Te Sheshi
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
    • All
    • Afrika
    • Amerika
    • Azia
    • Ballkani
    • Europa
    • Kosova
    • Lindja e Mesme
    Khamenei del nga “strofulla”

    Khamenei del nga “strofulla”

    Trazira politike në Amerikë: Elon Musk, me parti të re

    Trazira politike në Amerikë: Elon Musk, me parti të re

    Çfarë po bën ushtria e Putinit?

    Çfarë po bën ushtria e Putinit?

    Oficeri izraelit: Luftëtarët palestinezë, të paparë!

    Oficeri izraelit: Luftëtarët palestinezë, të paparë!

    Çdo 15 minuta, një fëmijë vritet ose gjymtohet në Lindjen e Mesme

    Çdo 15 minuta, një fëmijë vritet ose gjymtohet në Lindjen e Mesme

    Ne në Europë po përcëllohemi, por ç’po ndodh në Amerikën Latine?

    Ne në Europë po përcëllohemi, por ç’po ndodh në Amerikën Latine?

    Al-Sharaa prezantoi emblemën e re të Sirisë: ç’simbolizon shqiponja e artë?

    Al-Sharaa prezantoi emblemën e re të Sirisë: ç’simbolizon shqiponja e artë?

    Kështu sfidohet Trump nga Putin

    Kështu sfidohet Trump nga Putin

    Virus i rrallë por vdekjeprurës

    Virus i rrallë por vdekjeprurës

  • Lajme nga Gaza
  • Analizë
  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet
No Result
View All Result
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
    • All
    • Afrika
    • Amerika
    • Azia
    • Ballkani
    • Europa
    • Kosova
    • Lindja e Mesme
    Khamenei del nga “strofulla”

    Khamenei del nga “strofulla”

    Trazira politike në Amerikë: Elon Musk, me parti të re

    Trazira politike në Amerikë: Elon Musk, me parti të re

    Çfarë po bën ushtria e Putinit?

    Çfarë po bën ushtria e Putinit?

    Oficeri izraelit: Luftëtarët palestinezë, të paparë!

    Oficeri izraelit: Luftëtarët palestinezë, të paparë!

    Çdo 15 minuta, një fëmijë vritet ose gjymtohet në Lindjen e Mesme

    Çdo 15 minuta, një fëmijë vritet ose gjymtohet në Lindjen e Mesme

    Ne në Europë po përcëllohemi, por ç’po ndodh në Amerikën Latine?

    Ne në Europë po përcëllohemi, por ç’po ndodh në Amerikën Latine?

    Al-Sharaa prezantoi emblemën e re të Sirisë: ç’simbolizon shqiponja e artë?

    Al-Sharaa prezantoi emblemën e re të Sirisë: ç’simbolizon shqiponja e artë?

    Kështu sfidohet Trump nga Putin

    Kështu sfidohet Trump nga Putin

    Virus i rrallë por vdekjeprurës

    Virus i rrallë por vdekjeprurës

  • Lajme nga Gaza
  • Analizë
  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet
No Result
View All Result
Te Sheshi
No Result
View All Result
Porosit Web Porosit Web Porosit Web

Studimi: Përmbytjet dje dhe sot në Europë, çfarë ka ndryshuar?

by te Sheshi
23/07/2020
in Shkencë & Jetë, Të tjera
Reading Time: 3 mins read
A A
Studimi: Përmbytjet dje dhe sot në Europë, çfarë ka ndryshuar?

epa04209273 An aerial view shows heavy flooding in the town of Hofstetten, Lower Austria, 16 May 2014. Heavy rains caused flooding in Lower Austria. Reports state that at least six people have drowned as of 16 May 2014 in flooding caused by a cyclone and record rainfall that have hit the Balkans and Central Europe. EPA/PAUL PLUTSCH

Në tre dekadat e kaluara, Evropa është goditur nga përmbytjet më të mëdha të lumenjve në pesë shekuj, sipas një studimi të madh ndërkombëtar në Universitetin e Teknologjisë në Vjenë (TU Wien), që përfshin 34 grupe kërkimore nga pjesë të ndryshme të Evropës.

