Ekipi i hetuesve të Sopkos ka zbuluar nga të gjitha llojet e shpërdorimeve në Afganistan, gjatë misionit të tij për llogari të agjencisë amerikane të kontrollit. Por, tashmë sipas një artikulli të botuar në Washington Post shpërdorimet kanë arritur absurdin në një projekt për ndërtimin e një stacioni karburantesh.
Grupi i hetuesve ka zbuluar një skandal më vete, atë të shpenzimit të 43 milionë dollarëve për një stacion karburanti, të cilin Sopko e cilëson “të panevojshëm dhe ekstrem” e me gjasa edhe të dënueshëm penalisht.
Në një raport dërrmues, Sopko, Inspektoriati special për Rindërtimin e Afganistanit, shkruan se një pikë e tillë e kompresimit të gazit natyror në Pakistan kushton 500 mijë dollarë, ose më pak me kursin aktual të shkëmbimit të monedhave, që do të thotë se e njëjta pikë karburanti në Afganistan ka kushtuar 140 herë më shumë.
Në raport shkruhet se programi i Pentagonit ka disa aspekte alarmante, ku përfshihen edhe 30 milionë dollarë për kostot e fiksuara dhe mungesë të një studimi fizibiliteti përpara se të niste projekti.
Sipas raportit, Pentagoni u tregua hermetik kur u pyet për programin duke thënë se Departamenti i Mbrojtjes pretendon se nuk është në gjendje të japë shpjegime për koston e lartë të projektit apo të japë përgjigje për pyetjet e tjera që lindin për planifikimin, zbatimin dhe rezultatet.
Departamenti që merrej me këtë projekt, një task-force për Stabilitetin dhe Operacionet e biznesit, është mbyllur dhe kështu Pentagoni thotë se nuk mund të japë komente për aktivitetin e këtij organizmi.
Sipas Sopkos, është shokuese dhe e pabesueshme që departamenti i Mbrojtjes të mos ketë dijeni për programin prej 800 milionë dollarësh që i raportonte direkt zyrës së sekretarit të Mbrojtjes dhe që është mbyllur vetëm gjashtë muaj më parë.
Pavarësisht mungesës së bashkëpunimit, Sopko thotë se ka për qëllim të vijojë hetimin e programit për të parë nëse sjellja e stafit të tij dhe kontraktorëve ka elemente të një vepre penale.
Pika e karburantit synonte të vinte në ndihmë që Afganistani të zvogëlonte varësinë nga produktet e importuara të naftës dhe të shfrytëzonte energjinë e brendshme. Por, hetuesit zbuluan se Afganistani nuk ka infrastrukturë për transmisionin e gazit natyror për të mbështetur një treg të vetin për makinat që përdorin gazin natyral të kompresuar.
Dhe kostoja e një makine të konvertuar për të punuar me gaz natyral mund të jetë e papërballueshme për një afgan të zakonshëm. Kostoja e një konvertimi të tillë është rreth 700 dollarë makina, ndërsa të ardhurat mesatare në Afganistan janë 690 dollarë.
“Në tërësi, shkruan Sopko, është e paqartë përse programi i rindërtimit besonte se duhej ndërmarrë ndërtimi i një pike të tillë karburantesh”.
Projekti, gjithashtu, zemëroi senatoren Claire McCaskill , anëtare e Komitetit për Shërbimet e Armatosura e cila i shkroi një letër sekretarit të Mbrojtjes, Ashton Carter ku kërkon përgjigje për ndërtimin e stacionit.
“Ka pak gjëra në këtë punë, që më bëjnë të habitem, shkruan ajo. Por, nga të gjitha rastet e shpërdorimeve me projektet në Irak dhe Afganistan që ka nisur Pentagoni që përpara luftës, kjo e stacionit sinqerisht më shokon”.
Senatori Chuck Grassley shënjestron Pentagonin kur thotë: “Mungesa e llogaridhënies dhe transparencës është e turpshme. Departamenti i Mbrojtjes duhet të pastrojë vetveten, të sqarojë ngatërresat dhe të ngarkojë me përgjegjësi personat që kanë shkaktuar këtë humbje kolosale të parave të taksapaguesve”. /tesheshi.com/