Toni Morrison, shkrimtarja e parë afrikano-amerikan që mori një çmim Nobel në letërsi, vdiq në New York në moshën 88-vjeçare, njoftoi familja e saj të martën.
“Toni Morrison ndërroi jetë paqësisht mbrëmë, e rrethuar nga familja dhe miqtë,” i tha AFP-së botuesi i saj Alfred A. Knopf. Ajo vdiq pas një sëmundjeje të shkurtër.
Morrison ishte një shkrimtare, redaktore, pedagog edhe profesore në Princeton.
Në veprat e saj, ajo ka trajtuar identitetin afrikano-amerikan, veçanërisht gratë afrikano-amerikane, duke shkruar për të panjohurit, të padëshiruarit dhe të shtypurit.
Romanet e saj ishin përplot me poezi, tragjedi, dashuri, aventurë, por edhe thashetheme të zakonshme.
Ajo lindi si Chloe Ardelia Wofford më 18 shkurt 1931 në qytetin industrial të Lorain, Ohio si e dyta nga katër fëmijët në një familje të klasës punëtore afrikano-amerikane.
Ajo studioi anglisht në Howard Black University në Washington, DC dhe u diplomua në Cornell në 1955.
Ajo kaloi shumë vite si pedagoge në universitete të ndryshme amerikane, nga Texas Southern në Princeton, herë pas here duke vizituar dhe Yale.
Në ndërkohë, ajo u martua me arkitektin xhamajkan Harold Morrison dhe lindi dy fëmijë. Pas gjashtë vjet martese ajo u divorcua dhe filloi të shkruante romane dhe u bë redaktori i shtëpisë botuese në New York Random House.
Në 1988, ajo mori Çmimin Pulitzer dhe Çmimin e Letërsisë Amerikane për romanin “Të dashur”, për të cilin ajo bëri një film me të njëjtin emër me Oprah Winfrey dhe Danny Glover.
Në vitin 1993, pasi shkruajti vetëm gjashtë romane, Morrisonit iu dha Çmimi Nobel për Letërsinë, duke u bërë gruaja e parë afrikano-amerikane dhe gruaja e parë e zezë, si dhe gruaja e dytë që e merr këtë çmim të madh. Akademia Suedeze vlerësoi aftësitë e saj gjuhësore dhe “forcën vizionare”.
Në 2005, ajo mori një doktoratë nderi nga Universiteti i Oksfordit, dhe në vitin 2012, Presidenti Barack Obama i dha asaj Medaljen Presidenciale të Lirisë. /tesheshi.com/
