiteti i Lundit, u gjetën erëza të varrosura në sedimente.
“Baltiku është i çuditshëm – oksigjen i ulët dhe kripësi e ulët, temperatura e ulët, aq shumë lëndë organike ruhen aq mirë në Detin Baltik sa nuk do të ishte e mundur në botën oqeanike,” tha Foley, por ai ende e konsideron ccudi që erëzat u gjetën në “gjendje kaq të mirë”.
Erëzat ishin një simbol statusi, sepse vetëm njerëzit e pasur mund të përballonin të shtonin në qiellzën e tyre ushqime si shafran apo karafil, të cilat importoheshin në Evropë. Erëzat ndoshta kanë udhëtuar me mbretin Hans kur ai ishte në një takim në Suedi.
Shkencëtari nga Universiteti Lund, Mikael Larsson, i cili studioi këtë zbulim, është veçanërisht i impresionuar nga shafrani.
“Ky është i vetmi kontekst arkeologjik në të cilin është gjetur shafrani. Kjo është arsyeja pse ky është një zbulim unik dhe shumë i veçantë”. /tesheshi.com/