Studimi tregon gjithashtu për herë të parë që karakteristikat e përmbytjes në dekadat e fundit ndryshojnë nga ato të shekujve të kaluar, siç temperatura e ajrit dhe sezonaliteti, sipas një artikulli të botuar në revistën Nature.

Përmbytjet janë më të mëdha në shumë vende se më parë, intervali kohor ka ndryshuar dhe marrëdhënia midis shfaqjes së përmbytjeve dhe temperaturës së ajrit është përmbysur.

Në të kaluarën, përmbytjet ishin më të zakonshme në periudhat e ftohta, ndërsa sot ngrohja globale është një nga nxitësit kryesorë të rritjes së tyre, sipas një artikulli të nënshkruar nga më shumë se 40 bashkautorë nga pjesë të ndryshme të Evropës.

Mekanizmat themelorë kanë ndryshuar

Një nga autorët e botimit, Alberto Viglione nga Politekniku i Torinos thotë në një deklaratë të veçantë që studiuesit nga hulumtimet e mëparshme e dinin tashmë se si ndryshimi i klimës ka ndikuar në përmbytjet e Evropës në 50 vitet e fundit, por që është e rëndësishme të kuptohet nëse kjo është një situatë krejtësisht e re, ose thjesht një përsëritje e diçkaje që ka ndodhur tashmë.

“Ne kemi hulumtuar këtë çështje në detaje dhe tani mund të themi me siguri: karakteristikat e përmbytjeve të dekadave të fundit nuk janë të ngjashme me ato të shekujve të mëparshëm,” thotë Viglione.

Andrea Kiss nga Universiteti i Teknologjisë në Vjenë tregon se studimi analizoi dhjetëra mijëra dokumente historike që përmbajnë raporte nga përmbytjet nga 1500 në 2016 dhe se ishte një sfidë e madhe të krahasosh tekste shumë të ndryshme nga periudha të ndryshme dhe rajone kulturore.

“Ne ishim në gjendje ta arrinim këtë krahasueshmëri duke i vendosur të gjitha tekstet në korniza të përshtatshme historike, duke tërhequr vëmendjen me hollësi”.

Analiza e të dhënave identifikoi nëntë periudha me përmbytje të shpeshta dhe zona në të cilat ato ndodhën, ndër të cilat më të spikatur janë periudhat nga 1560 deri në 1580 në Evropën Perëndimore dhe Qendrore; nga 1760 deri në 1800 në pjesën më të madhe të Evropës; nga 1840-1870 në Evropën Perëndimore dhe Jugore dhe nga 1990 deri në 2016 në Evropën Perëndimore dhe Qendrore.

“Studimi ynë tregon për herë të parë se mekanizmat themelorë të përmbytjeve kanë ndryshuar: në të kaluarën, përmbytjet ndodhin më shpesh në kushte më të ftohta, ndërsa tani e kundërta është e vërtetë. Kushtet hidrologjike të së tashmes janë shumë të ndryshme nga ato të së kaluarës”, thotë Gunter Bloschl

Përshtatja me realitetet e reja

Koha e përmbytjes brenda vitit ka ndryshuar gjithashtu.

Më parë, 41 përqind e përmbytjeve të Evropës Qendrore kanë ndodhur në verë dhe sot 55 përqind.

Kjo shoqërohet me ndryshimin e reshjeve, avullimit të dëborës dhe shkrirjes, dhe është një tregues i rëndësishëm për diferencimin e rolit të ndryshimit të klimës nga faktorë të tjerë, siç është shpyllëzimi dhe administrimi i lumenjve, thekson ai.

Dëmi vjetor i shkaktuar nga përmbytjet e lumenjve në të gjithë botën vlerësohet në më shumë se 100 miliardë dollarë dhe vazhdon të rritet.

Me gjithë këtë në mendje, Gunter Bloschl thekson: “Menaxhimi i përmbytjes duhet të përshtatet me këto realitete të reja”. /tesheshi.com/

 

Related Posts

Turqi: zjarre në perëndim, borë në verilindje
Shkencë & Jetë

Turqi: zjarre në perëndim, borë në verilindje

05/07/2025
Hamasi, përgjigje Izraelit dhe SHBA-së: Gati për armëpushim me këto kushte…
Diplomaci

Hamasi, përgjigje Izraelit dhe SHBA-së: Gati për armëpushim me këto kushte…

05/07/2025
Një “mister” i bregdetit italian si alarm mjedisor
Kryesore

Një “mister” i bregdetit italian si alarm mjedisor

03/07/2025
Next Post
MIRATIMI/ “5 Qershori” kalon me 97 vota pa Murrizin, Rama: të shtypësh butonin për Lulzim Bashën!

MIRATIMI/ "5 Qershori" kalon me 97 vota pa Murrizin, Rama: të shtypësh butonin për Lulzim Bashën!

Qeveria mbron mbylljen e klubeve të natës: zhurmë (jo muzikë), alkool e stërkala, në kuti sardeleje!

Qeveria mbron mbylljen e klubeve të natës: zhurmë (jo muzikë), alkool e stërkala, në kuti sardeleje!

RAPORTIMI/ Turqia e Greqia gati për luftë në fillimjavë, media gjermane: ja si u parandalua nga Merkel

RAPORTIMI/ Turqia e Greqia gati për luftë në fillimjavë, media gjermane: ja si u parandalua nga Merkel

TË FUNDIT

  • Të fundit
Khamenei del nga “strofulla”

Khamenei del nga “strofulla”

05/07/2025
Trazira politike në Amerikë: Elon Musk, me parti të re

Trazira politike në Amerikë: Elon Musk, me parti të re

05/07/2025
Moska njohu talebanët: cilat vende mund të ndjekin?

Moska njohu talebanët: cilat vende mund të ndjekin?

05/07/2025
Gjashtë dekada Scorpions: a ishte CIA pas grupit të famshëm gjerman?

Gjashtë dekada Scorpions: a ishte CIA pas grupit të famshëm gjerman?

05/07/2025

NA NDIQNI!

KRYESORET

  • Kryesore
Khamenei del nga “strofulla”

Khamenei del nga “strofulla”

05/07/2025
Trazira politike në Amerikë: Elon Musk, me parti të re

Trazira politike në Amerikë: Elon Musk, me parti të re

05/07/2025
Moska njohu talebanët: cilat vende mund të ndjekin?

Moska njohu talebanët: cilat vende mund të ndjekin?

05/07/2025
Gjashtë dekada Scorpions: a ishte CIA pas grupit të famshëm gjerman?

Gjashtë dekada Scorpions: a ishte CIA pas grupit të famshëm gjerman?

05/07/2025

SHOSHITJE

  • Opinione

Nga Namir Lapardhaja: Gaza duhet të ripërkufizojë çfarë është e njerëzishmja

Nga Vladimir Kera: Në kohën e banalitetit, edhe lufta mbyllet me gallatë!

Nga Roald A. HYSA: Konflikti Iran-Izrael dhe Gaza

Nga Besim Limani: Kush po e menaxhon Vetëvendosjen sot?

Nga Lutfi Dervishi: “Bomba bërthamore” e Shqipërisë!

Nga Edmond Arizaj: “Sindromi Leart Vasili” dhe shoqëria shqiptare

Te Sheshi

© 2021 TESHESHI.COM - Portal mbarëkombëtar. Të gjitha të drejtat e rezervuara.

Harta e faqes

  • Arkiva
  • Bota dhe Rajoni
  • HOME
  • Kontakti
  • Redaksia
  • Retro-demo

Na ndiqni

No Result
View All Result
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
  • Lajme nga Gaza
  • Analizë
  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet

© 2021 TESHESHI.COM - Portal mbarëkombëtar. Të gjitha të drejtat e rezervuara.